Bỏ ngai vàng theo tiếng gọi của tình yêu

Những ngày đầu tháng Hai tuần qua, thủ đô của người Việt tị nạn ở Quận Cam rộn ràng đón Tết trong tiếng pháo, tràn ngập ánh rực rỡ của các loài hoa khoe sắc. Nào là hội chợ, diễn hành, tất cả những thú vui ngày xuân tập trung về Little Saigon. Vào giữa tháng Hai, người ta lại có dịp vui với Ngày Lễ Tình Yêu Valentine’s 14-2 sắp tới. Do vậy, chúng tôi xin cống hiến quý độc giả một câu chuyện tình hồi đầu thế kỷ ở nước Anh của một vị vua “vì tình yêu mà rời bỏ ngai vàng”.

Công Tước Windsor (tức Hoàng Đế Edward VIII) và bà Simpson, người đàn bà đã có hai đời chồng, mà có sức quyến rũ đặc biệt, khiến Hoàng Đế Edward phải thoái vị, để được cưới bà – ảnh tài liệu.

Câu chuyện xẩy ra trong thập niên 1930-40 dưới thời vua George Đệ Ngũ. Hồi đó Hoàng Thái Tử Edward là một thanh niên khôi ngô tuấn tú rất ham mê thể thao và môn nào chàng cũng giỏi, chơi rất hay, luôn luôn trội hơn hẳn những người khác. Tốt nghiệp tại trường Đại Học Hải Quân Hoàng Gia Anh Quốc và Đại Học Oxford, chàng nổi tiếng là người chỉ huy tài ba mang lại nhiều chiến thắng cho đất nước trong thời Đệ Nhất Thế Chiến. Tính thích ngao du, nên sau cuộc chiến Edward thường mở những cuộc du hành qua nhiều miền đất trong Đế Quốc Anh rộng lớn rải rác trên khắp thế giới thời bây giờ, như Gia Nã Đại, Nam Mỹ, Phi Châu, Ấn Độ, Úc Đại Lợi và Tân Tây Lan. Trong những chuyến du hành này, Thái Tử Edward đã kêu gọi một thế giới hòa bình và tìm kiếm thị trường cho nền thương mại Anh Quốc. Chàng cũng từng ghé thăm Hoa Kỳ trong những dịp này. Với tính tình cởi mở, vui vẻ, tế nhị, thân mật và ngoại giao, Thái Tử Edward nổi danh là người của đại quần chúng và được khắp thế giới biết tiếng.

Vóc dáng cao lớn, đẹp trai và tương lai rực rỡ của Hoàng Thái Tử Edward đã làm nhiều người đẹp quấn quít, săn đón, chiều chuộng, mơ ước xây mộng đá vàng. Người ta đã thấy, trong những cuộc thi đấu thể thao, nhất là về quần vợt, có Hoàng Thái Tử tham dự, thì không biết cơ man nào những giai nhân tuyệt sắc, duyên dáng, thông minh, trí thức, tuy không ham thể thao, nhưng cũng đã đến sân chơi để cổ võ, hoan hô Hoàng Thái Tử. Đối với tất cả mọi người chàng đều lịch thiệp, vui vẻ, ăn nói tế nhị, duyên dáng, nhưng cuộc đời trai trẻ, hầu như Edward chưa hề bị tai tiếng gì trong vấn đề tình cảm. Được mọi người thương mến và nhờ Hoàng Thái Tử mà các môn thể thao được tổ chức rầm rộ trên toàn miền đất rộng lớn của Đế Quốc Anh. Báo chí không những ở Anh Quốc, mà toàn thế giới đã ca tụng Edward hết mình, vì chàng rất rộng rãi, ưa hoạt động xã hội, tận tình giúp đỡ từng lớp dân nghèo khổ khốn khó.

Lá thư của Hoàng Đế Edward Đệ Bát chấp nhận từ bỏ ngai vàng
để đi theo tiếng gọi của tình yêu – ảnh tài liệu.

Đầu năm 1936, vua cha George Đệ Ngũ đột nhiên từ trần, Hoàng Thái Tử Edward lên nối ngôi vào ngày 20 tháng 1 năm 1936, danh hiệu là Hoàng Đế Edward Đệ Bát, trị vì toàn thể Đế Quốc Anh rộng lớn nhất thế giới bao gồm Anh Quốc, Ái Nhĩ Lan, nước Ấn Độ và toàn thể các thuộc địa rải rác khắp Châu Mỹ, Phi, Á và Úc Đại Lợi. Tuy đã lớn tuổi, lúc lên ngôi Edward đã 42, nhưng vẫn chưa lập gia đình. Không thể để một vị Hoàng Đế mà độc thân, không có Hoàng Hậu, nên triều đình Anh Quốc bắt đầu chọn lựa một giai nhân xứng đáng để đề nghị lên Hoàng Đế. Theo đường lối của Hoàng Gia Anh xưa nay, thì người ta hay chọn lựa vợ chồng chỉ trong các gia đình hoàng tộc, vua chúa ở các nước kế cận còn theo chế độ quân chủ, hoặc giả nữa là con gái của các quan to, chức trọng trong triều đình. Bao nhiêu lần triều đình dâng lên danh sách các giai nhân để Hoàng Đế lựa chọn, mà Ngài chỉ làm thinh, không từ chối, nhưng cũng không chấp nhận một ai.

