Một bà cụ có tính t́nh cau có, thường xuyên nổi giận v́ những sự việc nhỏ nhặt, hơn nữa, mỗi khi tức giận hay dùng lời lẽ ác độc, vô t́nh đă làm tổn thương nhiều người, v́ thế bà ta giao tiếp với hàng xóm bạn bè đều không được hài ḥa.
Bà ta cũng biết khuyết điểm của ḿnh, mong muốn sửa lại lỗi lầm thành tật này. Nhưng mỗi khi tức lên th́ chính bà ta cũng không thể khống chế được tâm ḿnh.
Một hôm, một người đă nói với bà:
- Chùa gần đây có một vị thiền sư, cũng là vị cao tăng, tại sao bà không đến xin lời chỉ dạy, biết đâu thiền sư có thể giúp được cho bà.
Bà ta cũng cảm thấy có lư, đă đến tham vấn với thiền sư.
Khi bà ta thổ lộ tâm trạng của ḿnh, bà ta có thái độ rất thành khẩn, rất mong muốn có được một vài lời khai thị từ vị thiền sư đó. Vị thiền sư im lặng nghe bà kể lể, chờ cho bà ấy nói hết, mới dẫn bà ta vào một thiền pḥng, sau đó khóa cửa thiền pḥng và rời khỏi đó.
Bà ta một ḷng muốn có được lời chỉ dạy của thiền sư, nhưng không ngờ thiền sư đă nhốt bà ta vào trong một thiền pḥng vừa lạnh vừa u tối. Bà ta tức tối hét lên, cũng như ngày thường, bà ta buông những lời nhục mạ quái ác. Nhưng cho dù bà ta có la hét cách nào, nhưng ở ngoài vẫn im lặng, thiền sư h́nh như không nghe thấy lời nào.
Khi không c̣n chịu đựng được nữa, th́ bà ta thay đổi thái độ cầu xin thiền sư thả ḿnh ra, nhưng thiền sư vẫn không động ḷng thay đổi cách hành xử của ḿnh, vẫn mặc kệ bà ta tiếp tục nói ǵ th́ nói.
Qua một hồi rất lâu, cuối cùng trong thiền pḥng cũng không c̣n tiếng la hét hay nói năng của bà ta nữa, th́ lúc này, phía ngoài thiền pḥng mới có tiếng nói của thiền sư hỏi:
- Bà c̣n giận không?
Thế là bà ta giận dữ trả lời:
- Tôi chỉ giận tôi, tôi hối hận sao phải nghe lời người khác, t́m đến cái nơi quỷ quái này để xin ư kiến của ngươi.
Thiền sư ôn tồn nói:
- Kể cả chính ḿnh bà cũng không chịu buông tha, th́ bà làm sao có thể tha lỗi cho người khác chứ? - Nói xong thiền sư lại im lặng.
Sau một thời gian im lặng, thiền sư lại hỏi:
- Bà c̣n giận không?
Bà ta trả lời:
- Hết giận rồi!
- Tại sao hết giận!
- Tôi giận th́ có ích ǵ? không phải vẫn bị ông nhốt tôi trong cái pḥng vừa u tối vừa lạnh lẽo này hay sao?
Thiền sư nói với vẻ lo lắng:
- Bà xử sự kiểu này càng đáng sợ hơn đấy, bà đă đè nén cơn tức giận của ḿnh vào một chỗ, một khi nó bộc phát ra th́ càng mănh liệt hơn. - Nói xong, thiền sư lại quay đi.
Lần thứ 3 thiền sư quay lại hỏi bà ta, bà ta trả lời:
- Tôi không giận nữa, ông không xứng đáng để tôi giận.
Thiền sư nói:
- Cái gốc tức giận của bà vẫn c̣n, bà cần phải thoáng ra khỏi ṿng xoáy của tức giận trước đă.
Sau một hồi lâu, bà ta đă chủ động hỏi thiền sư:
- Bạch thiền sư, ngài có thể nói cho con biết tức giận là cái ǵ không?
Thiền sư bước vào, vẫn không nói chuyện, chỉ có động tác như vô t́nh đổ đi ly nước trong cái ly trên tay.
Lúc này th́ bà ta h́nh như đă hiểu.
Th́ ra ḿnh không bực tức, th́ làm ǵ có tức tối giận hờn? Tâm địa trống không, không có một vật ǵ, th́ làm ǵ có tức tối?
