Tại sao nhiều người Mỹ thiệt mạng trong bão Ian?

[PinaColada]

Nói một cách khách lý do nào nhiều người Mỹ thiệt mạng trong bão Ian? Với sức gió hơn 240 km/h, bão Ian tàn phá Florida nhưng phần lớn trong 123 nạn nhân thiệt mạng là do đuối nước.

Lúc bão Ian đổ bộ vào khu vực Cayo Costa, bang Florida, Mỹ hồi tuần trước, Chanel Maston cùng nhóm bạn nhanh chóng chạy lên tầng cao nhất của căn biệt thự. Họ thuê căn nhà này để cùng đón sinh nhật tuổi 40 của Nishelle Harris-Miles, người được các bạn trìu mến gọi là Nene.

Nhưng mưa lớn trút xuống liên tục và nước lũ dâng lên rất nhanh. Họ sợ hãi ôm nhau trên chiếc giường khi dòng nước cuồn nâng dần chiếc đệm lên sát mái nhà. Sau đó, mái nhà bất ngờ sụp đổ, khiến một chiếc đinh găm vào cổ Nene.

"Cô ấy trút hơi thở cuối cùng ngay tại đó, trong vòng tay chúng tôi", Maston, 48 tuổi, nghẹn ngào nhớ lại.


Khung cảnh hoang tàn sau bão Ian tại Fort Myers, bang Florida, ngày 4/10. Ảnh: AFP.

Harris-Miles là một trong ít nhất 123 người Mỹ thiệt mạng vì bão Ian, theo giới chức Florida. Cảnh sát trưởng hạt Lee Carmine Marceno cho biết số tử vong có thể tiếp tục tăng lên, tới hàng trăm người. Tổng thống Joe Biden cảnh báo Ian có thể là cơn bão chết chóc nhất lịch sử bang Florida.

Theo Ủy ban Giám định Y khoa Florida (MEC), nước lũ dâng do bão Ian là nguyên nhân khiến nhiều người thiệt mạng nhất, cả trực tiếp lẫn gián tiếp. Giới chuyên gia từng nhiều lần cảnh báo rằng nước lũ thường gây chết người nhiều hơn là gió trong các trận bão ở Mỹ.

Bão Ian khiến nước lũ dâng cao 5,5 mét, nhấn chìm nhiều ngôi nhà ở Florida. Lũ dâng lên quá nhanh khiến nhiều người mắc kẹt bên trong, số khác bị cuốn xuống dòng nước cuồn cuộn bùn đất. Phần lớn nạn nhân thiệt mạng do đuối nước là người cao tuổi.

"Tôi không muốn khiến mọi người sợ hãi, nhưng họ cần hiểu rằng nguyên nhân tử vong hàng đầu là do chết đuối", W. Craig Fugate, cựu lãnh đạo Cơ quan Quản lý Khẩn cấp Liên bang (FEMA) chi nhánh Florida, cho biết. "Nhiều người nghĩ nước dâng không có gì nguy hiểm, cho đến khi hiểu rõ về nó".

Khu vực tập trung nhà di động tại Fort Myers Beach, bang Florida, ngập trong nước lũ, ngày 29/9. Ảnh: AP.

Một tuần sau khi bão đổ bộ, lực lượng cứu hộ tiếp tục rà soát các khu dân cư bị nước lũ nhấn chìm và tiếp tục phát hiện các thi thể chết đuối trong nhà hoặc tầng hầm.

Roger Desjarlais, quan chức hạt Lee, thừa nhận họ chưa rõ số người tử vong cuối cùng, khi công tác tìm kiếm vẫn tiếp diễn. Lực lượng cứu hộ đang sử dụng chó nghiệp vụ để tìm kiếm thi thể.

Theo Trung tâm Bão Quốc gia Mỹ (NHC), nước dâng do bão, mưa lớn, lũ lụt và sóng lớn là những nguyên nhân trực tiếp gây ra 90% trường hợp tử vong do bão tại nước này. Trong khi đó, những nguyên nhân gián tiếp gây tử vong hàng đầu là tai nạn ôtô, ngộ độc khí, điện giật, sốc nhiệt.

Giới chuyên gia cho biết người Mỹ thường đánh giá thấp sức mạnh của nước lũ. Họ có xu hướng hình dung những trận cuồng phong, gió giật mạnh, cây đổ khi bão đổ bộ, nên chọn cách ẩn náu ở nhà mà không chịu sơ tán đến khu vực cao hơn. Chính quyền hạt Lee đã hứng chỉ trích vì không ra lệnh cho người dân Fort Myers sơ tán nhanh chóng hơn.

Mitch Pacyna, cư dân 74 tuổi ở Fort Myers, đã chứng kiến nhiều cơn bão đổ bộ vào khu vực này trong 27 năm sống ở đây. Trước khi bão Ian đổ bộ, ông liên tục cập nhật tình hình trên Facebook, nhấn mạnh dự báo rằng cơn bão sẽ hướng tới khu vực Tampa.

Dù giới chức yêu cầu người dân Fort Myers sơ tán, Pacyna kiên quyết bám trụ trong nhà. "Chúa ơi, thật là một quyết định sai lầm", ông nói trong một video sau đó, khi nước lũ bắt đầu dâng lên bên ngoài nhà.

Không lâu sau, sóng lớn liên tục ập vào nhà ông, cuốn trôi mọi thứ trong garage. "Chúng tôi sợ lắm", Pacyna viết trong bài đăng cuối cùng trên Facebook. Sáng hôm sau, người thân thông báo Pacyna đã thiệt mạng do nước lũ.

"Trong bão, 'chạy nước và trốn gió' là bí kíp sinh tồn", John Renne, chuyên gia từ Đại học Florida Atlantic, nói. "Cần phải tuyên truyền tốt hơn nữa về nguy cơ tại các khu vực dễ bị tổn thương bởi nước lũ dâng".

Một khu dân cư bị ngập sau bão Ian ở Fort Myers, Florida, ngày 29/9. Ảnh: Reuters.

Red Cononut RV Park, từng là ốc đảo bên bờ biển, nơi nhóm bạn của cô Nene xấu số thuê căn biệt thự, trở nên tan hoang sau bão. "Khu vực này gần như bị hủy diệt hoàn toàn", Sullivan, thành viên trong nhóm, cho hay.

Căn biệt thự gần như không còn lại gì. Maston cho hay cô và nhóm bạn đã phải dùng tay chống đỡ mái nhà đang sụp xuống và mắc kẹt tại đó khoảng 14 tiếng.

Cuối cùng, lực lượng cứu hộ nghe thấy tiếng kêu cứu của nhóm và kéo họ ra ngoài, nhưng không thể cứu được Nene. Một nhân viên cứu hộ xác nhận Nene đã qua đời.

"Không bao giờ có thể tưởng tượng được", Maston bật khóc. "Tôi đã nhìn thấy những thi thể kẹt ngoài cửa sổ. Tôi chưa từng thấy cảnh tượng như thế, trước giờ vẫn nghĩ chúng chỉ có trên TV".

VietBF@ sưu tập