Sự kiện siêu lây nhiễm lớn nhất trong đại dịch Covid-19. Hàng triệu người dân Ấn Độ vẫn tham gia lễ hội Kumbh Mela mặc cho những cảnh báo về dịch bệnh của các cơ quan y tế. Chính đó là nguyên nhân khiến "sóng thần" Covid-19 vượt tầm kiểm soát.
Vào ngày 12/4, ba triệu người Ấn Độ đã tập trung bên bờ sông Hằng. Họ tập trung tại thành phố cổ Haridwar, bang Uttarakhand, để ngâm mình trong dòng sông linh thiêng. Các tín hữu sùng kính và đầy niềm tin vào đạo Hindu chen chúc nhau chật kín trên các con phố.
Các Naga Sadhus, những "thánh nhân" tu tập khổ hạnh theo đạo Hindu, chụp ảnh bên bờ sông Hằng. Ảnh: AFP.
Đây là một trong những ngày linh thiêng nhất của lễ hội Kumbh Mela. Lễ hội này là một trong những dịp quan trọng nhất của những người theo đạo Hindu, thu hút hàng triệu người hành hương mỗi năm.
Cũng trong ngày hôm ấy, Ấn Độ ghi nhận 169.000 ca mắc Covid-19 mới và vượt qua Brazil để trở thành quốc gia bị ảnh hưởng nặng nề thứ hai do đại dịch, theo Guardian.
Phớt lờ nguy hiểm
Trong những tuần trước đó, làn sóng Covid-19 chết chóc thứ hai đã càn quét trên toàn bộ đất nước Ấn Độ. Tuy nhiên, những lời kêu gọi hủy bỏ lễ hội đã bị bác bỏ.
Đến ngày 15/4, hơn 2.000 người tham gia lễ hội đã có kết quả xét nghiệm dương tính với virus. Tính đến ngày kết thúc lễ hội 28/4, có hơn 9 triệu người đã ngâm mình trong nước sông Hằng.
Số lượng người tham gia Kumbh Mela thực tế vẫn chưa được công bố. Hàng triệu người hành hương trở về quê nhà mà không bị kiểm tra hoặc cách ly.
Một số tiểu bang đã bắt đầu những nỗ lực muộn màng nhằm truy tìm và cách ly số người trở về từ Kumbh Mela. Tại Madhya Pradesh, 789 người hành hương đã được đưa đi cách ly. Trong số đó, 118 người có kết quả xét nghiệm dương tính.
Các Naga Sandhus tham dự một lễ rước bên bờ sông Hằng. Ảnh: Reuters.
T Jacob John, cựu lãnh đạo mảng virus học tại Hội đồng Nghiên cứu Y khoa Ấn Độ, cho biết: “Những người hành hương ở các bang đều mang trong mình các chủng virus biến thể và gieo mầm bệnh dịch đi khắp mọi nơi”.
Ashish Jha, hiệu trưởng trường Y tế Công cộng tại Đại học Brown, cho rằng Kumbh Mela có thể là “sự kiện siêu lây nhiễm lớn nhất trong lịch sử đại dịch Covid-19”.
Các tín đồ tham dự lễ cầu nguyện đêm bên bờ sông Hằng tại lễ hội Kumbh Mela, hôm 13/4. Ảnh: Reuters.
Trong thời gian diễn ra lễ hội, bang Uttarakhand đã ghi nhận mức tăng 1.800% số lượng ca dương tính với virus. Phần lớn các ca nhiễm đều có liên quan đến lễ hội Kumbh Mela.
Không ai thoát khỏi Covid-19
Thakur Puran Singh, một thành viên cấp cao của đảng BJP, không tin rằng mình đã mắc Covid-19 tại Kumbh Mela.
Vào rạng sáng 9/4, ông cùng gia đình lái xe gần 600 km tới Haridwar để tham dự Kumbh Mela. Trong 5 ngày sau đó, gia đình ông đã nhiều lần ngâm mình dưới sông Hằng.
Vào ngày 16/4, một ngày sau khi trở về, ông Singh bắt đầu xuất hiện triệu chứng của Covid-19. Ban đầu, ông từ chối tin rằng mình mắc Covid-19. Tuy nhiên, đến ngày 21/4, tình trạng của ông trở nên tồi tệ.
Khi được đưa đến bệnh viện địa phương, các bác sĩ nghi ngờ ông mắc Covid-19 do phổi đã bị tổn thương. Con trai ông không tin và đưa ông đến một bệnh viện khác mà anh cho rằng uy tín hơn.
Thakur Puran Singh và gia đình tham gia lễ hội Kumbh Mela. Ảnh: The Guardian.
“Tôi không thể tin được các bác sĩ và chẩn đoán của họ. Tôi thậm chí còn không đeo khẩu trang khi đưa bố tôi đi bệnh viện”, anh Dinesh Singh Thakur nói.
Tuy nhiên, ông Singh đã tử vong trên đường đi. Tám ngày sau, anh trai của ông, Balwant Singh, cũng qua đời với những triệu chứng của Covid-19.
“Ngay cả sau cái chết của ông Singh, gia đình vẫn giấu giếm việc họ đã đến Kumbh Mela”, bác sĩ Shameema, giám đốc y tế khu vực, cho biết. Sau khi trở về, họ còn tham gia bốn đám cưới.
Tiến sĩ Iqbal Malik, một quan chức y tế khác, xác nhận rằng 4 thành viên trong gia đình ông Singh đã có kết quả xét nghiệm dương tính. Hơn hai chục người khác tiếp xúc gần với các thành viên trong gia đình ông Singh cũng có kết quả tương tự.
