|
02/11/2024
Kalynh Ngô
Không một tờ báo trăm năm tuổi nào, mang tiếng cây đa cây đề nào của hệ thống truyền thông Mỹ thực hiện một bài điều tra như bài dưới dây: “NHỮNG NHÂN CÔNG BỊ LỪA DỐI VÀ ĐE DỌA TRONG HÀNH ĐỘNG ‘BÁN PHIẾU’ CỦA ELON MUSK” – trừ WIRED, một tạp chí trực tuyến có ấn bản hàng tháng, ra mắt đầu tiên vào năm 1993.
“Tôi đă bị sốc và không thể tin được,” một trong những người nhận công việc gơ cửa từng nhà ở Michigan để kêu gọi bỏ phiếu cho Trump, nói với Jake Lahut, cộng tác viên của WIRED. Jake Lahut đă đi theo nhóm “công nhân bị lừa dối” và thực hiện phóng sự này.
Đây là một trong nhóm người được trả tiền để đáp chuyến bay từ tiểu bang của họ đến Michigan, một trong những tiểu bang chiến trường, thay mặt tổ chức America PAC của Elon Musk, đến từng nhà vận động kư vào thỉnh nguyện thư – một h́nh thức kêu gọi ủng hộ Donald Trump. Những nhân công này không chỉ được trả tiền lương, vé máy bay, mà cả chi phí ăn, ở. Đương nhiên, công ty kư hợp đồng với họ không thể là Tesla hay SpaceX, dù người quyết định chính là chủ của hai công ty đó – Elon Musk.
Một công ty trung gian có tên Blitz Canvassing, đại diện cho America PAC của Musk kư hợp đồng với họ. Trong hợp đồng làm việc, hoàn toàn không có bất cứ chi tiết nào liên quan đến Elon Musk.
Điều đáng nói thứ nhất là điều kiện làm việc của họ. Trong video do Jake Lahut quay được, là cảnh những người này bị chở đi trong thùng xe sau của chiếc xe thồ hàng U-Haul không có ghế ngồi. Hợp đồng họ nhận được từ Blitz Canvassing là nếu không duy tŕ đúng “quota” là từ 17 đến 22%, khoảng hơn 1,000 người/1 tuần trong suốt chiến dịch, họ phải tự trả tiền pḥng nghỉ của họ ở địa phương đó.
Điều đáng nói thứ hai là chỉ khi bắt đầu làm việc, họ mới biết ḿnh đang gơ cửa vận động bỏ phiếu cho Donald Trump.
Wired đă liên lạc đại diện của Elon Musk, America PAC và công ty trung gian Blitz Canvassing nhưng cả ba đều từ chối b́nh luận. Theo nguồn tin Wired có được, Blitz Canvassing đă nhận hơn $9 triệu từ America PAC để tổ chức cho nhóm người đi gơ cửa vận động kư thỉnh nguyện thư.
Một người trong nhóm nói với Jake Lahut và yêu cầu giấu tên v́ họ đă kư NDA (nondisclosure agreement – thỏa thuận không tiết lộ):
"Tôi không biết ǵ ngoài việc là đi đến từng nhà và hỏi các cử tri rằng họ bỏ phiếu cho ai. Sau đó, sau khi tôi kư NDA là tôi phát hiện ra chúng tôi ủng hộ đảng Cộng ḥa và Trump. Tôi đă nghe thấy người giám sát của chúng tôi và một vài người khác đề cập đến Elon Musk bằng tên, lần đầu tiên chúng tôi biết có sự tham gia của chủ sở hữu tỷ phú X.”
Một trong những tiêu chuẩn của gơ cửa kêu gọi ủng hộ bỏ phiếu cho ứng cử viên là chiến dịch tranh cử chuẩn bị phương tiện di chuyển cho t́nh nguyện viên hoặc nhân viên, những chuyến xe bảo đảm an toàn và hợp pháp.
Ban đầu, những người nhận tiền gơ cửa của nhà thầu phụ Blitz không có phương tiện di chuyển để đi ṿng quanh Michigan, v́ không ai trong nhóm có bằng lái xe hợp pháp. Vào thứ Bảy, ngày 19 tháng 10, các quản lư nhóm cho những người này đi bằng Uber. Nhưng đến Chủ nhật, họ bị “chất” lên một chiếc xe tải U-Haul thuê không có ghế sau hoặc dây an toàn, trong một bức ảnh và video WIRED có được.
