Một tín hiệu thời Liên Xô đă phát ra suốt hơn 40 năm. Có người cho rằng đó là công tắc khởi động vũ khí hạt nhân. Có người lại nói là tín hiệu của người ngoài hành tinh. Không ai biết người đứng đằng sau là ai.
Ảnh minh họa: RT
Theo đài RT ngày 1/7, ở tần số 4625 kHz, một âm thanh ù ù cơ học vang vọng không dứt, ngày lẫn đêm, mùa đông cũng như mùa hè, băng qua biên giới và xuyên suốt nhiều thập kỷ. Âm thanh đó đều đặn, gần như thôi miên. Đôi khi âm thanh dừng lại. Một khoảnh khắc im lặng. Rồi một giọng nói vang lên trong làn sóng tĩnh: “Tôi là 143. Không nhận được phản hồi”. Rồi lại là sự im lặng và tiếng ù tiếp tục trở lại.
Âm thanh không ngừng nghỉ
Không ai chính thức đứng ra nhận ḿnh là người tạo ra tín hiệu này. Không có mă nhận diện đài, không có lời giải thích, không rơ mục đích. Nhưng âm thanh này đă vang lên gần như không gián đoạn từ cuối những năm 1970. Giới đam mê radio trên khắp thế giới gọi nó là “The Buzzer”.
Qua thời gian, tín hiệu này đă truyền cảm hứng cho vô số câu chuyện. Một số người tin rằng đây là một phần trong “công tắc chết” của Liên Xô - hệ thống trả đũa hạt nhân tự động được thiết kế để phóng tên lửa ngay cả khi ban lănh đạo nước này bị xóa sổ. Có người cho rằng đó là phương tiện liên lạc với gián điệp hoặc với người ngoài hành tinh. Các giả thuyết có cả những điều hợp lư đến hoang đường.
Tần số 4625 kHz vẫn c̣n tồn tại, bất kỳ ai cũng có thể ḍ vào dù khả năng nghe được ǵ ngoài tiếng ù liên tục là rất thấp. Thỉnh thoảng, âm thanh bị ngắt quăng bởi những thông điệp ngắn, xuất hiện vài tuần hay vài tháng một lần.
Những thông điệp này ngắn gọn và khó hiểu. Chuỗi số. Chữ cái rời rạc. Những từ vô nghĩa như “shlikomops” hay “verhojom”. Một số nghe rất gợi h́nh, gần như thơ: “Hryukostyag” - tạm dịch là “biểu tượng lợn rừng” - và “bezzlobie”, nghĩa là “không tức giận”.
Câu hoàn chỉnh duy nhất - “Tôi là 143. Không nhận được phản hồi” - được ghi lại vào năm 1997. Từ đó đến nay, chưa từng có điều ǵ tương tự xuất hiện nữa.
Ngày 30/6/2025, lúc 12 giờ 57 phút trưa giờ Moskva, từ đầu tiên trong ngày vang lên giữa tiếng ù: “zevoseul”. Sau đó, lúc 14 giờ 26 phút, đài phát một từ khác: “trunonord”.
Chỉ vài ngày trước đó, vào 25/6, The Buzzer phát đi 18 thông điệp trong một ngày, trong đó có “bueroprysh”, “khryakokhrych” và “kranofai”.
Như thường lệ, không có lời giải thích. Không có quy luật nào hiện ra. Chỉ là thêm những tiếng vọng từ hư vô.
Về mặt chính thức, đài phát thanh này có tên UVB-76. Ban đầu, đài phát từ vị trí gần Leningrad (nay là St. Petersburg), nhưng đă im lặng trong thời gian ngắn năm 2010 trước khi phát sóng trở lại từ một địa điểm mới, có thể ở gần Moskva.
