Thủ tướng Nhật vẫn cố nắm lấy quyền lực

Đảng cầm quyền tại Nhật Bản đang vận động để kéo dài khóa họp của quốc hội thêm 70 ngày bất chấp sự phản đối của phe đối lập. Thủ tướng Naoto Kan, theo dự kiến, cũng sắp sửa loan báo rằng ông sẽ rời khỏi chức vụ sau khi thông qua một số dự luật trọng yếu về ngân sách.Các vận độïng chính trị làm phức tạp những nỗ lực của Nhật để phục hồi sau trận động đất và sóng thần hôm 11 tháng ba, trong đó khoảng 20.000 người thiệt mạng và hằng chục ngàn người lâm cảnh không nhà. Từ Tokyo, thông tín viên đài VOA Steve Herman gửi về bài tường trình sau đây

Thủ tướng Nhật Bản Naoto Kan

Bất kể vì lý do gì, nhưng Thủ tướng Nhật phải từ chức. Ông Naoto Kan đã nói rõ ý định của ông sẽ rời khỏi chức vụ nhưng ông không công khai nói rõ thời gian ông sẽ từ chức.

Một vài giới chức hàng đầu trong chính đảng Dân chủ của ông Kan trong những ngày qua đã thúc ép ông nói chính xác khi nào thì ông từ chức. Sự kiện đó được coi như quan trọng để tránh tình trạng bế tắc trong ngành lập pháp.

Cánh văn phòng Nội các Yukio Dano nói rằng thành viện đảng Dân chủ đã đồng ý gia hạn phiên họp quốc hội chấm dứt ngày hôm nay, tới 70 ngày.

Ông Edano cho biết ông ông Kan sẽ chủ trì thêm việc thông qua lần thứ nhì ngân sách tài khóa hiện nay để giúp đỡ những người bị ảnh hưởng bởi thảm họa thiên tai hôm 11 tháng ba. Nhưng ông Edano đã tỏ ra mơ hồ hơn khi nói đến chuyện liệu nhà lãnh đạo Nhật có còn hiện diện hay không khi việc gia hạn ngân sách lần thứ ba đòi hỏi quốc hội phải thông qua vào cuối tháng tám.

Một số nhà lập pháp trong đảng của ông Kan mô tả ông là một người ngoan cố muốn nắm quyền lực đủ lâu để bảo đảm việc ngành lậpp pháp thông qua một đạo luật thúc đẩy năng lượng tái tạo. Các nhà chính trị đối lập nói rằng Ông Kan nên sử dụng đạo luật năng lượng như một cái cớ thương lượng về thời gian ông từ chức.

Ông Kan đã gặp nhiều khó khăn khi trận động đất mạnh 9 độ xảy ra hôm 11 tháng ba tạo ra một cơn sóng thần tàn phá duyên hải phía đông bắc nước Nhật. Vào lúc đó mọi người dự kiến ông sẽ loan báo từ chức trong thời gian vài ngày.

Thảm họa khiến cho tình hình chính trị lắng đọng, nhưng ngay sau đó nhà lãnh đạo Nhật đã bị chỉ trích vì cung cách ứng xử vụng về khi giải quyết cuộc khủng hoảng.

Ông Kan thoát được một cuộc biểu quyết bất tín nhiệm của quốc hội hồi đầu tháng này sau khi ông cam kết sẽ trao quyền lại cho thế hệ trẻ hơn. Sau đó ông Kan cho thấy là ông muốn lưu lại chức vụ cho tới tháng tám.

Nguồn tin từ đảng dân chủ cho VOA biết rằng cựu ngoại trường Nhật Seiji Maehara là người đượcủng hộ trong số các nhà lãnh đạo sẽ thay thế ông Kan.

Ông Maehara từ chức hồi tháng ba vì những tai tiếng chính trị liên quan đến số tiền quyên góp khiến ngày càng có những lời chỉ trích cho rằng còn quá sớm để ông phục hồi chức năng chính trị của mình.

Bất kể ai sẽ thay thế ông Kan sẽ trở thành vị Thủ tướng thứ 6 của Nhật trong vòng 5 năm. Tình trạng bất ổn chính trị được cho là đang ngăn trở sự phục hồi kinh tế, tác động trầm trọng của thảm họa thiên tai hôm 11 tháng ba khiến cho việc dọn dẹp lò phản ứng hạt nhân bị nóng chảy tại khu vực nhà máy điện Fukushima tốn kém rất nhiều.

Sự thay đổi thường xuyên trong giới lãnh đạo cũng được coi là làm phức tạp các quan hệ giữa Hoa Kỳ và Nhật Bản, hai nước đang đánh giá lại quan hệ quân sự kéo dài 60 năm. Mối bất đồng chính là kế hoạch chuyển một số đơn vị thủy quân lục chiến Mỹ khỏi khu vực Okinawa.

Theo VOA