Tin báo cho rằng Nga sắp mở chiến dịch hè và các đợt tăng cường quân dồn về biên giới khiến người dân và chính quyền tỉnh Sumy lo lắng một cuộc tấn công lớn có thể đang đến rất gần.
Quân nhân Nga sử dụng mô tô tham gia huấn luyện chiến đấu cho các đơn vị tấn công tại một địa điểm không được tiết lộ. Ảnh: Dịch vụ báo chí Bộ Quốc pḥng Nga
Tổng thống Nga Vladimir Putin ngày 22/5 ra lệnh cho quân đội thiết lập “vùng đệm an ninh” dọc biên giới, và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky sau đó khẳng định có đến 50.000 quân Nga dồn về “hướng Sumy.”
“Đây đều là các đơn vị tác chiến tinh nhuệ - lính dù, thủy quân lục chiến, những nhóm đă được điều tới để đẩy lùi lực lượng của chúng tôi”, một nguồn tin thuộc lực lượng pḥng vệ Ukraine chia sẻ với tờ Kyiv Independent.
Quân đội Nga đă tiến hành một số đợt tấn công hạn chế và chiếm được vài ngôi làng sát biên giới, nhưng binh lính và chuyên gia trao đổi với Kyiv Independent cho rằng ư đồ thực sự của Moskva vẫn c̣n chưa rơ.
Thêm vào đó, báo chí gần như bị cắt thông tin do Cơ quan An ninh Ukraine (SBU) hạn chế đưa tin ở Sumy kể từ khi rút quân khỏi tỉnh Kursk, và quân đội Ukraine cũng tiết lộ rất ít về t́nh h́nh tuyến đầu.
Khi Kyiv Independent liên hệ, chỉ huy lực lượng Nga ở Kursk từ chối b́nh luận v́ “khả năng thông tin có hạn.”
Tỉnh h́nh Sumy "nóng" sau chiến dịch Kursk
Lời cảnh báo Nga có thể tấn công Sumy xuất hiện hai tháng sau khi quân Ukraine buộc phải rút khỏi tỉnh Kursk bên kia biên giới, để mất thị trấn chiến lược Sudzha.
Ngay khi đẩy được lực lượng Ukraine khỏi Kursk, Nga lập tức mở đợt tiến công sang Sumy, lấy đi cơ hội tái thiết pḥng tuyến của Kiev.
Bản đồ tỉnh Sumy trong khu vực, nằm sát biên giới Nga, tiếp giáp với tỉnh Kursk. Nguồn: Kyiv Independent.
Trong khi đó, Tổng thống Mỹ Donald Trump tiếp tục thúc đẩy đàm phán ḥa b́nh vô điều kiện, và hai bên Ukraine – Nga dự kiến gặp lại ở Istanbul ngày 2/6 dù kết quả trước đó rất hạn chế.
Binh lính Ukraine căng ḿnh pḥng thủ
Không biết tương lai ra sao, binh sĩ Ukraine tại Sumy đang chuẩn bị cho những ngày khó khăn hơn.
Nhiều đơn vị đă kiệt sức sau bảy tháng bám trụ ở chiến tuyến Kursk chống các FPV (thiết bị bay không người lái góc nh́n thứ nhất) và bom lượn của Nga. Khả năng giữ vững pḥng tuyến Sumy giờ phụ thuộc vào việc Kiev có thể tiếp viện như thế nào, giữa cảnh thiếu hụt nhân lực trầm trọng.
Ngày 26/5, chính quyền địa phương Sumy thừa nhận Nga đă chiếm bốn làng biên giới: Novenke, Zhuravka, Veselivka và Basivka.
Theo một phó chỉ huy đại đội của Lữ đoàn tấn công đường không 80, người có biệt danh là Third, quân đội Nga đă triển khai chiến thuật quen thuộc là sử dụng các nhóm tấn công nhỏ, di chuyển nhanh bằng xe bốn bánh.
"Chỉ có thời gian mới trả lời được (Ukraine đă chuẩn bị như thế nào)", Third nói với tờ Kyiv Independent.
Nga đang tiến hành các cuộc tấn công nhỏ tích cực nhất ở các khu vực làng Zhuravka và Basivka, nhưng cũng đă mở rộng "khu vực tấn công" bằng các chiến thuật tương tự, theo người phát ngôn của Cục Biên pḥng Nhà nước Ukraine, Andriy Demchenko.
Các lực lượng Nga cũng đă bắt đầu tiến về phía tây, gần các làng Veselivka và Volodymyrivka, nhưng được cho là đang phải chịu tổn thất nặng nề.
