Alvin Bragg có kinh nghiệm xử lý một số vụ kiện liên quan đến ông Trump và đang khiến cựu tổng thống đối mặt thách thức pháp lý lớn nhất trong 40 năm.
Bragg, công tố viên quận Manhattan, là người đang dẫn dắt cuộc điều tra về cáo buộc ông Trump chi 130.000 USD cho luật sư thân tín Michael Cohen để che giấu mối quan hệ với diễn viên phim khiêu dâm Stormy Daniels trong giai đoạn tranh cử tổng thống năm 2016.
Cuộc điều tra "tiền bịt miệng" của Bragg có thể dẫn đến quyết định truy tố cựu tổng thống Trump, thách thức pháp lý lớn nhất trong 40 năm kinh doanh và làm chính trị của ông.
Những người ủng hộ Trump chỉ trích cuộc điều tra có động cơ chính trị, nhưng số khác lại cho rằng nó là bằng chứng cho thấy không ai ở Mỹ, kể cả cựu tổng thống, được đứng trên pháp luật.
Công tố viên quận Manhattan Alvin Bragg trong một cuộc họp báo ở New York hồi tháng hai. Ảnh: AP.
Alvin Bragg, 49 tuổi, đảng viên Dân chủ, lớn lên tại khu Harlem, New York vào thời kỳ thành phố phải đối mặt với tỷ lệ tội phạm cao và ma túy hoành hành. Ông học luật tại Havard, từng là trợ lý tổng chưởng lý bang New York và trợ lý công tố viên liên bang ở New York.
Theo tiểu sử của Bragg, ông đã có hơn 20 năm công tác trong hệ thống tư pháp hình sự. Ông từng truy tố một đặc vụ Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) lừa đảo và giám sát các vụ kiện chống lại cựu tổng thống Trump khi còn phục vụ tại văn phòng tổng chưởng lý bang New York.
Ông từng đối đầu với cựu tổng thống Trump nhiều lần và suốt thời gian tranh cử cho vị trí công tố viên quận Manhattan, Bragg liên tục nhấn mạnh kinh nghiệm của ông về vấn đề này.
Trong thời gian làm việc tại văn phòng tổng chưởng lý bang New York, Bragg đã tham gia vào các vụ kiện dân sự chống lại Trump Foundation, quỹ được tạo ra để nhận tiền bản quyền từ sách của ông Trump và nhận những khoản quyên góp của người khác để làm từ thiện. Một vụ kiện năm 2018 cáo buộc quỹ này lạm dụng tiền cho lợi ích cá nhân hoặc chính trị của ông Trump. Quỹ đã đồng ý đóng vào năm 2019 sau khi một tòa án ở New York yêu cầu ông Trump trả hai triệu USD để dàn xếp vụ kiện.
"Tôi muốn làm rõ rằng tôi có bí quyết làm điều đó. Tôi đã xử lý các vụ gian lận thuế, gian lận thế chấp. Tôi đã xử lý các vụ tham nhũng, từ hối lộ đến gian lận mua sắm chính phủ", ông nói với kênh CBS News vào năm 2020. "Tôi muốn nhấn mạnh tôi có khả năng chuyên môn và kinh nghiệm thực hiện các cuộc điều tra như vậy".
Không ít lần trong các cuộc phỏng vấn, Bragg đã được hỏi rằng liệu những cuộc điều tra về cựu tổng thống Trump, bắt đầu từ thời người tiền nhiệm của ông, cựu công tố viên quận Manhattan Cyrus Vance Jr., có tiếp tục sau khi ông nhậm chức hay không. Bragg khẳng định họ vẫn điều tra nhưng sẽ mất thời gian bởi đây là những vụ án thu hút nhiều chú ý và phức tạp.
"Những kinh nghiệm trong quá khứ giúp tôi định hình cách tiếp cận của mình và các bước điều tra mà chúng tôi đang nỗ lực thực hiện", ông nói vào tháng 4 năm ngoái, vài tháng sau khi nhậm chức công tố viên quận Manhattan. "Mọi vụ án đều phải được tiến hành trên cơ sở lý do chính đáng. Đây là điều mà công lý đòi hỏi và cũng là điều tôi đã theo đuổi suốt sự nghiệp, bất kể vụ án dễ hay khó".
Bragg từng tham gia xử lý một vụ án quan trọng liên quan đến công việc kinh doanh của ông Trump vào năm 2022.
Hai thực thể trực thuộc Trump Organization là Trump Corporation và Trump Payroll Corp. cùng giám đốc tài chính công ty, Allen Weisselberg, đã bị buộc tội trong một vụ án gian lận thuế dưới thời người tiền nhiệm của Bragg. Ông chịu trách nhiệm giám sát quá trình này.
Weisselberg, người đã nhận tội, bị kết án 5 tháng tù và đồng ý làm chứng chống lại các công ty của cựu tổng thống Mỹ. Trump Corporation bị phạt 810.000 USD và Trump Payroll Corp. bị phạt 800.000 USD. Ông Trump không bị buộc tội trong vụ án và phủ nhận mọi hành vi sai trái.
"Những bản án này đánh dấu lần đầu tiên các công ty của cựu tổng thống Trump bị kết án hình sự", Bragg lúc bấy giờ tuyên bố.
Ngoài ra, Bragg cũng đại diện cho gia đình Eric Garner, người thiệt mạng vào năm 2014 sau khi bị một sĩ quan cảnh sát siết cổ. Ông còn tham gia vụ kiện ở New York chống lại Tập đoàn Weinstein và nhà sản xuất phim Harvey Weinstein với cáo buộc quấy rối tình dục vào năm 2018.
