|
Giá trị chữa bệnh của dứa chủ yếu là do bromelain, một loại enzyme phân giải protein. Bromelain được tìm thấy trong các chất bổ sung và chế phẩm thảo dược khác nhau.
Ngoài vị ngọt, mọng nước và thơm ngon, dứa đã được sử dụng phổ biến từ thời cổ đại để giảm bớt các vấn đề về dạ dày.
Nghịch lý thay, dứa (pineapple) không mọc trên cây thông (pine) hay cây táo (apple) - tuy nhiên, chúng được đặt tên như vậy vào thế kỷ 17 vì thuật ngữ “táo” (apple) vào thời điểm đó được áp dụng cho những loại trái cây chưa được biết đến - và nó cũng có vẻ ngoài khá giống quả thông.
Giá trị chữa bệnh của dứa chủ yếu là do bromelain, một loại enzyme phân giải protein. Bromelain được tìm thấy trong các chất bổ sung và chế phẩm thảo dược khác nhau.
Hiện nay, nó cũng đang được các nhà khoa học nghiên cứu để tìm hiểu thêm về tiềm năng của nó trong các ứng dụng y tế khác.
Lịch sử của dứa
Dứa có nguồn gốc ở Nam Mỹ. Đến thế kỷ 15, các thuỷ thủ phát hiện ra rằng ăn dứa giúp giữ gìn sức khoẻ trong những chuyến hành trình dài, nhờ đó, chúng ngày càng phổ biến ở châu Âu và Ấn Độ.
Ngày nay, 100 giống dứa khác nhau được bán trên toàn thế giới, chủ yếu từ Costa Rica, Brazil, Philippines, Thái Lan, Indonesia và Ấn Độ.
Lợi ích của dứa
Các hợp chất của dứa đem lại một số lợi ích cho sức khỏe, bao gồm tăng cường hệ thống miễn dịch, hỗ trợ tiêu hóa, giúp duy trì sự cân bằng axit-bazơ của cơ thể và giảm nguy cơ viêm mãn tính.
Chất quan trọng nhất trong dứa là enzyme bromelain. Là một enzyme phân giải protein, nó giúp phá vỡ các phân tử protein trong thực phẩm để hấp thụ và tiêu hóa tốt hơn. Đặc tính này còn có những tác dụng có lợi khác trong cơ thể.
1. Trái tim
Dứa chứa chất xơ và kali - cả hai đều giúp duy trì sức khỏe tim mạch bằng cách giảm nguy cơ mắc bệnh tim và đột quỵ. Kali rất quan trọng trong việc điều chỉnh huyết áp và chất xơ giúp giảm mức cholesterol.
Chất chống oxy hóa của dứa là flavonoid và hợp chất phenolic, giúp giảm viêm và tổn thương do các gốc tự do gây ra.
Một nghiên cứu trong phòng thí nghiệm trên chuột cho thấy những chất chống oxy hóa này có thể có tác dụng bảo vệ tim bằng cách giảm căng thẳng oxy hóa và viêm ở tim.
2. Não
Hàm lượng đồng trong dứa có thể giúp duy trì các đường dẫn thần kinh trong não, từ đó cải thiện chức năng nhận thức.
Một nghiên cứu năm 2017 ở Iran cho thấy nước ép dứa ảnh hưởng tích cực đến khả năng nhận thức của những con chuột bị suy giảm trí nhớ trong việc nhận biết đồ vật. Các nhà nghiên cứu kết luận rằng dứa có khả năng điều trị một số rối loạn nhận thức, chẳng hạn như bệnh Alzheimer.
Dứa có thể giúp ích cho sức khỏe tâm thần bằng cách giảm lo lắng và cải thiện tâm trạng nhờ có tryptophan và magie. Cả hai đều được biết là có tác dụng làm tăng sản xuất serotonin của cơ thể, chất giúp cải thiện tâm trạng.
Những người bị trầm cảm và lo lắng có thể bổ sung dứa vào chế độ ăn hàng ngày.
3. Bệnh ung thư
Ung thư là một căn bệnh mãn tính đặc trưng bởi sự tăng trưởng tế bào không kiểm soát được. Sự tiến triển của nó có liên quan đến stress oxy hóa và viêm mãn tính.
Dứa chứa các hợp chất chống ung thư, bao gồm quercetin, beta-carotene, bromelain và vitamin C, được biết đến với tác dụng tăng cường hệ thống miễn dịch và trung hòa các gốc tự do có hại, do đó giảm thiểu căng thẳng oxy hóa và giảm viêm.
