Mỹ thúc Israel 'nhiệt tình' với tiến trình hòa bình

Bộ trưởng quốc phòng Mỹ Leon Panetta đã lên tiếng khuyến khích Israel cố gắng hơn nữa để cải thiện thế bị cô lập sâu ở Trung Đông.

Đồng thời, ông này ám chỉ rằng các nhà lãnh đạo Israel phải chịu trách nhiệm chính về một tiến trình hòa bình bị trì hoãn mà ông nói là “thực chất đã bị đình lại”.

Lời khiển trách của ông được đưa ra trong bài phát biểu trong đó ông cũng hứa hẹn một sự cam kết “không lay chuyển” đối với an ninh của nhà nước Do Thái và tái khẳng định quyết tâm ngăn chặn Iran sở hữu vũ khí hạt nhân – bao gồm việc sử dung sức mạnh quân sự, nếu cần thiết.

Ông Panetta nói rằng Bộ quốc phòng Mỹ đã có những kế hoạch khẩn cấp cho một “loạt các lựa chọn về quân sự, nếu thấy chúng là cần thiết”.

Trong khi hứa giành cho Israel một sự ủng hộ “không lay chuyển”, Bộ trưởng Leon Panetta khuyến khích các nhà lãnh đạo Israel mạo hiểm hơn nữa để giảm thiểu thế cô lập ở khu vực và thúc đẩy các cuộc đàm phán với người Palestine.

“Về vấn đề đe dọa từ Iran, Tổng thống nói rõ rằng chúng tôi không loại trừ khả năng nào”, ông Panetta nói.

Phê phán của ông Panetta đối với Israel là mới nhất trong một loạt các tuyên bố của các quan chức của chính quyền Obama nhắm vào giới lãnh đạo Israel về trạng thái gần như hấp hối của tiến trình hòa bình.

Cựu bộ trưởng quốc phòng Mỹ, ông Robert M. Gates hồi tháng 9/2011 đã phàn nàn về việc Israel bất động trong cuộc thương lượng hòa bình bất chấp sự giúp đỡ to lớn của Mỹ về các hệ thống vũ khí và tình báo.

Trong bài phát biểu tại Trung tâm Saban về chính sách cho Trung Đông của Viện Brooking, ông Panetta nói rằng Israel có thế tin tưởng vào “Ba trụ cột chính sách bền vững của Mỹ” nhằm duy trì sự an toàn và thinh vượng của mình trong một thời kỳ hỗn loạn bất thường ở Trung Đông. Ba trụ cột đó gồm: Cam kết của Mỹ đối với nền an ninh của Israel; một sự cam kết rộng lớn hơn với ổn định ở khu vực; và quyết tâm ngăn chặn Iran sở hữu vũ khí hạt nhân.

Ông Penatta nói rằng: “Đấy không phải là những lời tái bảo đảm suông. Đây là những nguyên tắc chắc chắn được củng cố bằng những hành động cụ thể, một sự cam kết các nguồn lực và quyết tâm có thể chứng minh được”.

Nhưng ông cũng nói rằng Israel phải nỗ lực nhiều hơn nữa để bảo đảm nền an ninh của nước mình thông qua việc tìm cách hàn gắn quan hệ căng thẳng với Ai Cập, Thổ Nhĩ Kỳ và Jordani, và bằng việc nắm bắt lấy cơ hội để thương lượng một nền hòa bình vĩnh cửu với người Palestine.

Ông Panetta nhấn mạnh rằng: “Tiếc thay, trong năm qua chúng tôi đã chứng kiến một sự gia tăng về cô lập của Israel với những đối tác an ninh truyền thống của mình ở khu vực, và công cuộc theo đuổi một nền hòa bình toàn diện ở Trung Đông thực chất đã bị đình lại”.

Tuy nhiên, ông Panetta thừa nhận rằng Israel không phải là bên duy nhất chịu trách nhiệm về sự cô lập của họ, nhưng cần phải cố gắng nhiều hơn để hàn gắn quan hệ của họ, đặc biệt với Thổ Nhĩ Kỳ. “Nếu những cử chỉ đó bị khiển trách, thế giới sẽ thấy thực chất những khiển trách đó là gì”.

Phạm Ngọc Uyển (ĐVO)