Với tư cách công tố viên quận, Bragg đã công bố một bản cáo trạng chống lại Steve Bannon, cựu cố vấn của ông Trump. Bannon bị cáo buộc lừa gạt các nhà tài trợ quyên góp tiền cho một chiến dịch gây quỹ hứa hẹn xây tường ở biên giới Mexico. Các công tố viên cáo buộc Bannon có hành vi bòn rút tiền song ông không nhận tội.
Tuy nhiên, một số người, đặc biệt là thành viên liên đoàn cảnh sát thành phố New York, chỉ trích Bragg nhẹ tay với tội phạm.
Trong bản tuyên bố triết lý của mình về việc truy tố, Bragg cho hay Văn phòng Công tố quận Manhattan sẽ không theo đuổi một số tội nhẹ như trốn vé tàu điện ngầm hay tàng trữ cần sa.
Ông cũng cho biết các công tố viên sẽ không đề xuất án tù trong một số vụ án hình sự. Theo Bragg, ông muốn có lựa chọn thay thế cho việc tống giam những người phạm tội lần đầu hay những người bị cáo buộc trộm cắp, bạo lực với tình tiết đặc biệt.
New York Post đã đưa Bragg lên trang nhất 13 lần trong năm đầu tiên ông đảm nhiệm chức vụ, với những tiêu đề đả kích như "Chúc mừng năm 2022, tội phạm" hay "Công lý hóa điên".
"Tội phạm biết rằng văn phòng công tố quận Manhattan sẽ bảo vệ họ chứ không phải những người New York tuân thủ luật pháp", Hiệp hội Cảnh sát Nhân từ, liên đoàn cảnh sát lớn nhất ở thành phố New York, tweet hồi tháng 6/2022. Paul DiGiacomo, chủ tịch liên đoàn cảnh sát Hiệp hội Tài trợ Thám tử, mô tả Bragg là "chính trị gia ủng hộ tội phạm."
Bragg kiên quyết phản bác ý kiến cho rằng ông mềm mỏng với tội phạm, khẳng định những lời chỉ trích như vậy "hoàn toàn không chính xác".
"Sau khi tôi nhậm chức một năm, các vụ truy tố tội phạm súng đạn đã tăng 20%, những vụ xả súng và giết người đang trên đà giảm", ông nói hồi tháng một. "Các vụ truy tố tội ác thù ghét cũng tăng. Chúng tôi đang nỗ lực làm việc một cách cẩn thận, tập trung vào những kẻ gây hại nhiều nhất ở Manhattan".
Bên trong văn phòng công tố quận, Bragg phải đối mặt với những bất đồng về hướng điều tra cựu tổng thống Trump.
Năm 2021, công tố viên quận Manhattan khi đó là Cyrus Vance Jr. ủy quyền cho hai công tố viên Mark Pomerantz và Carey Dunne theo đuổi cáo buộc ông Trump đã phóng đại giá trị tài sản trong các báo cáo tài chính mà ông gửi đến những bên cho vay.
Vance rời nhiệm sở trước khi vụ án kết thúc, để lại quyền quyết định về các cáo buộc cho người kế nhiệm là Bragg. Bragg quyết định hoãn cuộc điều tra do lo ngại về những hệ lụy từ nó. "Máy bay của Pomerantz chưa sẵn sàng cất cánh", ông cho biết trong một phát biểu gần đây.
Quyết định khiến Pomerantz và Dunne từ chức, dẫn đến một số suy đoán rằng Bragg đã từ bỏ việc theo đuổi các vụ kiện nhằm vào cựu tổng thống Trump.
Song ông bác bỏ điều này trong một tuyên bố công khai hiếm hoi hồi tháng 4 năm ngoái rằng văn phòng công tố quận Manhattan đang "điều tra kỹ lưỡng và theo dõi mọi sự thật mà không sợ hãi hay thiên vị".
Bragg hồi đầu năm nay đã gửi bằng chứng điều tra cho đại bồi thẩm đoàn để xem xét có nên truy tố ông Trump ra tòa vì khoản "tiền bịt miệng" với Stormy Daniels hay không. Đại bồi thẩm đoàn có thể đưa ra quyết định vào tuần này.
Ông Trump luôn phủ nhận mối quan hệ với Daniels, cho rằng khoản tiền mà Cohen đã chi cho nữ diễn viên "chỉ là giao dịch cá nhân đơn giản" và luật sư thực hiện giao dịch phải chịu trách nhiệm nếu mắc lỗi, không phải ông. Ông khẳng định cá nhân không làm điều gì sai và cuộc điều tra thực chất để ngăn ông tái tranh cử tổng thống năm 2024.
Ông Trump những ngày qua liên tục chỉ trích Bragg, nói rằng ông này là "kẻ điên cuồng cánh tả cực đoan không quan tâm đến sự vô tội của người khác" và "hành động vì mục đích chính trị". Các đồng minh của cựu tổng thống muốn sử dụng thế đa số mà đảng Cộng hòa đang nắm giữ tại Hạ viện Mỹ để yêu cầu Bragg ra điều trần.
Phản ứng trước các động thái của ông Trump và đồng minh, Bragg nói rằng ông sẽ "không để yên cho những nỗ lực đe dọa văn phòng của chúng tôi hoặc đe dọa luật pháp ở New York".
VietBF@sưu tập