Ngoài ra, bromelain đã được chứng minh là làm giảm sự phát triển của khối u, gây chết tế bào và giảm viêm.
Một nghiên cứu trong phòng thí nghiệm cho thấy bromelain ngăn chặn sự phát triển của tế bào ung thư vú và một nghiên cứu khác cho thấy nó ức chế sự phát triển của tế bào ung thư ruột kết.
Các nhà khoa học vẫn đang tiếp tục thử nghiệm đặc tính chống ung thư của dứa. Một số trung tâm ung thư thậm chí còn đưa dứa vào chế độ ăn hàng ngày của bệnh nhân.
4. Tiêu hóa
Bromelain, enzyme tiêu hóa chính trong dứa, lần đầu tiên được xác định vào năm 1891 và đã được sử dụng như một chất bổ sung trong chế độ ăn uống để điều trị chứng khó chịu và viêm dạ dày suốt hơn 50 năm.
Tám chất phân giải protein hiện đã được phân lập từ bromelain. Liệu pháp Bromelain được sử dụng cho những bệnh nhân suy tuyến tụy không thể sản xuất đủ enzyme tiêu hóa.
Bromelain không chỉ giúp tiêu hóa protein trong thức ăn mà chất xơ trong dứa còn góp phần tăng cường khả năng vận động của ruột và đào thải lành mạnh.
5. Các chấn thương trong thể thao
Nhờ tác dụng chống viêm, đặc biệt là trên cơ, khớp và mô mềm, bromelain được sử dụng để điều trị chấn thương và sưng tấy khi chơi thể thao.
Một nghiên cứu lâm sàng đã chứng minh rằng bromelain dùng cho võ sĩ quyền Anh “làm sạch hoàn toàn mọi vết bầm tím trên mặt và các khối máu tụ ở hốc mắt, môi, tai, ngực và cánh tay trong bốn ngày”.
Magie trong dứa rất tốt cho việc giảm đau cơ và mệt mỏi.
6. Viêm khớp
Một đánh giá của các tài liệu khoa học cho thấy bromelain có thể là phương pháp điều trị thay thế an toàn hơn cho bệnh viêm xương khớp “do đặc tính chống viêm và giảm đau của nó”.
Một nghiên cứu cho thấy những người bị viêm khớp lưng dưới được hưởng lợi từ việc bổ sung bromelain nhiều như thuốc giảm đau thông thường.
7. Da
Bước quan trọng đầu tiên trong quá trình chăm sóc vết bỏng hoặc vết thương là đảm bảo vùng da đó được điều trị trước khi xảy ra các biến chứng toàn thân như viêm và nhiễm trùng.
Gel Bromelain thường được sử dụng để loại bỏ càng nhiều vùng da bị tổn thương càng tốt để tế bào có thể tái phát triển với ít sẹo nhất.
Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng bromelain có thể làm giảm viêm, sưng, bầm tím và đau sau phẫu thuật. Bromelain cũng được chứng minh là có hiệu quả trong việc kiểm soát cơn đau sau phẫu thuật nha chu.
Nhiều loại mỹ phẩm bôi ngoài da có chứa bromelain vì đặc tính tẩy da chết và khả năng loại bỏ các mô bị tổn thương.
8. Sức khỏe tình dục
Mặc dù các nghiên cứu khoa học cụ thể còn rất ít nhưng nhiều chuyên gia sức khỏe tình dục tin rằng dinh dưỡng và các đặc tính đã biết của dứa có thể cải thiện sức khỏe tình dục.
Nhiều lợi ích của bromelain được cho là giúp tăng cường ham muốn và chức năng tình dục, tăng sức chịu đựng và năng lượng, đồng thời cải thiện khả năng sinh sản.
Dinh dưỡng
Dứa có nhiều chất xơ, ít calo, không chứa chất béo, đồng thời cũng có nhiều khoáng chất và vitamin.
Cảnh báo về dứa
Ăn dứa có thể dẫn đến phản ứng dị ứng, bao gồm ngứa, sưng tấy, ngứa ran ở miệng và cổ họng.
Tính axit trong nước ép dứa có thể gây ợ chua hoặc trào ngược axit ở một số người.
Tiêu thụ quá nhiều dứa có thể làm tăng lượng đường trong máu.
Bromelain có thể tương tác với một số loại thuốc, bao gồm thuốc kháng sinh, thuốc chống đông máu và thuốc chống co giật.
|
|
