Dịch viêm phổi cấp Vũ Hán do virus Corona gây ra đang tràn lan khắp thế giới. Rất đông người Nhật vẫn bấp chấp đi ngắm hoa anh đào. Nhật Bản tương lai sẽ đi theo vết xe đổ của Mỹ trong đại dịch.
Mỗi ngày dường như lại mang đến nhiều tin xấu cho Tokyo - nơi các chuyên gia đánh giá có thể "trở thành New York thứ hai" trong đại dịch.
Số ca nhiễm mới hàng ngày đã tăng gấp đôi trong tuần qua, từ khoảng 40 trường hợp mỗi ngày vào dịp cuối tháng ba lên 97 vào 2/4 và 89 hôm 3/4, theo báo cáo từ giới chức thành phố Tokyo.
"Nếu tình hình tiếp diễn theo xu hướng hiện tại, sẽ là một viễn cảnh ảm đạm", Kentaro Iwata - chuyên gia kiểm soát phòng ngừa dịch bệnh từ Đại học Kobe, người nhiều lần cảnh báo Nhật Bản không đủ ráo riết ngăn chặn sự lây lan của Covid-19 - cho biết.
"Nhật Bản cần phải can đảm để thay đổi khi nhận thức được mình đang đi sai đường. Chúng ta có thể sẽ trở thành một thành phố New York tiếp theo ở Tokyo". New York được coi là tâm chấn dịch ở Mỹ - nơi các ca nhiễm tăng gấp đôi sau 5 ngày, theo CNN. Hơn 2.900 người đã tử vong, tương đương với con số thiệt mạng trong vụ khủng bố 11/9. Tính đến 3/4, Nhật Bản ghi nhận 3.329 trường hợp nhiễm và 74 ca tử vong.
"Khởi đầu của sự bùng nổ các ca nhiễm ở Tây Ban Nha, Pháp, Italy và thành phố New York thực sự giống như Tokyo hiện tại", ông Iwata nói.
Ông Iwata nói rằng cần phải xét nghiệm nhiều hơn nữa. Theo thống kê của Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi Nhật Bản, tính đến 3/4, Tokyo đã xét nghiệm ít hơn 4.000 người trong thành phố 13,5 triệu người. Và chỉ 39.466 người đã được xét nghiệm trên cả quốc gia có hơn 125 triệu. Đó là một phần rất nhỏ so với các nước trong khu vực và trên thế giới. Tại Hàn Quốc, nơi có dân số nhỏ hơn nhiều so với Nhật Bản, đã xét nghiệm hơn 440.000 người.
Chính phủ Nhật Bản cho biết quy mô xét nghiệm của họ là đầy đủ và phù hợp với các trường hợp có khả năng nhiễm cao. "Việc xét nghiệm trên những người có xác suất thấp nhiễm nCoV gây lãng phí tài nguyên", Bộ Y tế Nhật Bản nói với CNN trong một tuyên bố. "Chúng tôi yêu cầu người có một số triệu chứng ở nhà trong một khoảng thời gian".
Issei Watanabe, bệnh nhân ở một bệnh viện Tolyo, cố thở sau những cơn ho. Các bác sĩ coi anh là "trường hợp nhẹ" và khả năng anh sẽ được xuất viện vào 7/4. Watanabe (40 tuổi) không hút thuốc, có sức khỏe tốt. Các triệu chứng bệnh của anh đến nhanh chóng gồm đau nhức cơ thể, ớn lạnh, mất khứu giác.
Anh bị từ chối sau khi yêu cầu được xét nghiệm nCoV. Watanabe phải chịu đựng năm ngày với cơn sốt trên 40 độ C, cho đến khi được phép làm xét nghiệm và cho kết quả dương tính.
Watanabe nói rằng, ít nhất hai người khác bị nhiễm từ anh trong khoảng thời gian đó. "Mọi người không biết phải làm gì. Cuộc sống của bạn nằm trong tay bạn. Hãy ở nhà, đừng ra ngoài". Watanabe lo lắng cho hàng chục triệu người Nhật lớn tuổi. Anh biết mình sẽ hồi phục, nhưng nhiều người trong dân số già Nhật Bản thì không.