Rồi... bỗng đột nhiên vào mùa hè năm đó, tức năm 1936, không hiểu một phóng viên Mỹ rình mò ra sao mà đăng tải một tin động trời là Hoàng Đế Edward được nhận thấy thường xuyên hay đi với một người phụ nữ đặc biệt, không phải là người Anh mà là một người Mỹ. Tờ báo này còn ồn ào nêu lên rõ rệt danh tánh và nơi cư ngụ của người phụ nữ là bà Wallis Warfield Simpson ở tỉnh Baltimore thuộc tiểu bang Maryland, Hoa Kỳ. Hơn thế nữa, tờ báo còn cho biết bà Simpson hiện đang có gia đình và trước đây bà đã có một đời chồng khác và đã ly dị. Được đà, toàn thể báo chí Hoa Kỳ săn tin ráo riết và viết ra những mẩu chuyện tình thật lãng mạn, thật du dương, kèm theo những lời trào phúng dí dỏm làm sôi động quần chúng cả hai nước Anh-Mỹ.

Mặc cho báo Mỹ tung tin rầm rộ, báo chí Anh vẫn giữ một thái độ im lặng, không bình phẩm, không loan tin, vì họ yêu quí và tôn kính vị Hoàng Đế của họ và họ muốn chính Ngài giải quyết dứt khoát tình trạng này. Ai cũng nghĩ một vị Hoàng đế xứng đáng như vậy thiếu gì giai nhân xuất sắc muốn được làm người bạn đời trong địa vị hoàng hậu. Vậy Ngài tội gì mà lại cặp đôi với một người đàn bà đã có hai đời chồng. Lý luận là vậy, nhưng tình yêu lại khác đối với Hoàng Đế Edward. Sau này người ta được biết, Edward đã gặp người đàn bà đó từ 4 năm về trước và luôn luôn nghĩ rằng mình đã gặp người yêu chậm mất một thời gian. Do đó dần dần người ta đã thấy bà Simpson càng ngày càng xuất hiện công khai bên cạnh Hoàng Đế.

Báo chí Mỹ đã loan tin bà Simpson không còn thường xuyên sống chung cùng người chồng hiện tại nữa. Bà đã nhận được rất nhiều quà tặng đắt giá của Hoàng Đế và bà trở thành sáng rực, huy hoàng, nổi bật trong xã hội quí phái, thượng lưu của nước Anh. sau những lần tiếp xúc với Hoàng Đế. Bà luôn luôn có mặt trong những buổi tiệc tùng của Hoàng Gia, nhất là những buổi họp mặt tại lâu đài Belvedere với một số ít bạn bè. Trong thời gian này bà Simpson cố tránh lộ diện trước công chúng, nên những tin đồn đãi càng nhiều, càng ly kỳ và càng lan rộng. Người ta đoán rằng cuộc ly dị giữa bà Simpson cùng chồng đang được xúc tiến, tuy rằng khi hỏi đến ông Simpson thì ông này không đưa ra một lời tuyên bố nào. Tuy giữ thật bí mật, nhưng cuối cùng người ta cũng biết bà Simpson đệ đơn xin ly dị chồng. Và dân chúng tin chắc Hoàng Đế Edward sẽ cưới bà Simpson sau khi cuộc ly dị hoàn tất.

Báo chí Anh đã bỏ ngoài tai mọi tin đồn đối với vị Hoàng Đế của họ, nhưng dân chúng các nước trong khối Đế Quốc Anh đã có mầm chia rẽ, vì có người ủng hộ, lại có người đã kích. Rồi những lá thư tới tấp từ bốn phương trời đổ về Quốc Hội Anh bàn cãi khen, chê. Phần lớn đều đã kích, không thể chấp nhận một người đàn bà như thế, đã có hai đời chồng, so sánh không khác gì một gái ở các hộp đêm, mà lại đưa lên ngồi ghế hoàng hậu, chia xẻ ngai vàng với hoàng đế. Trước dư luận xôn xao như vậy và trước tình thế phải ra trình bày trước Quốc Hội, Thủ Tướng nước Anh thời bấy giờ là Stanley Baldwin đã tuyên bố theo Hiến Pháp quốc gia, một người đàn bà như vậy không thể được nhập vào điện Buckingham, biểu tượng của Đế Quốc Anh lớn mạnh. Ông đã yêu cầu Hoàng Đế Edward nghĩ lại đến đất nước, đến dân tộc, mà bỏ hẳn ý định cưới bà Simpson, nếu không ông sẽ xin từ chức.

