Có lẽ Tổng Thống Ronald Reagan không nhận ra rằng ông là người khởi đầu cho một truyền thống khi viết một bức thư chúc mừng nhà lãnh đạo kế nhiệm rồi cất trong hộc bàn làm việc tại Phòng Bầu Dục sau hai nhiệm kỳ tổng thống.
Reagan viết thư cho George H.W. Bush, tổng thống kế nhiệm và cũng là phó tổng thống trong chính quyền ông trong tám năm. Bush cũng viết thư cho Bill Clinton, sau đó Clinton cũng để lại một bức thư cho con trai Bush. Rồi George W. Bush cũng tự tay viết vài dòng cho Barack Obama, và cứ thế mà vị tổng thống da đen đầu tiên của Hoa Kỳ cũng cầm bút viết cho Donald Trump, theo hãng tin AP.
Trump vẫn tiếp tục thực hiện nghi lễ bất thành văn này trước khi Joe Biden nhậm chức tổng thống cũng bằng một bức thư, kể cả khi từ chối thực hiện các truyền thống khác, chẳng hạn như tham dự lễ nhậm chức của Biden.
Lịch sử và chính trị liên tục đan xen với nhau, đưa Tổng Thống Biden vào một tình thế độc nhất vô nhị, đó là nếu ông muốn, thì viết thư cho Trump, tổng thống kế nhiệm và cũng chính là người từng thất cử bốn năm trước rồi viết cho ông một bức thư.
“Bốn năm trước, một tổng thống mãn nhiệm từng viết thư cho một tổng thống đắc cử, thì nay tình thế đó đã lật ngược lại và cũng là lần đầu tiên,” Mark Updegrove, chủ tịch kiêm tổng giám Quỹ LBJ cho biết.
Khi Trump nhậm chức vào Thứ Hai, 20 Tháng Giêng, ông sẽ là tổng thống đầu tiên phục vụ các nhiệm kỳ không liên tiếp tính từ chính quyền Tổng Thống Grover Cleveland vào cuối những năm 1800, lúc đó chưa có truyền thống viết thư.
“Cho nên mới nói đây là một trường hợp rất đặc biệt, và Washington DC đang chuẩn bị chào đón Donald John Trump với rất nhiều thứ mới mẻ,” Updegrove nói trong một cuộc phỏng vấn.
Reagan là người nảy ra ý tưởng này và bắt tay vào viết thư cho George H.W. Bush, vì suốt tám năm hợp tác họ đã trở thành bằng hữu của nhau, Updegrove nói.
Reagan chọn một tờ giấy viết thư kỳ quặc do họa sĩ truyện tranh Sandra Boynton vẽ minh họa, trên đó có một con voi, cũng là hình ảnh đại diện cho Đảng Cộng Hòa, xung quanh là những con gà tây và một câu nói, “Đừng để những con gà tây làm ông chán nản.”
“George thân mến,” vị tổng thống thứ 40 viết vào Tháng Giêng 1989, mở đầu cho bức thư gồm có hai đoạn văn. “Sẽ có lúc ông muốn dùng loại giấy viết thư đặc biệt này. Hãy nhớ dùng tới nó.”
Reagan viết rằng ông trân trọng những kỷ niệm mà họ cùng nhau đồng cam cộng khổ và “chúc ông mọi điều tốt đẹp nhất.” Cuối cùng Reagan kết thư bằng câu “Tôi sẽ không bao giờ quên những bữa trưa mỗi Thứ Năm” rồi ký tên “Ron.”
Trong những năm tiếp theo, truyền thống này được nâng cao tầm vóc, Updegrove cho biết, khi Bush cha chuyển giao quyền lực tổng thống sau một nhiệm kỳ, bị Bill Clinton đánh bại trong lần tái tranh cử cho nhiệm kỳ thứ hai vào năm 1992.
Bush chúc Clinton “hãy tận hưởng niềm hạnh phúc tại Tòa Bạch Ốc.” Đồng thời ông cũng cảnh cáo rằng tất cả sẽ ngày càng trở nên khó khăn hơn vì Clinton sẽ đối diện những lời chỉ trích khi nhận nhiệm sở, cũng như khuyên nhủ Clinton rằng “mong ông đừng nản lòng trước những lời chỉ trích, đừng để những luận điệu đó làm ông lung lạc.”
“Ông được công thành danh toại thì Hoa Kỳ mới gặt hái được thành quả. Tôi xin hết lòng ủng hộ ông,” Bush viết.
Trong thời điểm cuối nhiệm kỳ thứ nhì, Clinton nói với Bush con rằng vị tổng thống mới sẽ khởi đầu “một hành trình vĩ đại nhất, và đó là một vinh dự lớn lao nhất mà không phải công dân Hoa Kỳ nào cũng thực hiện được,” sau đó là “chúc ông thành công và hạnh phúc tràn đầy.”
Tám năm sau, Bush cũng chúc mừng Obama vì đã mở ra “một chương không thể quên trong cuộc đời ông” nhưng cũng cảnh cáo về những thử thách sắp tới với những lời chỉ trích “đầy phẫn nộ” và “những người đồng hành” sẽ làm ông ngao ngán.
Obama từng vận động quyết liệt trong việc chống lại Trump vào năm 2016, cũng chúc mừng ông sau “một chiến dịch tranh cử đáng chú ý” đồng thời nói lên vài lời suy ngẫm về thời gian tại nhiệm trong tám năm.
Gần như không ai biết các bức thư viết gì vì chưa một lần nào chính phủ công bố nội dung với công chúng.
Biden từng cho một số nhân viên dưới quyền xem xét bức thư sau lễ nhậm chức năm 2021 nhưng không cho ai khác đọc. Những người khác mô tả bức thư của Trump dài và được viết tay, cũng như Biden được cho là rất đỗi ngạc nhiên khi nghĩ rằng Trump đã viết một bức thư tử tế dù giữa họ có mối thù hằn về chính trị.
Tối hôm đó, khi được hỏi về bức thư, Biden cho biết đó là một “bức thư đầy lòng hào sảng,” nhưng ông coi đó là một điều riêng tư và cho biết ông sẽ không nói tới bức thư cho tới chừng nào có cơ duyên đàm đạo cùng Trump.
Trump cho biết ông nghĩ rằng Biden có thể tùy ý trong việc công bố bức thư.
“Tôi cảm thấy có cảm tình sau khi đọc bức thư,” Biden nói khi được phỏng vấn vào Tháng Chín 2023 trong chương trình “Meet the Press” do NBC chủ trì, đồng thời nói thêm, “Tôi từng khắc khoải về bức thư rất nhiều.”
Người ta mong rằng Biden sẽ giữ nguyên thông lệ viết thư, vì ông là người tôn trọng các truyền thống và thể chế chính trị. Nhưng phát ngôn viên báo chí Tòa Bạch Ốc Karine Jean-Pierre để ngỏ khi được hỏi liệu Biden có thể bỏ qua điều này.
“Còn tùy vào tổng thống,” Jean-Pierre nói với các phóng viên vào tuần này. “Đó là một câu hỏi hay. Tôi cũng tò mò muốn biết.”