Thi thể của ông Singh được hỏa táng theo đúng thủ tục của nạn nhân tử vong do Covid-19. Tuy nhiên, gia đình ông vẫn không tin rằng ông tử vong do virus.
“Nhà tôi có 11 người, sao chỉ có duy nhất cha tôi ra đi? Cha tôi tử vong không phải do Covid-19. Định mệnh đã gọi ông đi”, Thakur nói.
Hối tiếc
Gia đình và hàng xóm của Gopal Singh rất xúc động khi thấy anh trở về quê nhà từ Kumbh Mela. Những người dân của làng Madhi Chaubisa đã ra chào đón anh và hy vọng nhận được những lời chúc phúc.
Ngược lại với niềm hân hoan của dân làng, anh vẫn chưa hết kinh hãi. Singh đã cùng với khoảng 100 người khác từ những ngôi làng xung quanh bắt đầu một cuộc hành hương linh thiêng đến Kumbh Mela.
Trên đường về nhà, anh thấy mọi người đều đổ bệnh. Nhiều hành khách nói rằng mình bị sốt cao và tiêu chảy. Tuy nhiên, chiếc xe của họ không dừng lại ở bất kỳ địa điểm xét nghiệm Covid-19 nào.
Những người sùng đạo đang đợi các Naga Sadhus tại lễ hội Kumbh Mela. Ảnh: AP.
“Tôi đã đến Kumbh Mela hai lần trước đây nhưng tôi chưa bao giờ thấy điều gì như thế này. Rất nhiều người đã nhiễm bệnh”, anh nói.
Anh Singh nhất quyết yêu cầu được xét nghiệm Covid-19 bất chấp một bác sĩ địa phương bác bỏ mối lo ngại của anh. Bốn ngày sau, đúng như dự đoán, anh dương tính với SARS-CoV-2. Trước đó, anh đã tiếp xúc với nhiều người dân trong làng.
Ba người khác đi cùng anh Singh cũng có kết quả dương tính. Ragu Raj Dangi, trưởng làng, cho biết: “Sau khi mọi người trở về từ Kumbh Mela, số người mắc Covid-19 đã tăng lên hơn 30 ca chỉ trong vài ngày. Vẫn còn rất nhiều người khác có triệu chứng nhưng chưa được xét nghiệm”.
Vài ngày sau, Mamta Bhai, người hàng xóm của anh Singh, lên cơn sốt. Cô được một bác sĩ địa phương điều trị. Mặc dù sau đó được đưa tới phòng hồi sức tích cực nhưng cô vẫn không qua khỏi.
Anh Singh cảm thấy tội lỗi: “Sự ngoan cố và mê muội đã đẩy chúng tôi vào một thảm họa. Tôi cảm thấy rất tồi tệ. Do những người cuồng tín như tôi mà người khác bị nhiễm virus”.
Ông Pragyaanant Giri, một tu sĩ Hindu, cũng đã tới Kumbh Mela. Giống như nhiều người tại tu viện, ông tin rằng Covid-19 là một âm mưu. Sau một tháng tham dự lễ hội, ông Giri xuất hiện triệu chứng đau họng và sốt cao. Những đồng đạo khuyên ông nên nghỉ ngơi.
Sĩ quan cảnh sát yêu cầu một người rời đi sau khi ngâm mình trong nước sông Hằng. Ảnh: Reuters.
Sau đó, tình trạng của ông ngày càng xấu đi. Sau hai tuần chăm sóc đặc biệt, ông Giri qua đời. Bất chấp các quy tắc dành cho bệnh nhân thiệt mạng do Covid-19, thi thể của ông được chôn cất tại tu viện.
Những người trong tu viện cho biết: “Hơn 10 người tiếp xúc với ông Giri đã xuất hiện triệu chứng Covid-19 và một số người phải nhập viện. Tuy nhiên hầu hết thành viên trong tu viện không được xét nghiệm”.
Ngay cả sau cái chết của ông Giri, niềm tin Covid-19 không có thật vẫn bao trùm tu viện. Swami Harigiri, người đứng đầu tu viện, cho rằng đây là một âm mưu chống lại những người theo đạo Hindu.
“Chúng tôi uống nước tiểu bò. Covid-19 sẽ không ảnh hưởng đến chúng tôi. Cái chết của Giri do Covid-19 gây ra là tin giả”, ông nói.
Tại một ngôi làng nhỏ tại bang Bihar, miền đông Ấn Độ, một nhóm năm người phụ nữ đã đến lễ hội trong một chuyến đi kéo dài 11 ngày. Sau khi trở về, hai người đã tử vong.
Mặc dù sở y tế địa phương tuyên bố các nạn nhân đã xét nghiệm âm tính với Covid-19, nhưng các thành viên gia đình lại kể một câu chuyện khác.
Awadh Kishore Tiwari, cháu trai của Bindu Devi, một trong hai người phụ nữ tử vong, cho biết: “Cô ấy đổ bệnh vào ngày trở về nhà. Ngay ngày hôm sau cô ấy đã ra đi mãi mãi. Mẹ tôi cũng xét nghiệm dương tính sau khi tiếp xúc với cô”.
Anh rể của cô Devi, Awadhesh Chauhan, cho biết anh đã khuyên cô không nên tham dự Kumbh Mela vì Covid-19. Tuy nhiên, cô đã cười trừ: “Không có chuyện gì xảy ra với em đâu, anh đừng lo”.
VietBF@ sưu tập
