Trên mạng hay có câu “thắng Pháp, thắng Mỹ, thắng Tàu” nghe rổn rảng như trống hội. Nhưng đời nó trêu: thắng ǵ th́ thắng, tới lúc cần bước qua cổng xuất nhập cảnh, hộ chiếu Việt Nam lại rớt mood cái rụp. Nh́n bảng xếp hạng hộ chiếu Đông Nam Á năm 2025 (theo Henley Passport Index) mà nhiều người chỉ biết thở dài: Việt Nam đứng hạng 84, thua luôn Campuchia hạng 83. Thắng trên sân cỏ chưa chắc thắng được… trên quầy kính.
Top Đông Nam Á: Singapore bay thẳng, Việt Nam bay… vào pḥng phỏng vấn
Bảng xếp hạng khu vực nh́n một phát là thấy “khoảng cách văn minh” nó nằm ở cái quyền… khỏi xin phép: Singapore hạng 1 thế giới, Malaysia 11, Brunei 19. Rồi tới Timor-Leste hạng 51, Thái Lan 62, Indonesia 66, Philippines 72. C̣n đoạn cuối th́ như phim hài đen: Campuchia 83, Việt Nam 84, Lào 86, Myanmar 88. Nhiều người nh́n xong cố gắng tự an ủi kiểu “Tự hào quá. Ḿnh hơn cả Lào và Myanmar 🥲” — nghe vừa thương vừa buồn cười.
Tội nhất là Timor-Leste: nghèo, mới độc lập 2002… mà passport lại “ăn đứt”
Cay nhất vẫn là Timor-Leste. Nước nghèo, tới 2002 mới độc lập. Đá banh gặp Việt Nam nhiều trận “bại xụi”, bị đem “cần xé đựng” không trượt phát nào. Ấy vậy mà hộ chiếu người ta lại đứng hạng 51. Dân mạng mới dựng cảnh bi hài: cầu thủ Timor-Leste thua xong buồn bă… bay thẳng qua châu Âu chơi, c̣n người nổi tiếng nước ḿnh trời nắng vẫn phải ra đường xếp hàng, tới lượt th́ móc cả gia tài ra chứng minh: “Tao đi du lịch xong tao về, yên tâm không trốn ở lại đâu!” Nghe mà đúng kiểu thua một trận banh chưa chắc đau, đau là thua… niềm tin hệ thống.
Bi Master phán một câu: lúc nào “VCL” cũng đứng cạnh nhau, thật là… VCL
Có người chốt hạ gọn như dao cạo: “lúc nào VCL cũng đứng cạnh nhau, thật là VCL.” V́ nh́n bảng là thấy Campuchia 83 kề sát Việt Nam 84, kiểu “kè kè không rời nửa bước”. Người th́ cười: “Chắc nhân viên xếp hạng typo nhầm, số 84 là mă điện thoại Việt Nam mà!” Người khác th́ cay: “Cái lùm mé ló xếp sau đít thằng Cam luôn mới nhục như con cá nục…” Nói chung, vui kiểu… vui không nổi.
SEA Games vàng chói, Olympic thật th́… trắng tay: “Rạp xiếc và ổ bánh ḿ”
Có bạn nhắc chuyện thể thao nghe càng đúng tâm trạng: SEA Games kỳ nào cũng tự hào v́ huy chương vàng nhiều như mưa. Nhưng ra Olympic thiệt th́ trắng tay, thua Phi, Thái, Mă, Indo, Sing… rồi “chung mâm” với Lào và Campuchia. Thế là có người cười kh́: “Rạp xiếc và ổ bánh ḿ

))” — miễn có màn ăn mừng, c̣n chuyện đẳng cấp thật để… mai tính.
“Passport kém liên quan ǵ đá banh thắng?” – Không liên quan, nhưng đời thích cà khịa
Dĩ nhiên thể thao là thể thao, hộ chiếu là hộ chiếu. Nhưng dân mạng trộn vô v́ nó… hợp chất gây cười. Thắng đá banh th́ đi băo yêu nước. Passport yếu cũng được, miễn vô địch là được. Có người c̣n đùa: “Xui hạng ba (ngược) chứ hạng nhất là đi băo nguyên mùa xuân rồi!” Rồi chốt câu nữa cho tṛn vị: “Đi băo xong rồi đi xếp hàng 🤣” — đúng quy tŕnh.
V́ sao hộ chiếu Việt Nam đứng thấp? V́ bị nh́n như “nguy cơ ở lại”
Muốn hộ chiếu mạnh, điều cốt lơi là người ta tin công dân nước đó đi đúng mục đích, về đúng hẹn, ít vi phạm di trú. Mà Việt Nam lại bị đeo cái “mác rủi ro” khá nặng: giấy tờ giả, môi giới, trốn ở lại, lao động chui… chỉ cần vài vụ lùm xùm là người đi đàng hoàng cũng bị soi như phim h́nh sự.
Chưa kể, trên mạng đang lan truyền những con số khiến ai nghe cũng giật ḿnh: có ước tính nói khoảng 517.000 người Việt đang sống chui ở nước ngoài, trong đó riêng tại Mỹ khoảng 104.000 người không có giấy tờ. Dù là con số tranh căi hay mỗi nơi thống kê mỗi kiểu, chỉ riêng việc nó bị nhắc đi nhắc lại cũng đủ làm các nước “siết tay” khi xét visa: hồ sơ càng phải dày, chứng minh càng phải kỹ, câu hỏi càng phải gắt.
Vô địch cảm xúc 90 phút dễ hơn vô địch “niềm tin visa” 90 ngày
Thắng trận banh, ta có một đêm không ngủ. Hộ chiếu mạnh, ta có cả đời khỏi lo “đứng xếp hàng, nắng vẫn xếp, mưa vẫn xếp”. Nên cứ vui với bóng đá, nhưng đừng tự ru ngủ ḿnh: “không cần qua tư bản rẫy chết” là xong. Không phải ai cũng thích đi Tây, nhưng ai cũng muốn tới lúc cần th́ đừng bị chặn ở quầy visa.
À mà cười vừa thôi nha: “Ai cười chuẩn bị 7,5 nhe.” 😄(*)
=========
(*)Câu này là tiếng lóng/cà khịa kiểu: cười nhiều coi chừng bị Việt Nam Cộng Sản Đảng phạt 7,5 triệu đồng, thường người ta dùng để trêu vụ “phạt nguội/phạt hành chính”.