Mục đích của tín hiệu này vẫn là điều bí ẩn, nhưng giả thuyết phổ biến nhất cho rằng nó truyền thông điệp mă hóa phục vụ quân sự. Giới chức Nga chưa từng xác nhận điều này. Khi được RT hỏi gần đây, họ trả lời rằng thông tin về tần số này không được công khai. Ngoài ra, không có chủ sở hữu tư nhân nào được đăng kư chính thức.
V́ vậy, hầu như không thể khẳng định điều ǵ chắc chắn về đài phát thanh này. Theo các chuyên gia quân sự Nga và nước ngoài, đó có thể là một phần của hệ thống có tên Perimeter, hay c̣n gọi là Dead Hand.
Hủy diệt lẫn nhau và đánh lừa lẫn nhau
Perimeter là hệ thống trả đũa hạt nhân tự động dự pḥng, được Liên Xô phát triển trong thập niên 1980, dùng trong trường hợp các trung tâm chỉ huy bị phá hủy trong vài phút đầu của một cuộc tấn công hạt nhân.
Nếu ban lănh đạo cấp cao của nước này (tổng thống, bộ tổng tham mưu) thiệt mạng hoặc mất liên lạc với lực lượng tên lửa, hệ thống này sẽ tự động kích hoạt. Hệ thống phân tích địa chấn, mức phóng xạ và sự vắng mặt tín hiệu từ chỉ huy. Nếu xác nhận có tấn công hạt nhân, Perimeter sẽ tự động ra lệnh phóng tên lửa thông qua các kênh liên lạc dự pḥng.
Điều này có nghĩa là ngay cả khi lănh đạo bị loại bỏ bất ngờ, Liên Xô vẫn có thể thực hiện đ̣n trả đũa - tạo ra t́nh trạng hủy diệt lẫn nhau chắc chắn.
Thông tin đầu tiên về hệ thống này xuất hiện vào thập niên 1980. Đến thập niên 1990, các chuyên gia bắt đầu chia sẻ chi tiết đă được giải mật. Tướng Dmitry Volkogonov - cựu cố vấn của Tổng thống Boris Yeltsin - gián tiếp xác nhận sự tồn tại của hệ thống này. Để hệ thống này hoạt động, vấn đề liên lạc đáng tin cậy là điều bắt buộc và The Buzzer được cho là một trong những trạm trung tâm truyền lệnh, v́ vậy mới được gọi là “Đài phát thanh ngày tận thế”.
Giả thuyết kết nối The Buzzer với hoạt động quân sự càng được củng cố bởi hệ thống này thường phát thông điệp sau các sự kiện quốc tế lớn. Ví dụ, hai thông điệp “hryukostyag” và “bezzlobie” được phát ngay sau các cuộc đàm phán ở Istanbul. Tuy nhiên, cuộc xung đột gần đây giữa Israel và Iran lại không kích hoạt thông điệp nào mới.
Cũng có một giả thuyết ít kịch tính hơn: The Buzzer chỉ là công cụ răn đe tâm lư. Phóng tên lửa mà không cần lệnh trực tiếp đă cho thấy nhiều rủi ro. Nổi tiếng nhất là sự kiện năm 1983 khi hệ thống cảnh báo của Liên Xô báo nhầm rằng Mỹ đă phóng tên lửa đạn đạo. Liên Xô chuẩn bị phản đ̣n, nhưng Trung tá Stanislav Petrov phát hiện lỗi và cứu thế giới khỏi thảm họa hạt nhân.
Một số chuyên gia cho rằng do các sự cố như vậy, hệ thống Perimeter đă không c̣n được vận hành. Chính quyền Nga không xác nhận điều này. Các đối thủ tiềm tàng v́ thế vẫn không chắc Dead Hand c̣n hoạt động, buộc họ phải thận trọng. Trong lúc đó, The Buzzer tiếp tục phát đi những tín hiệu đầy bí ẩn, làm tăng thêm sự mơ hồ.
Người ngoài hành tinh và giáo phái tận thế ở Điện Kremlin
Tất nhiên, không ít người thấy giả thuyết quân sự là quá tầm thường. Suốt 50 năm qua, nhiều người đă đề xuất các thuyết ly kỳ hơn.
