5 việc nhiều bà mẹ tưởng là thương con nhưng lại âm thầm cản bước con trưởng thành

[june04]

Trong hành trình làm mẹ, không ít hành động xuất phát từ tình yêu thương nhưng lại mang theo những ngộ nhận khó nhận ra. Mẹ tin rằng mình đang bảo vệ con, trong khi vô tình tạo áp lực, sự lệ thuộc và ảnh hưởng lâu dài đến quá trình trưởng thành của con.

Rất nhiều bà mẹ có xu hướng làm thay con từ những việc nhỏ nhất. Mẹ đút ăn vì sợ con đói, làm hộ bài tập vì sợ con mệt, giải quyết mâu thuẫn vì sợ con thiệt thòi. Ban đầu, đó chỉ là mong muốn con được nhẹ gánh. Nhưng lâu dần, việc làm thay trở thành thói quen, còn con thì quen với việc có người đứng phía trước dọn đường.

Khi con không được tự mình trải nghiệm, con cũng không học được cách xử lý vấn đề. Những kỹ năng cần thiết cho cuộc sống như tự quyết định, tự chịu trách nhiệm hay tự vượt qua khó khăn dần bị bỏ ngỏ. Mẹ tin rằng mình đang bảo vệ con, nhưng thực chất lại vô tình lấy đi cơ hội để con trưởng thành đúng thời điểm.

Nhiều hành động xuất phát từ yêu thương nhưng nếu làm thay con quá nhiều, trẻ sẽ thiếu cơ hội tự lập và trưởng thành.

Kiểm soát cuộc sống của con dưới danh nghĩa yêu thương

Một biểu hiện khác của sự ngộ nhận trong tình thương là kiểm soát con quá mức. Mẹ quyết định con nên chơi với ai, học môn gì, chọn trường nào, thậm chí định sẵn cả con đường tương lai, bởi mẹ tin rằng mình hiểu rõ điều gì là tốt nhất.

Sự kiểm soát này thường không đến từ ác ý, mà từ nỗi lo và mong muốn con tránh được sai lầm. Tuy nhiên, khi mọi lựa chọn đều bị dẫn dắt, con sẽ dần mất đi khả năng lắng nghe bản thân. Lớn lên, con dễ sống theo kỳ vọng của người khác, thiếu chính kiến và khó đưa ra quyết định độc lập, kể cả với những việc liên quan trực tiếp đến cuộc đời mình.

Biến sự hy sinh của mẹ thành áp lực vô hình cho con
Không ít bà mẹ coi sự hy sinh là thước đo của tình yêu. Mẹ kể cho con nghe về những khó khăn đã trải qua, những ước mơ từng gác lại, những thiếu thốn đã chấp nhận vì con. Nếu chỉ dừng lại ở sự chia sẻ, điều đó có thể giúp con thấu hiểu. Nhưng khi những câu chuyện ấy được nhắc đi nhắc lại, chúng dần trở thành gánh nặng tâm lý.

Đứa trẻ lớn lên với cảm giác mang ơn thường khó sống cho chính mình. Con sợ làm mẹ buồn, sợ đi ngược lại mong muốn của mẹ, sợ lựa chọn khác đi sẽ bị xem là vô tâm. Tình yêu, lúc này, không còn là sự nâng đỡ, mà trở thành áp lực buộc con phải “xứng đáng” với những hy sinh ấy.

Bênh con vô điều kiện vì sợ con tổn thương
Nhiều bà mẹ chọn cách đứng về phía con trong mọi hoàn cảnh. Khi con sai, mẹ tìm lý do bao biện. Khi con vấp ngã, mẹ đổ lỗi cho môi trường hoặc người khác. Mục đích ban đầu chỉ là để con không bị tổn thương hay mất tự tin.

Thế nhưng, việc bênh vực mù quáng lại khiến con khó học cách chịu trách nhiệm. Con không quen đối diện với hậu quả từ hành vi của mình, cũng không được rèn luyện khả năng sửa sai. Khi bước ra ngoài xã hội, nơi không còn sự bảo vệ tuyệt đối, con dễ lúng túng, thậm chí dễ tổn thương hơn vì thiếu nền tảng tâm lý vững vàng.

Bảo bọc con bằng nỗi lo thay vì niềm tin
Lo lắng cho con là bản năng của người mẹ. Tuy nhiên, khi nỗi lo ấy chi phối mọi quyết định, mẹ vô tình truyền sang con cảm giác sợ hãi. Mẹ sợ con ngã nên không cho thử, sợ con thất bại nên luôn chọn phương án an toàn, sợ con sai nên can thiệp quá sớm.

Đứa trẻ lớn lên trong môi trường đầy cảnh báo sẽ dần hình thành tâm thế dè chừng. Con ngại thử thách, sợ sai và thiếu dũng khí bước ra khỏi vùng an toàn. Thay vì học cách đối diện với khó khăn, con học cách né tránh, bởi con tin rằng rủi ro luôn là điều cần phải tránh bằng mọi giá.

Kết bài
Thương con không đồng nghĩa với việc bao bọc con khỏi mọi va vấp, càng không phải là kiểm soát hay hy sinh đến mức khiến con mang gánh nặng tâm lý. Yêu thương đúng nghĩa là đồng hành, trao quyền và đặt niềm tin vào khả năng tự đứng vững của con.

Khi mẹ dám lùi lại một bước, chấp nhận để con tự trải nghiệm, tự sai và tự sửa, tình yêu sẽ trở thành điểm tựa vững chắc. Và khi đó, con không chỉ cảm nhận được sự thương yêu, mà còn có đủ nội lực để bước đi vững vàng trên con đường của riêng mình.