Mật vụ Mỹ đối mặt áp lực lớn khi vừa phải tham gia đảm bảo an ninh lễ tưởng niệm Kirk, vừa phân bổ nguồn lực cho các sự kiện quốc tế.
Ước tính hàng chục ngh́n người sẽ đến sân vận động State Farm, bang Arizona, ngày 21/9 dự lễ tưởng niệm nhà hoạt động bảo thủ Charlie Kirk, 31 tuổi. Sự kiện do Turning Point USA (TPUSA) tổ chức nhằm tôn vinh anh. Kirk đồng sáng lập và là chủ tịch của tổ chức sinh viên truyền bá tư tưởng bảo thủ này từ năm 2012.
Kirk ngày 10/9 bị bắn chết khi phát biểu tại sự kiện ngoài trời ở Đại học Utah Valley, thành phố Orem, bang Utah. Tổng thống Donald Trump, Phó tổng thống JD Vance cùng nhiều quan chức hàng đầu chính quyền Mỹ dự kiến tham gia lễ tưởng niệm, khiến sự kiện trở thành phép thử an ninh khắc nghiệt với lực lượng hành pháp liên bang và địa phương.
Mật vụ, cơ quan chuyên bảo vệ yếu nhân ở Mỹ, đang phải triển khai kế hoạch an ninh toàn diện tại địa điểm tổ chức sự kiện. Sức ép với cơ quan này càng lớn, khi họ c̣n phải phân tán nguồn lực cho các hoạt động mang tính quốc tế khác.
H́nh ảnh Charlie Kirk trên bảng điện tử trước một trận đấu bóng bầu dục tại sân vận động State Farm ở Glendale, bang Arizona ngày 14/9. Ảnh: AFP
Theo thông báo của TPUSA ngày 13/9, lễ tưởng niệm mở cửa miễn phí, người tham gia cần đăng kư các thông tin tên, địa chỉ, email và số điện thoại. Tổng thống Trump ngày 14/9 nói ông sẽ khởi hành đến Arizona vào sáng sớm 21/9 dự lễ tưởng niệm và có thể phát biểu tại đây.
Điều này đồng nghĩa Mật vụ chỉ có vài ngày để lên kế hoạch cho sự kiện. Các nguồn lực đă được triển khai đến hiện trường để lắp đặt cổng từ, các thiết bị cần thiết, khảo sát toàn bộ bên trong và ngoài sân, xây dựng kế hoạch chi tiết pḥng rủi ro.
"Mật vụ xin gửi lời chia buồn sâu sắc nhất đến gia đ́nh và bạn bè của Kirk", phát ngôn viên Mật vụ Anthony Guglielmi cho biết. "Công tác phối hợp an ninh cho lễ tưởng niệm và tang lễ của Kirk đang được triển khai. Thông tin cần thiết liên quan đến an toàn công cộng sẽ được cung cấp trong những ngày tới".
Sân vận động State Farm nằm tại thành phố Glendale, cách không xa thủ phủ Phoenix về phía tây bắc. Cơ sở có sức chứa hơn 63.000 người, là sân nhà của đội bóng bầu dục Arizona Cardinals. Phần mái che có thể đóng mở linh hoạt, tức khu vực vừa có thể là không gian kín, vừa có thể là không gian ngoài trời.
"Địa điểm là mục tiêu hấp dẫn các đối tượng thù địch v́ tính công khai. Lực lượng an ninh phải đặc biệt chú ư đến những mối đe dọa, thậm chí là nguy cơ xuất hiện mối đe dọa, có thể khiến sự kiện gián đoạn và triển khai biện pháp ứng phó", cựu mật vụ Jonathan Wackrow, chuyên gia quản lư rủi ro, nói với CNN.
Việc này đ̣i hