Chuyến công tác Minsk của Putin làm dấy lên lo ngại ông sẽ kéo Belarus vào cuộc chiến Ukraine

[florida80]

12/21

Putin và Lukashenko công bố thêm các cuộc diễn tập chung khi Kiev cảnh báo về cuộc xâm lược mới tiềm tàng từ phía bắc.

Vladimir Putin đã thảo luận về hợp tác quân sự chặt chẽ hơn với người đồng cấp Belarus, Alexander Lukashenko, trong chuyến thăm hiếm hoi tới nước này, khi những lo ngại gia tăng ở Kiev rằng Moscow đang thúc đẩy đồng minh thân cận nhất của mình tham gia một cuộc tấn công trên bộ mới chống lại Ukraine.

Theo thị trưởng Vitali Klitschko, cuộc họp là chuyến thăm đầu tiên của ông Putin tới Belarus kể từ năm 2019, diễn ra vài giờ sau khi Mátxcơva khai triển một loạt “máy bay không người lái kamikaze” mới làm hư hại “cơ sở hạ tầng quan trọng” trong và xung quanh Kyiv.

Phát biểu tại một cuộc họp báo chung ở Minsk vào cuối ngày thứ Hai, hai nhà lãnh đạo nói rằng họ đã đồng ý tiếp tục một loạt các cuộc tập trận quân sự chung đã gây báo động ở Ukraine .

“Chúng tôi đã đồng ý tiếp tục thực hiện tất cả các biện pháp cần thiết cùng nhau để bảo đảm an ninh của hai quốc gia chúng ta. Ưu tiên cho việc huấn luyện quân đội, tăng cường khả năng sẵn sàng chiến đấu… và tiếp tục thực hành các cuộc tập trận chung thường xuyên cũng như các hoạt động huấn luyện tác chiến và chiến đấu khác”, ông Putin nói.

Lukashenko gọi Nga là “đồng minh và đối tác chiến lược thân cận nhất của mình“.

Điện Kremlin trong nhiều năm đã nỗ lực tăng cường hội nhập với Belarus, quốc gia phụ thuộc rất nhiều vào Moscow để có được các khoản vay và dầu chiết khấu. Lukashenko trước đây đã phản đối việc thống nhất hoàn toàn với Nga bất chấp sự cô lập ngày càng tăng của đất nước với phương Tây sau cuộc đàn áp tàn bạo của ông đối với các cuộc biểu tình ủng hộ dân chủ vào năm 2020.

Putin hôm thứ Hai cho biết ông không muốn “tiếp thu” bất kỳ ai và cáo buộc “những kẻ thù” không xác định đang cố gắng ngăn chặn sự hội nhập của Nga với Belarus.

Cuộc họp báo diễn ra sau lời cảnh báo của các quan chức cấp cao và chỉ huy quân sự Ukraine rằng Nga có thể thực hiện một nỗ lực khác nhằm xâm lược nước này từ phía bắc.

Tổng thống Ukraine, Volodymyr Zelenskiy, cho biết hôm Chủ nhật rằng Ukraine đã sẵn sàng cho “mọi kịch bản phòng thủ có thể xảy ra” chống lại Moscow và đồng minh của họ.

“Bảo vệ biên giới của chúng tôi, cả với Nga và Belarus, là ưu tiên hàng đầu của chúng tôi,” Zelenskiy nói sau cuộc gặp với chỉ huy quân sự hàng đầu của Ukraine. “Chúng tôi đang chuẩn bị cho tất cả các tình huống phòng thủ có thể xảy ra.”

Lukashenko trước đây đã cho phép Điện Kremlin sử dụng đất nước của mình như một nền tảng để gửi hàng chục nghìn binh sĩ Nga vào Ukraine, trong khi các máy bay chiến đấu của Nga đã cất cánh từ các căn cứ của Belarus.

Nhưng Lukashenko đã không trực tiếp tham chiến hay gửi quân đội của mình tham chiến, thậm chí đôi khi còn chỉ trích một cách tế nhị cuộc xâm lược, nói rằng ông cảm thấy cuộc xung đột đang “kéo dài”.

Một loạt các cuộc tập trận quân sự được tổ chức với Nga ở biên giới Belarus trong tháng trước một lần nữa làm dấy lên lo ngại rằng Belarus sắp bước vào cuộc chiến.

Vài giờ trước chuyến thăm của Putin, Bộ Quốc phòng Belarus tuyên bố hoàn thành cuộc tập trận quân sự cấp tốc mới nhất, mà Lukashenko đã ra lệnh để kiểm tra “sự sẵn sàng chiến đấu” của quân đội quốc gia.

“Chuyến thăm Minsk của Putin có thể chỉ ra rằng Putin đang cố gắng tạo điều kiện cho… một cuộc tấn công mới chống lại Ukraine – có thể là chống lại miền bắc Ukraine hoặc Kyiv – vào mùa đông năm 2023,” Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW), một tổ chức tư vấn có trụ sở tại Hoa Kỳ, cho biết trong một báo cáo tuần trước.

Các chuyên gia vẫn hoài nghi về khả năng quân đội Belarus, được coi là tương đối yếu, tiến vào Ukraine, ngay cả khi Putin đang thúc đẩy điều đó. Một số nhà phân tích cho rằng các cuộc diễn tập gần đây của Lukashenko là một mưu đồ do Moscow thiết kế nhằm trói buộc các lực lượng Ukraine gần biên giới để ngăn chặn việc triển khai của họ tới các khu vực khác.

“Các lực lượng Belarus khó có thể xâm lược Ukraine nếu không có lực lượng tấn công của Nga. Còn lâu mới rõ ràng rằng Lukashenko sẽ giao cho lực lượng Belarus chiến đấu ở Ukraine ngay cả khi sát cánh cùng quân đội Nga,” báo cáo của ISW cho biết.

Artyom Shraibman, một nhà phân tích chính trị người Belarus và là học giả không thường trú tại Quỹ Carnegie vì Hòa bình Quốc tế, cho biết bất kỳ sự tham gia trực tiếp nào của Belarus vào Ukraine đều có thể gây rủi ro chính trị cho Lukashenko, người đã sống sót sau một phong trào phản đối vào năm 2020.

Shraibman nói: “Việc tham gia vào cuộc chiến này sẽ cực kỳ không được ưa chuộng: tất cả các cuộc thăm dò hiện có cho thấy hơn 90% người dân Belarus không muốn gửi quân đội của họ đến đó. Và điều này bao gồm những người ủng hộ Lukashenko và bộ phận thân Nga trong xã hội.”

Nhưng Shraibman cảnh báo rằng trong khi Lukashenko sẽ cố gắng chống lại, vị trí của anh ấy có thể thay đổi trong tương lai. “Hiện tại, Putin có vẻ hài lòng với mọi thứ mà Lukashenko đã trao cho ông ấy. Nhưng nếu anh ấy yêu cầu Lukashenko tham gia trực tiếp vào cuộc chiến, tôi không thể cá rằng anh ấy sẽ thành công trong việc kháng cự mãi mãi.”

Zelenskiy hôm thứ Hai kêu gọi các nhà lãnh đạo phương Tây cung cấp nhiều loại hệ thống vũ khí cho đất nước của ông để chấm dứt “sự xâm lược của Nga”.

“Rất nhiều điều phụ thuộc vào bạn – cuộc chiến này sẽ kết thúc như thế nào. Lực lượng phòng thủ của chúng ta càng thành công thì sự xâm lược của Nga càng thất bại nhanh hơn”, ông nói trong một bài phát biểu qua video trước những người đứng đầu các quốc gia trong Lực lượng viễn chinh chung, một nhóm gồm các quốc gia Bắc Âu do Anh lãnh đạo.

Phát biểu trước Thủ tướng Anh Rishi Sunak, ông Zelenskiy nói: “Tôi yêu cầu các bạn tăng khả năng cung cấp các hệ thống phòng không cho đất nước của chúng tôi và giúp đẩy nhanh các quyết định liên quan mà các đối tác của chúng tôi đưa ra.

Zelenskiy tiếp tục nói chuyện trực tiếp với một số nhà lãnh đạo châu Âu, trong số những người khác, yêu cầu Na Uy cung cấp thêm bệ phóng Nasams, Đan Mạch chuyển giao pháo Caesar và Litva gửi Nasams cũng như tên lửa Stinger.