Một năm cầm quyền của Tổng thống Mỹ Biden: Tham vọng và những mục tiêu dang dở. Tổng thống Mỹ Joe Biden ngay khi nhậm chức vào tháng 1/2021, đã phác thảo kế hoạch cho những tháng đầu tiên của ông, bắt đầu bằng việc thúc đẩy gói cứu trợ Covid-19, tiếp đến là gói kích cầu kinh tế lớn chưa từng có trong lịch sử.
Mặc dù các chương trình lập pháp đầy tham vọng của Tổng thống Biden sắp hoàn thành, nhưng thành tích chính trị của ông vẫn rất hạn chế. Theo một cuộc thăm dò của NPR / Maris thời gian gần đây, tỷ lệ ủng hộ ông khá thấp, khoảng 42%. Điều này phần nào cho thấy sự thất vọng của người dân trước việc chính quyền Biden vẫn chưa kiểm soát được dịch bệnh cũng như chưa giảm bớt lo ngại của họ với với sự sụt giảm kinh tế.
Ông Biden ký đạo luật cơ sở hạ tầng trị giá 1,2 nghìn tỷ USD. Ảnh: AFP.
Với việc phe Dân chủ chiếm đa số tại Thượng viện, Tổng thống Biden đã sớm gặt hái được thành công khi thực hiện phần việc đầu tiên trong chương trình nghị sự của mình, đó là thúc đẩy gói cứu trợ Covid-19 trị giá 1,9 nghìn tỷ USD, cho phép cung cấp một lượng lớn viện trợ cho các gia đình lao động đang phải vật lộn đối phó dịch bệnh.
Nhận được tỷ lệ ủng hộ trên 50% trong 3 tháng đầu tiên nắm quyền, ông Biden đã tìm cách gia tăng xung lực, chia chương trình phục hồi thành 2 dự luật: dự luật xây dựng cơ sở hạ tầng mà ông tin là có thể giành được sự ủng hộ của lưỡng đảng và dự luật tăng cường phúc lợi cho các gia đình lao động mà ông cho là sẽ chỉ có đảng Dân chủ ủng hộ.
Tổng thống Mỹ Joe Biden ngày 15/11 đã ký thành đạo luật cơ sở hạ tầng trị giá 1,2 nghìn tỷ USD, hứa hẹn một bước tiến dài để xây dựng lại nền kinh tế mang tính bền vững, trong đó có việc đầu tư vào hệ thống đường sắt, đường bộ, cầu cảng và tuyến đường ông dẫn khi đốt. Phát biểu tại lễ ký diễn ra ở Nhà Trắng, ông cho biết: "Đạo luật này là bằng chứng cho thấy đảng Cộng hòa và đảng Dân chủ có thể hợp tác với nhau và mang lại kết quả”.
Theo giới phân tích, đây là vấn đề hiếm hoi được sự đồng thuận của cả 2 đảng. Bởi dự luật thứ 2 nhằm tăng cường mạng lưới an sinh xã hội và chống biến đổi khí hậu trị giá 1,75 nghìn tỷ USD, dù đã cắt giảm đáng kể so với kế hoạch ban đầu là 3,5 nghìn tỷ USD, vẫn vấp phải trở ngại tại Thượng viện. Thượng nghị sĩ Joe Manchin, thành viên đảng Dân chủ có tư tưởng ôn hoà có thể trở thành người dập tắt hy vọng của Tổng thống Joe Biden khi nói rằng, ông sẽ không bỏ phiếu ủng hộ dự luật này. Và như vậy, chính quyền Biden có thể không có đủ số phiếu cần thiết tại Thượng viện để dự luật được thông qua.
Những thách thức Tổng thống Biden phải đối mặt không chỉ nằm ở Quốc hội. Dịch bệnh Covid-19 mà ông tuyên bố đã kiểm soát được vào tháng 7/2021 đang diễn biến phức tạp với sự xuất hiện của biến thể Omicron mới. Cho đến nay, Omicron đã được phát hiện ở 43 trong số 50 tiểu bang của Mỹ. Biến thể này có thể lây lan mạnh mẽ hơn trong bối cảnh còn khoảng 40% dân số Mỹ chưa tiêm phòng, chủ yếu là ở các khu vực do đảng Cộng hòa điều hành.
Mặc dù tỷ lệ thất nghiệp tại Mỹ đã giảm kỷ lục xuống còn 4,2% vào tháng 12 và tiền lương tăng nhưng tỷ lệ lạm phát tăng vọt đã gây lo lắng cho nhiều người tiêu dùng. Tổng thống Biden đang thực hiện các biện pháp nhằm giảm lạm phát, nhưng phải mất nhiều tháng nữa mới đánh giá được kết quả.
Tổng thống Biden đã thực hiện chuyến công du nước ngoài đầu tiên vào tháng 6/2021, đánh dấu bằng cuộc gặp thượng đỉnh với Tổng thống Nga Putin tại Geneve, với hy vọng một cuộc đối thoại thẳng thắn sẽ giúp ổn định mối quan hệ song phương. Song đến nay, quan hệ Nga-Mỹ vẫn leo thang căng thẳng. Mỹ cáo buộc tin tặc ở Nga tiếp tục phát động các cuộc tấn công mạng bằng mã độc, đồng thời liên tục cảnh báo đồng minh và phương Tây về một cuộc tấn công của Nga nhằm vào Ukraine.
Hồi đầu tháng 8, Tổng thống Joe Biden đã rơi vào tình thế khó khăn khi quyết định rút toàn bộ quân đội Mỹ ra khỏi Afghanistan. Ngay sau khi Mỹ rút quân, Taliban đã đánh bại chính phủ đương thời của Afghanistan và giành quyền kiểm soát toàn bộ quốc gia này. Đây là tình huống mà chính phủ Biden không lường trước được. Kết quả là Mỹ đã phải gấp rút đưa các nhà ngoại giao, các công dân, binh sỹ Mỹ và những người dễ bị tổn thương ra khỏi quốc gia này. Một số ý kiến cho rằng, đây là sai lầm lớn đầu tiên của một vị tổng thống đã dành thời gian dài để chứng tỏ năng lực điều hành và những ưu tiên chính trong chính quyền ông.
Chưa kể, ông Biden cũng phải vật lộn với những vấn đề khác không dễ giải quyết, chẳng hạn như ngăn chặn dòng người di cư đang đổ về viên giới phía Nam, hay hàn gắn một đất nước đang chia rẽ. Ngoài những thách thức trên, còn một yếu tố quan trọng mà nhiều nhà phân tích xem là “nhiệm vụ khó khăn nhất” của ông Biden, đó là thuyết phục người dân Mỹ rằng nước này đang đi đúng hướng. Lạm phát, Covid-19, rủi ro địa chính trị và nền chính trị rạn nứt của Mỹ đã phủ bóng đen lên tâm lý người dân Mỹ và làm gia tăng khả năng họ sẽ hướng về phía đối thủ của ông Biden trước cuộc bầu cử quốc hội giữa nhiệm kỳ.
Tuy vậy, Tổng thống Biden vẫn còn một năm để hướng cử tri vào những thành tựu mà ông đã đạt được chứ không phải những mục tiêu còn dang dở. Các trợ lý Nhà Trắng tin rằng, người dân Mỹ sẽ đánh giá cao những thành tựu ông đạt được nếu lạm phát được kiểm soát, chuỗi cung ứng ổn định và dự luật trị giá 1,75 nghìn tỷ được ký thành luật./.
VietBF@ sưu tập
