“Dự luật này là hành động tự sát chính trị đối với đảng Cộng hòa”, “điên rồ và tàn phá đến cùng cực”.... Cuộc khẩu chiến giữa Tổng thống Trump và tỷ phú Elon Musk lại tiếp tục dậy sóng khi Musk quay lại chỉ trích đạo luật chi tiêu của ông Trump.
Mối quan hệ giữa Tổng thống Trump và vị tỉ phú nước Mỹ Elon Musk tưởng đã "êm ả" sau cuộc khẩu chiến rầm rộ hồi đầu tháng 6 khiến cả hai đều lao vào bóc phốt nhau trên mạng xã hội.
Và những tưởng lần đó, khi Elon Musk bày tỏ sự hối hận vì đã để mình đi xa quá khiến ông phải xin lỗi Tổng thống Trump thì câu chuyện giữa hai người sẽ "cơm lành canh ngọt". Thế nhưng, Musk dường như vẫn không cam tâm với dự luật chi tiêu "to lớn và tươi đẹp" trị giá 4.000 tỷ USD của ông Trump.
Và khi dự luật này vừa được Thượng viện xem xét thông qua thì một loạt phát ngôn chỉ trích dự luật đã được Musk đăng tải "rào rào" trên nền tảng xã hội X.
“Dự luật này là hành động tự sát chính trị đối với đảng Cộng hòa” - Musk viết trên nền tảng X hôm 28/6.
Musk cũng gọi dự luật "to lớn và tươi đẹp" là "điên rồ và tàn phá đến cùng cực".
“Bản dự thảo mới nhất từ Thượng viện sẽ hủy hoại hàng triệu việc làm ở Mỹ và gây thiệt hại chiến lược nghiêm trọng cho đất nước chúng ta. Dự luật ưu đãi cho những ngành công nghiệp đã lạc hậu và làm tổn hại nghiêm trọng đến các ngành công nghiệp của tương lai”, vị CEO Tesla viết.
Thực ra, việc Thượng viện tiến hành một cuộc bỏ phiếu quan trọng thông qua dự luật cũng chỉ là một bước đi mang tính thủ tục nhằm thống nhất đưa dự luật ra thảo luận chính thức tại Thượng viện, chứ chưa có tính pháp lý rõ ràng.
Trước đó, đầu tháng 6, Musk từng thể hiện sự thất vọng về dự luật này, gọi đây là một gói chi tiêu đồ sộ, đầy rẫy các điều khoản mang tính lợi ích nhóm và rất khó chấp nhận.
Và lần này, đối đáp lại sự chỉ trích mới nhất của Musk, phản ứng của ông Trump lại thật bất ngờ. Phát biểu với Fox News hôm 29/6, Tổng thống Mỹ Donald Trump khen tỷ phú Elon Musk "thông minh" và "luôn làm tốt" mọi thứ. Ông Trump nói: "Anh ấy là chàng trai tuyệt vời, đã cùng tôi đi vận động bầu cử".
Khi được hỏi điều gì dẫn đến bất đồng lớn giữa 2 người, Tổng thống Trump cho biết, CEO của Tesla khó chịu với chính sách bãi bỏ khoản tín dụng thuế xe điện của ông.
Phản ứng của ông Trump khiến nhiều người bất ngờ cho rằng có lẽ ông Trump lại lần nữa "trên cơ" vị tỉ phú tài năng nhưng vẫn còn "non" về chính trị.
Quyền lực và Đổi mới
Tổng thống Donald Trump và tỷ phú Elon Musk - một người là chính trị gia lão luyện, một người là doanh nhân công nghệ bậc nhất. Họ đều là những biểu tượng đậm chất Mỹ: tự tin, táo bạo và đầy tham vọng. Nhưng điều đó cũng khiến va chạm giữa họ là điều khó tránh, theo New York Post.
Ông Trump bước ra từ thế giới bất động sản và giành ghế tổng thống bằng phong cách cứng rắn, dân túy. Musk thì từ công nghệ bước vào truyền thông và chính sách, mang theo tư duy cải tiến triệt để và niềm tin vào hiệu quả kỹ trị.
Họ từng bắt tay trong một vài sáng kiến chính phủ. Nhưng giống như hai cực nam châm cùng dấu, khi không còn đồng thuận tuyệt đối, sự đối đầu là tất yếu. Và nó không dừng lại ở những lời bóng gió, mà leo thang thành cuộc khẩu chiến công khai.
Giới truyền thông ví đây như trận đấu quyền anh huyền thoại “cuộc so găng trong rừng” thời hiện đại - nơi quyền lực chính trị đấu với sức ảnh hưởng tài chính và công nghệ. Nhưng điều làm cuộc đấu này đặc biệt là: nó không chỉ xoay quanh cái tôi, mà còn là biểu hiện cho hai cách "yêu nước Mỹ" khác nhau.
