Tiền: Rào cản phát triển tên lửa đẩy mạnh nhất lịch sử

Với báo giá 35 tỷ USD, Quốc hội Mỹ có thể không “bay” cùng NASA trong dự án đầy tham vọng, chế tạo tên lửa mạnh nhất giúp nhân loại vươn tới sao Hỏa.

Mỹ sẽ chế tạo tên lửa đẩy mạnh nhất trong lịch sử để đưa con người lên sao hỏa.

Bay cao ra khỏi trái đất và hướng tới sao hỏa, NASA đang mơ ước về tên lửa mạnh nhất thế giới – một tên lửa vĩ đại có thiết kế tương tự như tên lửa đẩy dùng nhiên liệu hóa lỏng mà tàu Apollo đã sử dụng để bay lên mặt trăng cách đây 4 thập kỷ. Nhưng với báo giá dự kiến là 35 tỷ USD, có lẽ Quốc hội Mỹ sẽ không “bay” cùng NASA.

Người đứng đầu NASA Charles Bolden và vài thành viên của quốc hội Mỹ đã thông báo kế hoạch mới của ông Obama về thiết kế tên lửa Space Launch System.

Theo đó, kế hoạch trị giá nhiều tỷ USD sẽ phóng tàu có người lái trong khoảng 10 năm nữa. Kế hoạch phóng thử tàu không người lái sẽ diễn ra tại Mũi Canaveral trong 6 năm tới.

Để đưa người lên sao hỏa, Mỹ sẽ quay trở về với những tên lửa từ trước thời đại của tàu con thoi. Theo dự kiến, mẫu thử nghiệm sẽ có lực đẩy lớn hơn 10% so với tên lửa Sao Thổ 5 đã từng đưa du hành gia lên mặt trăng.

Theo ông Gerstenmaier, mẫu tên lửa lớn có sức đẩy mạnh hơn 20% so với tên lửa Sao Thổ 5 và công suất tương đương 208.000 động cơ Corvette sẽ được chế tạo.

NASA sẵn sàng điều chỉnh thiết kế để phù hợp với mục tiêu họ cần hướng tới. Cơ quan hàng không vũ trụ Mỹ đang nhắm tới các hành tinh nhỏ gần trái đất vào khoảng năm 2025 và mục tiêu lớn là sao Hỏa vào thập niên 2030.

Để đưa người tới những mục tiêu này, tên lửa phải có “sức mạnh tàn bạo” để bứt được khỏi quỹ đạo trái đất.

Khó thông qua khoản chi khổng lồ

“Liệu khó khó khăn khi thực hiện không? Tất nhiên là có.

Chúng ta đang ở trong thời điểm cần phải “làm nhiều mà tốn ít” – cuộc chiến để dành được những đồng USD ít ỏi còn lại sẽ rất khó khăn. Nhưng chúng tôi đang bàn thảo về các chi phí thực tế”, thượng nghị sĩ Bill Nelson dự đoán về việc quốc hội Mỹ sẽ khó thông qua một khoản tiền lớn như vậy.

Dù 5 thượng nghị sỹ của cả hai đảng Cộng Hòa và Dân Chủ đã làm đơn yêu cầu chung gửi tới quốc hội Mỹ, nhưng 35 tỷ USD sẽ là con số quá lớn để thông qua.

“Trong điều kiện chính trị hiện nay, kế hoạch chi tiêu mới là điều cấm kỵ. Cơ hội thông qua chỉ là 50-50. Và quốc hội sẽ chất vấn rất nhiều câu hỏi vì chẳng ai muốn phải ôm lấy một quả tên lửa khổng lồ mà không thể phóng", nhà phân tích ngân sách quốc hội Mỹ Stan Collender cho biết.

Trong giai đoạn nhạy cảm này, khả năng quốc hội Mỹ thông qua 35 tỷ USD cho NASA là không cao.

Kế hoạch chi tiêu cho chương trình sao Hỏa sẽ vào khoảng 18 tỷ USD trong vòng 5 năm tới. Đây chỉ là chi phí để thiết kế và nghiên cứu cho chuyến bay thử đầu tiên vào năm 2017 và chưa bao gồm kinh phí chế tạo tên lửa.

Theo cựu phó chủ tịch NASA Hans Mark, mục tiêu mà tên lửa cần bay tới và tiền ở đâu là câu hỏi lớn chứ không phải các vấn đề kỹ thuật. Tên lửa mới sẽ giống Sao Thổ 5 về cả hình dáng và nhiên liệu.

Tên lửa mạnh nhất trong lịch sử nhân loại

Theo kế hoạch của NASA, họ sẽ chế tạo và phóng trung bình 1 tên lửa/năm kể từ năm 2020 tới 2030. Tên lửa không người lái sẽ bay thử vào năm 2017, sau đó sẽ là có người lái vào 2021, mục tiêu cuối cùng là các hành tinh và sao Hỏa sẽ diễn ra vào khoảng năm 2030.

Tên lửa Saturn 5 đã từng đưa con người lên mặt trăng yếu hơn nhiều so với tên lửa NASA dự kiến chế tạo.

Tên lửa mới dự kiến cao 70m với khả năng mang tải trọng từ 77 tới 100 tấn. Nhiên liệu là hỗn hợp Oxy và Hydro lỏng. Hai tên lửa phụ dùng nhiên liệu rắn sẽ hỗ trợ quá trình bay trong giai đoạn đầu.

Sáu phi hành gia sẽ ở trong khoang phi đoàn đa nhiệm Orion, sẽ rộng hơn 2 lần so với tàu Apollo cách đây 40 năm.

Mẫu tên lửa lớn nhất theo dự kiến của NASA cao khoảng 120m, nặng 3.250 tấn với khả năng mang trọng tải 143 tới 165 tấn. Trong quá khứ, tên lửa đẩy Sao Hỏa 5 có khả năng mang 130 tấn.

Nếu so sánh với trọng tải 27 tấn của tàu con thoi, và 25 tấn của tên lửa không người lái lớn nhất hiện nay thì dự án của NASA lớn hơn rất nhiều.

NASA đã lên kế hoạch giải phóng tiền để cung cấp cho dự án sao Hỏa. Họ sẽ chuyển công việc đưa du hành gia vũ trụ lên trạm ISS cho các công ty tư nhân.

Sau đó, NASA sẽ thuê chỗ cho du hành gia như thuê một chiếc taxi vậy. Nhưng kế hoạch này cũng sẽ mất nhiều thời gian và phụ thuộc vào số tiền mà các công ty tư nhân đòi trả cho mỗi “chuyến taxi” như vậy.

NASA có truyền thống tiêu tiền vượt dự toán. Dự án tàu con thoi tiêu tốn tiền gấp 2 lần so với dự tính. Và hiện nay, các khoản tiền của NASA đang bị dự án thay thế kính viễn vọng Hubble hút sạch.

Hữu Nghĩa (theo AP)

để chung cộng bay đi