Lời cáo buộc của Ngoại trưởng Trung Quốc được đưa ra trong bối cảnh hai nền kinh tế lớn nhất thế giới đang đối đầu gay gắt trên một loạt mặt trận, đặc biệt là cuộc khẩu chiến về vấn đề xử lư đại dịch Vũ Hán, sau khi cáo buộc Mỹ đang đẩy Trung Quốc đến bờ vực “một cuộc Chiến tranh Lạnh mới”.
Cuộc đối đầu giữa ông Trump và ông Tập Cận B́nh đă leo thang lên mức độ căng thẳng mới trong những ngày qua. Ảnh: Nikkei
"Nỗ lực nguy hiểm nhằm quay bánh xe lịch sử trở lại sẽ phá hỏng thành quả đạt được trong mối quan hệ hợp tác Mỹ-Trung nhiều thập kỷ qua, làm ảnh hưởng đến con đường phát triển của chính nước Mỹ và đặt sự ổn định, thịnh vượng của thế giới vào nguy hiểm", Ngoại trưởng Trung Quốc Wang Yi đă cảnh báo như vậy trong cuộc họp trực tuyến diễn ra hôm Chủ nhật (24/5).
Ông Wang cho rằng, mối quan hệ căng thẳng và ngày một xấu đi giữa Mỹ và Trung Quốc là "do một số thế lực chính trị ở Mỹ" đang t́m cách "bắt cóc mối quan hệ Mỹ-Trung làm con tin."
Ngoại trưởng Wang không nói rơ đó là "các thế lực chính trị nào". Bắc Kinh được cho là vẫn t́m cách bảo vệ mối quan hệ cá nhân giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận B́nh bằng cách không "chĩa mũi dùi chỉ trích" về phía ông chủ Nhà Trắng.
Những lời chỉ trích mới nhất nói trên được đưa ra trong bối cảnh Trung Quốc đang bị dồn vây với hàng loạt câu hỏi về những cáo buộc liên quan đến các bước đi sai lầm của nước này trong phản ứng ban đầu với đại dịch Covid-19.
Trung Quốc cũng đối mặt với cáo buộc về việc cố t́m cách dập tắt những tiếng nói cảnh báo về đại dịch khi nó bắt đầu bùng lên ở nước này.
Tổng thống Trump trong thời gian vừa qua liên tiếp lên tiếng chỉ trích Trung Quốc trong việc xử lư đại dịch Covid-19. Ông Trump tỏ ra nghi ngờ về sự chính xác và tính minh bạch trong thông tin về những số liệu thống kê liên quan đến số người chết v́ virus corona được Trung Quốc đưa ra.
Ông chủ Nhà Trắng từng gọi virus corona là "virus Vũ Hán" hoặc "virus Trung Quốc". Nhà lănh đạo của nước Mỹ c̣n cáo buộc Tổ chức Y tế Thế giới giúp Trung Quốc che đậy thông tin về đại dịch Covid-19.
Ngoài cuộc khẩu chiến về virus corona, Mỹ và Trung Quốc c̣n đối đầu quyết liệt trong một loạt vấn đề như Biển Đông, Đài Loan, Hồng Kông và cuộc chiến thương mại.
Trung Quốc đang có tranh chấp lănh thổ, lănh hải ở Biển Đông với 4 nước láng giềng Đông Nam Á gồm Philippines, Việt Nam, Brunei, Malaysia và Vùng lănh thổ Đài Loan.
Trung Quốc đang ngang nhiên đ̣i chủ quyền đến 90% Biển Đông - một khu vực biển có những tuyến đường hàng hải chiến lược có tính sống c̣n đồng thời chứa các nguồn tài nguyên thiên nhiên vô cùng phong phú.
Trung Quốc đă và đang gây ra một làn sóng phản đối dữ dội và quyết liệt chưa từng có của các nước láng giềng trong khu vực cũng như của cộng đồng thế giới v́ việc nước này đang tích cực đẩy mạnh các hoạt động bồi đắp, cải tạo, xây dựng trái phép và giờ là quân sự hóa ở Biển Đông.
Trong một động thái làm đẩy cao căng thẳng ở Biển Đông, Trung Quốc gần đây liên tiếp cho triển khai vũ khí, trong đó có các tên lửa, đến các cấu trúc mà nước này đă xây dựng trái phép ở Biển Đông.
Khi Trung Quốc leo thang các hoạt động quân sự ở Biển Đông, Mỹ cũng đă gia tăng áp lực với Trung Quốc bằng những lời chỉ trích, lên án công khai cùng với các hoạt động quân sự.
Mỹ liên tục cho các tàu chiến đến khu vực phạm vi 12 hải lư so với những đảo nhân tạo mà Trung Quốc xây dựng trái phép ở Biển Đông để thách thức đ̣i hỏi chủ quyền phi lư và tham lam của Bắc Kinh ở Biển Đông. Mỹ cũng tiến hành các cuộc tập trận trong khu vực để răn đe Trung Quốc.
Vấn đề Đài Loan cũng là một cái dằm gây khó chịu lâu nay trong mối quan hệ giữa Mỹ và Trung Quốc. Bắc Kinh đang rất bất măn trước mối quan hệ ngày một nồng ấm giữa Trung Quốc và Vùng lănh thổ Đài Loan trong thời gian gần đây.
Mới đây nhất, Trung Quốc và Mỹ lại căng thẳng với nhau v́ vấn đề Hồng Kông. Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Robert O'Brien vừa cảnh báo dự luật an ninh quốc gia của Trung Quốc dành riêng cho Hồng Kông có thể dẫn tới việc Mỹ áp lệnh cấm vận đối với Trung Quốc và Hồng Kông. Phản ứng lại, Bắc Kinh tuyên bố sẵn sàng đáp trả Washington.
Những lùm xùm trên trong mối quan hệ giữa Mỹ và Trung Quốc diễn ra khi mà cuộc chiến thương mại giữa hai nước này vẫn tiếp diễn.
Có thể nói, quan hệ giữa hai cường quốc hàng đầu thế giới đang rơi vào trạng thái căng thẳng cao độ với rất nhiều mâu thuẫn khó hóa giải.