Tỉnh Sumy đă liên tục hứng chịu các đ̣n không kích từ Nga kể từ 2022, và lại tăng cường sau vụ Ukraine xâm nhập Kursk. Hơn 56.000 người dân đă được sơ tán theo lệnh cưỡng chế từ Thống đốc Oleh Hryhorov ngày 19/5.
9 hành khách trên một chiếc xe dân sự thiệt mạng khi xe của họ bị UAV tấn công vào ngày 17/5/2025 tại tỉnh Sumy, Ukraine. Ảnh: Global Images Ukraine
Tính đến 20/5, ba địa phương Bilopillya, Vorozhba và Nova Sloboda bị yêu cầu sơ tán, nhưng chưa cưỡng chế toàn diện. “Về nguy cơ trực tiếp từ biên giới, chỉ binh sĩ mới rơ, nhưng hiện chưa đe dọa ngay vùng Oblast”, đại diện chính quyền quân sự Sumy nói.
Nga sẽ tiến sâu đến mức nào - Viễn cảnh 2 mũi giáp công?
Mức độ đột phá của Nga vào tỉnh Sumy hiện chưa rơ. Chỉ trong vài tuần, họ đă chiếm dần các làng biên giới, theo phân tích của chuyên gia Emil Kastehelmi (thuộc Black Bird Group, Phần Lan). Ông Demchenko, người phát ngôn Cục biên pḥng Nhà nước Ukraine, dự báo t́nh h́nh c̣n căng thẳng trong thời gian tới.
Ông Demchenko xác nhận ngày 20/5 rằng Nga đang chuyển thêm các thiết bị xuống biên giới, nhưng các đợt tấn công hiện chỉ là xâm nhập nhỏ với đội h́nh bộ binh trang bị tối đa mô tô bốn bánh.
Dù Nga có thể tiếp tục đợt “tấn công chậm” ở bắc Sumy, vùng Donbas nhiều khả năng vẫn là ưu tiên số 1, theo chuyên gia Kastehelmi. Ông sẽ “ngạc nhiên” nếu Sumy trở thành trục chính của chiến dịch hè, v́ Moskva c̣n có thể đạt được kết quả nhanh hơn ở Donbas hoặc Zaporizhzhia.
“Sumy chỉ là hướng thứ cấp để buộc Ukraine phân tán lực lượng”, ông nhận định.
"Có khả năng là người Nga cũng sẽ tiếp tục tấn công ở Sumy (Tỉnh), nhưng tôi sẽ đánh giá đây là hướng thứ yếu để họ có thể trói buộc các nguồn lực của Ukraine", ông Demchenko nói.
Các khu vực biên giới thường khó củng cố do các cuộc đột kích từ cả hai bên và vị trí gần Nga, khiến thiết bị kỹ thuật dễ bị tấn công.
Trong khi đó, ông Kastehelmi cho biết mặc dù Nga dường như đă chiếm được nhiều làng hơn so với những ǵ chính quyền địa phương Ukraine xác nhận, nhưng tốc độ này "thực sự chậm" và Moskva có thể chỉ đang cố gắng ngăn chặn một cuộc tấn công vượt biên giới tiềm tàng khác của Ukraine.
"Họ có thể cố gắng giành thêm đất ở đó (tỉnh Sumy), có thể chiếm thêm một vài ngôi làng nữa, nhưng điều đó không thực sự thay đổi t́nh h́nh chung nếu người Nga chỉ kiểm soát một khu vực nhỏ", ông Kastehelmi đánh giá.
Phó chỉ huy đại đội của Lữ đoàn 80, Third, cho biết t́nh h́nh gần biên giới "ít nhiều b́nh thường (và) được kiểm soát", trong khi người Sumy vẫn tiếp tục sống bất chấp các cuộc tấn công bằng UAV vào ban đêm.
Dù vậy, số lượng lớn quân đội Nga được triển khai gần tỉnh Sumy vẫn khiến binh sĩ Ukraine phải cảnh giác.
Illia, một quân nhân của Lữ đoàn 80, cho biết vào giữa tháng 5 rằng anh không chắc liệu có chiến dịch lớn vào tỉnh Sumy hay không, nhưng dự kiến các cuộc tấn công sẽ tiếp tục. "Có thể có một cuộc tấn công - cũng không thể như vậy", Illia nói.
Nguồn tin trong lực lượng pḥng thủ của Ukraine cũng nhận định với tờ Kyiv Independent rằng ư định đầy đủ của Nga ở Sumy sẽ phụ thuộc vào việc họ có thể bảo vệ được cái gọi là "vùng đệm an ninh" do Tổng thống Putin ra lệnh hay không.