Trong ḷng không có bực tức, th́ làm sao có cơn giận?
Thật ra tức tối không những tự làm cho ḿnh khổ đau, và những người xung quanh cũng theo đó mà buồn ḷng. Lúc tức tối tức giận, không ǵ ngăn cản cái miệng, buông lời quái ác, một số lời lẽ trong đó có thể làm đau ḷng người nghe, thậm chí có cả những người yêu thương quan tâm ḿnh. "Nhất niệm sân tâm khởi, bách vạn chướng môn khai", chỉ một niệm khởi sân mà kết quả là muôn ngàn chướng ngại nẩy sinh.
Cho nên đừng nên v́ sự việc nhỏ nhặt mà gây ra chuyện hại người hại ḿnh, tức tối la hét là hành vi của kẻ ngu muội.
Tuy chúng ta chưa thể là một người thông minh, nhưng tối thiểu chúng ta cũng đủ trí tuệ ngăn cản ḿnh làm một con người ngu dại. Xem nhẹ hơn mọi sự việc không như ư, đồng thời t́m thấy ích lợi trong im lặng, giác ngộ ư thiền trong cuộc sống. Từ đó chúng ta sẽ cảm nhận cuộc sống không cần phải mệt mỏi như ta tưởng, cũng không phải khốn khó như ta đă gặp.
Những sự việc nhỏ nhặt cũng giống như những hạt cát trong đôi giày đă làm cho bạn khó chịu.
(Nguồn: Phật Giáo)
____________________ _
Trong giáo lư của nhà Phật, sân giận là một trong tam độc: Tham – Sân – Si. Mà cái "Sân" này không chỉ khiến ḿnh khổ tâm mà c̣n thiêu rụi hết công đức đă tu tập được trước đó, kiểu như “đốt chùa trong một niệm sân” vậy đó. Vậy giờ làm sao để trị nó đây?
1. Quán vô thường:
Giận dữ thường bắt nguồn từ việc ḿnh chấp vào cái "tôi", cái "của tôi". Mà Phật dạy vạn pháp vô thường – mọi thứ đến rồi đi, người ta đối xử tệ cũng rồi qua, không có ǵ tồn tại măi. Nghĩ vậy cho nhẹ ḷng, đỡ chấp.
2. Hít thở, chánh niệm:
Khi cơn giận nổi lên, dừng lại và thở.
Phật dạy: “Biết ḿnh đang giận là đă bớt giận một nửa.”
Lúc đó, bạn thử tự nhủ: “Ta đang nổi sân… Ta cần quay về với hơi thở.”
Tưởng đơn giản vậy chứ hiệu nghiệm lắm!
3. Nuôi dưỡng tâm từ bi:
Cái đối lập với sân là từ – ḷng thương yêu. Phật dạy, khi ai đó làm ḿnh giận, hăy quán chiếu xem người đó đang đau khổ, có thể họ cũng đang bị “tam độc” hành hạ. Ḿnh hiểu được, th́ ḿnh thương thay v́ giận.
4. Không đè nén, cũng không bộc phát:
Phật dạy không nên ḱm nén cơn giận quá mức, v́ đè lâu nó thành bom nổ chậm. Nhưng cũng không nên xả giận bằng cách nói lời cay độc.
Thay vào đó là chuyển hóa – như trong câu chuyện bạn chia sẻ đó: Nhận diện, quan sát, để nó tự tan đi như mây khói.
5. Tụng kinh, tŕ chú, niệm Phật:
Khi giận, bạn thử niệm “Nam Mô A Di Đà Phật” hoặc tŕ chú “Om Mani Padme Hum” – những âm thanh này có khả năng giúp tâm ḿnh tịnh lại như nước lắng phù sa.
6. Nh́n lại chính ḿnh (Sám hối và tu tập hàng ngày):
Giận ai, trước tiên hỏi lại:
“Ḿnh có đang đ̣i hỏi người khác phải như ư ḿnh không?”
“Ḿnh có đang nuôi dưỡng cái tôi quá lớn không?”
Sám hối, nhận lỗi với ḿnh – là bước đầu của chuyển hóa.
Tóm lại, sân là ngọn lửa, nhưng nếu biết nh́n nó bằng ánh sáng của chánh niệm và từ bi, th́ ngọn lửa đó lại có thể sưởi ấm trái tim chứ không phải thiêu đốt nữa.
VietBF@sưu tập