Các chuyên gia về bệnh truyền nhiễm cảnh báo nguy cơ Covid-19 lây lan nhanh chóng trong đất nước dân số già này. Masahiro Kami - Giám đốc điều hành Viện nghiên cứu quản trị y tế phi lợi nhuận Nhật Bản - nói rằng "nCoV rất nguy hiểm đối với người già". Ông cho biết hầu hết bệnh nhân Covid-19 ở Nhật Bản xuất hiện rất ít triệu chứng. "Khi không biểu hiện các triệu chứng, chúng ta hoàn toàn có thể truyền virus cho người khác", Kami cảnh báo.
Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe nhiều lần tuyên bố tình hình báo động ở Nhật Bản nhưng không ban bố tình trạng khẩn cấp hoặc phong tỏa Tokyo. Ông nói rằng các biện pháp quyết liệt như vậy sẽ gây thiệt hại thêm cho một nền kinh tế trong bối cảnh hoãn Thế vận hội mùa hè Tokyo 2020.
Các nhà lập pháp Nhật Bản đề xuất gói hỗ trợ kinh tế, trợ cấp gần 2.800 USD/hộ cho 10 triệu hộ gia đình. Trong khi chính phủ bị chế giễu khi đưa ra kế hoạch phân phát hai khẩu trang cho mỗi nhà.
Nhật Bản đã áp lệnh hạn chế du lịch, cấm người nước ngoài từ hơn 70 quốc gia, bao gồm Mỹ, Anh và hầu hết các nước châu Âu. Nhật Bản cũng tăng cường việc khai báo y tế tại các sân bay và yêu cầu du khách cách ly trong 14 ngày - mặc dù việc tuân thủ không được theo dõi nghiêm ngặt.
Ngày càng có nhiều lo ngại về nguy cơ bùng phát dịch nghiêm trọng khi chính phủ đã chậm trễ cảnh báo đối với nhiều người. Tuần trước, đám đông khổng lồ vẫn tụ tập để "hanami", ngắm hoa anh đào. Một số người được nhìn thấy đeo khẩu trang, nhưng nhiều người thì không. Những hình ảnh được chia sẻ trên truyền thông đã thúc đẩy việc đóng cửa công viên ở Tokyo, một việc chưa từng có tiền lệ, vào cuối tuần qua.
Thống đốc Tokyo, Yuriko Koike và ông Abe kêu gọi công chúng ở nhà, hạn chế đi lại và thực hiện cách biệt cộng đồng. Một số người làm theo nhưng nhiều người không tuân thủ.
Giới chức cố gắng ngăn chặn các cụm dịch bằng cách truy tìm các trường hợp nhiễm bệnh và hướng dẫn các trường hợp nghi nghiễm để cách ly. Nhật Bản khuyến cáo thực hiện các tập quán văn hóa như cúi đầu thay vì bắt tay, sử dụng rộng rãi khẩu trang, rửa tay và che miệng thường xuyên có thể giúp tránh lây lan virus.
Khi được hỏi liệu Nhật Bản có được an toàn hay không khi "ôm hôn và bắt tay" vốn không phải văn hóa quốc gia này, ông Iwata nói "đó có thể là một trong những lý do khiến Nhật Bản có ít ca nhiễm hơn khi so sánh với châu Âu và Mỹ".
Ông gọi lý thuyết này là "hợp lệ" nhưng "chưa được chứng minh". Ông nói rằng Nhật Bản không nên chỉ dựa vào chiến lược này để tự tin rằng nó giúp Tokyo tránh khỏi tình trạng tồi tệ nhất.
Trong khi Koike và Abe thúc giục 13,5 triệu người của thành phố Tokyo làm việc tại nhà, việc này là không thể đối với khoảng 80% các công ty Nhật Bản, theo dữ liệu năm 2019 của chính phủ. Người dân vẫn vào thủ đô, bằng chứng là các chuyến tàu điện ngầm chật cứng trong giờ cao điểm.
Thống đốc Koike công bố 3/4 rằng có tới 630 bệnh nhân trong tổng số 750 giường bệnh hiện có ở Tokyo, chỉ yếu là những người có triệu chứng nhẹ. Giới chức y tế đang đàm phán để chuyển bệnh nhân không triệu chứng ra phòng cách ly như khách sạn. Một lần nữa, Koike cảnh báo về một cuộc khủng hoảng y tế có thể xảy ra và kêu gọi mọi người ở nhà.
"Đường cong dường như không bị san phẳng ở Tokyo. Nếu bất cứ điều gì xảy ra, tình hình sẽ trở nên tồi tệ", bà nói.