“Tất cả chúng tôi đều được thông báo rằng chúng tôi được lo cho phương tiện di chuyển, sẽ đi bằng những chiếc xe thuê. Hóa ra đó là những chiếc xe tải U-Haul. Tôi cảm thấy xấu hổ và bị cảm thấy bị chơi khăm,” một người trong nhóm nói với WIRED.
Đoạn video quay từ bên trong U-Haul cho thấy một chuyến đi dằn xốc, một cái lồng ngăn cách những người gơ cửa mà phần lớn là da màu với tài xế. Người lái xe cũng nói với nhóm người gơ cửa rằng anh ta bị đau và gặp khó khăn khi lái xe:
“Tôi vừa trải qua cuộc phẫu thuật xong, anh bạn. Tôi cảm giác như nửa bàn chân của tôi bị cắt đứt,” người tài xế nói trong một đoạn ghi âm WIRED có được.
“Tôi rất sợ,” một người công nhân trong xe trả lời.
“Và tất cả họ quan tâm là bao nhiêu cánh cửa chết tiệt được mở ra,” người lái xe trả lời.
Những người đi vận động được thả cách nhau khoảng 40 phút. America PAC dùng ứng dụng di động Campaign Sidekick ghi lại hoạt động của họ trước mỗi nhà. Mỗi người phải dừng lại trước nhà để gơ cửa ít nhất 15 giây, đứng chờ ít nhất 30 giây. Trang phục là áo polo đó, quần kaki hoặc jean, giày kín mũi.
Cách đây ba ngày, biện lư Philadelphia là Larry Krasner đă “gơ cửa” America PAC và cuộc vận động bất hợp pháp của Elon Musk. Ông Krasner đệ đơn kiện Elon Musk và ủy ban hành động chính trị PAC đang “tổ chức một cuộc xổ số bất hợp pháp ở Philadelphia (cũng như trên toàn tiểu bang Pennsylvania). Đơn kiện nhắm tới việc ngăn chặn cuộc rút thăm này tiếp diễn.
Chiều ngày thứ Tư, luật sư phía Elon Musk và ủy ban America PAC đă đệ đơn tŕ hoăn vụ án, đồng thời nộp hồ sơ lên ṭa liên bang, với lập luận đây là vấn đề thuộc về liên bang. Ṭa liên bang đă ngay lập tức chặn mọi quyền tài phán của ṭa cấp dưới, nơi Thẩm phán Angelo Foglietta đă lên lịch phiên điều trần vào thứ Năm 31 tháng 10.
Với một hành động ảnh hưởng trực tiếp nghiêm trọng đến cuộc bầu cử quốc gia, bị tiểu bang đệ đơn kiện, nhưng các cơ quan báo chí gạo cội của Mỹ đều dừng lại ở việc đưa tin cơ bản. Nếu không có bài phóng sự điều tra của WIRED, có lẽ sự thật về những chuyến xe U-Haul dằn xốc và nhóm người da đen bị lừa dối kia sẽ không bao giờ được phơi bày ra ánh sáng.
Nó cũng cho thấy v́ sao đêm qua, ông Lawrence O'Donnell phải bật khóc trong chương tŕnh của ông, và nói: “Chính các phương tiện truyền thông đă phớt lờ những lần Trump gọi công dân Mỹ và cử tri Mỹ là cặn bă và rác rưởi, thay vào đó cố gắng biến việc Joe Biden sử dụng từ rác rưởi thành một câu chuyện mới toanh gây tranh căi ngày hôm nay.”
Hệ thống báo chí Mỹ đă dành cho Donald Trump quá nhiều ưu ái, dù không dưới ba lần, Trump đă chỉ thẳng mặt, gọi thẳng tên các cơ quan truyền thông Mỹ là “fake news” và đ̣i “tước giấy phép.” Nhưng ngược lại, Trump cũng biết tận dụng tối đa cái ưu ái mà ông ta có để tấn công vào những người ông ta muốn. Trump không cần phải đưa ra lời xin lỗi với người dân Puerto Rican, bởi v́ “tôi không biết anh ta. Có người nào đă đưa anh ta lên sân khấu. Tôi không biết anh ta là ai.” Truyền thông Mỹ đă cho phép Trump “tự do ngôn luận” không có điểm dừng. Dù đó là những lời nói dối với quốc gia, với thế giới xuyên suốt một thập kỷ.
Những người công nhân bị lừa dối của Elon Musk đáng thương một, nước Mỹ đáng thương ngàn lần. Nhưng ít ra, nhóm người ấy c̣n có WIRED giúp họ phơi trần sự thật.
|
|