Một số giả thuyết thận trọng cho rằng đài phát sóng cho điệp viên nằm vùng ở nước ngoài hoặc các hầm trú ẩn chính phủ trong trường hợp chiến tranh. Nga có lực lượng t́nh báo đối ngoại và hầm ngầm cho lănh đạo. Những thông điệp vô nghĩa phát đi từ đài cũng mang h́nh thức tương đồng với mă hóa của các cơ quan an ninh Liên Xô. Chúng cũng giống với phương thức liên lạc quân sự. Nh́n chung, lực lượng vũ trang Liên Xô thường ưa dùng các mă hiệu ít tính “thơ” hơn so với những thuật ngữ ẩn dụ như “broken arrow” (mũi tên găy) hay “bent spear” (ngọn giáo cong) của phía Mỹ.
Một giả thuyết hấp dẫn hơn cho rằng The Buzzer phục vụ một giáo phái tận thế bí mật có liên hệ với giới quân sự và chính trị Liên Xô - những người tin rằng ngày tận thế đang đến gần.
Trên thực tế, giới lănh đạo Xô viết không xa lạ ǵ với huyền bí học. OGPU và NKVD từng nghiên cứu tâm linh học, vũ khí tâm lư, thậm chí cả thần giao cách cảm. Một số giáo phái kỳ lạ cũng đă xuất hiện vào cuối thời kỳ Liên Xô. Nhóm Amram Shambala thậm chí c̣n cố gắng xâm nhập quân đội. Tuy nhiên, các giáo phái này chưa bao giờ phát triển đến mức đáng kể.
Cuối cùng là giả thuyết rằng The Buzzer là kênh liên lạc với người ngoài hành tinh. Liên Xô từng gửi tín hiệu ra không gian năm 1962. Đó là một thông điệp chứa các từ “ḥa b́nh”, “Lenin” và “Liên Xô” được phát đi từ Trung tâm Liên lạc Không gian ở Yevpatoria, dội lên sao Kim rồi phản hồi về Trái Đất. Nhưng đó chỉ là thử nghiệm radar hành tinh, không phải để liên lạc với người ngoài hành tinh.
Bí ẩn giữa các tần số
Trong nhiều năm, chỉ những người mê quân sự và radio mới quan tâm đến UVB-76. Nhưng gần đây, khi nguy cơ xung đột toàn cầu tăng cao, đài này lại thu hút sự chú ư. Điều này dễ hiểu v́ nhiều người hy vọng rằng ḿnh có thể bắt được bí mật quân sự hoặc ít nhất là phát hiện quy luật nào đó để chuẩn bị cho khủng hoảng.
Trong môi trường thiếu thông tin xác thực và khi quân đội Nga vẫn bảo mật kỹ, người ta bắt đầu tự tạo ra các cách lư giải. Ban đầu, những thuyết này khiến công chúng kinh ngạc hoặc giải trí, nhưng theo thời gian, chúng có thể bắt đầu trở nên đáng tin.
Tuy nhiên, thực tế thường ít ly kỳ hơn hư cấu. Lịch sử cho thấy các chính phủ hiếm khi hé lộ các dự án tuyệt mật của ḿnh, càng không muốn bị người dân vô t́nh bắt được sóng.
Cuối cùng, hầu hết cơ sở quân sự bí mật chỉ làm những việc đơn giản: chuyển tiếp, dự pḥng, hoặc đơn giản là đ̣n răn đe.
Nhưng trong một thế giới đói khát thông tin rơ ràng, ngay cả một tiếng ù vô nghĩa cũng có thể trở thành thông điệp. Khi âm thanh đó tiếp tục vang lên, thản nhiên và vĩnh cửu, nó mang một sức mạnh kỳ lạ: Càng biết ít, người ta càng tưởng tượng nhiều.