Thực dụng và Lý tưởng
Bề ngoài, cuộc đối đầu dường như khởi phát từ việc Musk công khai chỉ trích dự luật "to lớn và tươi đẹp" - một trong những di sản pháp lý lớn mà ông Trump đang thúc đẩy tại Quốc hội.
Musk từng được ông Trump tin tưởng giao quyền cải tổ bộ máy hành chính thông qua Cơ quan Hiệu quả Chính phủ (DOGE). Ông đặt mục tiêu tiết kiệm 1.000 tỷ USD bằng cách cắt giảm các khoản chi dư thừa và loại bỏ bộ máy quan liêu. Nhưng khi đọc dự luật mới, Musk cho rằng những gì ông đấu tranh không được phản ánh.
Dù ở 2 lĩnh vực khác nhau, nhưng Tổng thống Trump và tỷ phú Musk đã hợp tác để cùng mang lại lợi ích cho nhau. Ảnh: Reuters.
Ông cảm thấy bị phản bội, và như thường lệ, chọn cách phản ứng bằng những dòng mạng xã hội mạnh mẽ. Từ bất mãn chính sách, Musk chuyển sang tấn công cá nhân, ám chỉ Trump có liên hệ với Jeffrey Epstein – một cáo buộc nhạy cảm và chưa có bằng chứng.
Tổng thống Trump, thay vì phản pháo như thường lệ, chỉ nhẹ nhàng đá xoáy: “Ông bạn cũ đã mất trí rồi.” Phản ứng nhẹ nhàng nhưng đủ sức khiến đối phương bối rối và giữ thế thượng phong.
Đằng sau những lời qua tiếng lại ấy là sự khác biệt lớn về triết lý chính trị. Musk theo đuổi chính phủ nhỏ gọn, minh bạch, ít chi tiêu – một mô hình vận hành giống doanh nghiệp công nghệ. Ông tin rằng với đủ dữ liệu và quyết đoán, mọi bộ máy có thể được tái thiết theo hướng tối ưu.
Ông Trump thì khác. Ông không ưu tiên ngân sách cân bằng hay chính phủ tối giản. Với ông, chính phủ là công cụ để thực hiện một cuộc cách mạng văn hóa, nơi "giá trị Mỹ truyền thống" được bảo vệ khỏi các trào lưu mà ông coi là cực tả: chủ nghĩa bản sắc, biến đổi khí hậu, các chương trình DEI (đa dạng – công bằng – hòa nhập)...
Vì thế, dự luật "Big Beautiful Bill" không chỉ là một bộ luật chi tiêu, mà còn là "tháp Trump" mang hình hài pháp lý. Nó hợp pháp hóa các chính sách biên giới cứng rắn, tiếp tục cắt giảm thuế từ nhiệm kỳ đầu, và thể hiện rõ tham vọng định hình lại nước Mỹ theo hướng bảo thủ.
Chính trị không phải sàn diễn kỹ thuật
Nếu chỉ xét về ảnh hưởng truyền thông, Musk có lượng người theo dõi lớn, sức lan tỏa nhanh và phong cách "không ngại va chạm". Nhưng trên sân chơi chính trị – nơi luật lệ phức tạp và công chúng không chỉ cần ý tưởng mà cần người thực thi – ông chủ Nhà Trắng rõ ràng đang kiểm soát tốt hơn.
Tổng thống Trump hiểu rằng để thay đổi, phải biết chơi theo luật. Ông có kinh nghiệm vận hành bộ máy, đối thoại với Quốc hội, và hơn hết là khả năng giữ vững liên minh cử tri trung thành. Với phong trào MAGA ((Hãy làm nước Mỹ vĩ đại trở lại), ông không chỉ là một chính trị gia, mà là biểu tượng chống lại điều họ coi là sự "mất phương hướng" của nước Mỹ.
Musk, dù có thể là nhà cải tổ xuất sắc trong phòng lab (Phòng thí nghiệm), lại thiếu kiên nhẫn với sự phức tạp của chính trị. Điều đó khiến ông dễ rơi vào những cuộc va chạm bộc phát, nhưng khó duy trì được ảnh hưởng dài hạn trong guồng máy quyền lực.
Cuộc khẩu chiến lần này có thể chưa phải hồi kết. Nhưng ở thời điểm hiện tại, khi Tổng thống Trump vẫn giữ vững vai trò là người điều phối cuộc chơi, thì Musk – dù tài giỏi và giàu có – cũng khó giành phần thắng.
VietBF@ sưu tập