Tiếp theo sự phản đối của thủ tướng Anh, phía tôn giáo cầm đầu bởi Tổng Giám Mục địa phận Canterbury cũng lên tiếng chống đối mạnh mẽ. Sau rốt chính Hoàng Thái Hậu Mary, mẫu thân của Hoàng Đế, cũng ngỏ lời khuyên can Edward và bà tỏ lộ ngạc nhiên, vì bà biết, ngay từ thủa nhỏ Edward được dạy dỗ, uốn nắn với một phương cách thật bảo thủ của Hoàng Tộc, vậy không có lý nào Edward lại quên đi được một điểm quá giản dị đến như vậy.

Nhưng... tất cả mọi lý luận theo lý trí đều không thể bẻ gẫy nổi lý lẽ của tình yêu. Do vậy, đến ngày 10 tháng 12 cũng năm đó, năm 1936. Hoàng Đế Edward đã dứt khoát quyết định, ông thoái vị nhường lại ngôi vua cho người em, chứ nhất định không từ bỏ người mà ông yêu. Với bài tuyên bố rất ngắn gọn, nhưng đầy chân tình và cảm động, phổ biến rộng rãi qua làn sóng vô tuyến điện trong khắp nước, Hoàng Đế Edward đã nhấn mạnh, ông không bao giờ quên phục vụ Tổ Quốc như 25 năm vừa qua ông đã làm, trong thời kỳ còn là Hoàng Thái Tử cho đến lúc lên ngôi Hoàng Đế, và ông hứa sẽ còn phục vụ với tất cả sức lực ông cho đến khi nhắm mắt. Tuy nhiên ngày nay với sự bó buộc của Hiến Pháp, ông cảm thấy không thể nào gánh vác được trọng trách nặng nề do quốc dân giao phó, nên ông phải thoái vị, vì lý do ông không có được sự hỗ trợ và giúp đỡ của người đàn bà mà ông yêu mến.

Như một quả bom nổ trên không trung, toàn thể thế giới kinh ngạc sững sờ. Nhân dân Anh, nhiều người đã khóc ròng, nhiều phụ nữ đã sụt sùi rơi lệ, không ngờ tình yêu lại có sức mạnh ghê gớm đến thế. Nhiều người tiếc thương cho Hoàng Đế Edward đã tụ tập tại điện Buckingham, để yêu cầu Ngài ở lại. Nhưng tất cả đều đã chấm dứt, Edward trở lại như một hoàng tử bình thường, nhưng không còn đất sống trên đất Anh, Ông phải rời bỏ Luân Đôn sang trú ngụ tại thành Vienna bên đất Áo, ở nhờ nhà người bạn cũ trong lâu đài Enzesfeld. Từ đó ông vẫn liên lạc thường xuyên với bà Simpson, hiện trú ngụ tại thành phố nghỉ mát Cannes, tại miền Nam nước Pháp. Bà Simpson đã rời bỏ nước Anh trước ngày mà Hoàng Đế Edward thoái vị, vì để giữ sự an toàn cho bà, cũng như dành cho Hoàng Đế một sự tự do chọn lựa.

Đến tháng 6 năm 1937, sau khi giấy tờ ly dị hoàn tất, Hoàng Tử Edward đã làm đám cưới với bà Simpson trong một bữa tiệc giản dị, nhưng thật hạnh phúc vì đã đánh đổi với cả một ngai vàng. Mãi ba năm sau, vào năm 1939, Hoàng Tử Edward mới trở về thăm Anh Quốc lần đầu tiên sau ngày thoái vị. Ngày đó Thế Chiến Thứ Hai bắt đầu bộc phát, ông tình nguyện tham gia vào quân đội giữ chức vụ sĩ quan liên lạc. Sau này Hoàng Đế George Đệ Lục phong cho Edward chức vị Công Tước Windsor và bổ nhiệm ông làm thống đốc toàn quyền miền đất hải đảo Bahama trên vùng biển Carribean. Thống Đốc Edward đã cùng bà Simpson đi trấn đóng tại vùng biển gió lộng, xa xôi, nhưng tự do yêu nhau trong muôn vàn hạnh phúc, cho đến năm 1945 ông về hưu. Sau đó hai ông bà về ẩn trú trong một miền quê hẻo lánh, thương yêu sống bên nhau, quấn quít, hết sức chiều chuộng nhau cho đến lúc đi vào miền đất lạnh, để không bao giờ còn rời xa nhau nữa.

Thật là một chuyện tình độc nhất vô nhị trên toàn thế giới.

Hồ Sĩ Viêm
(Viễn đông)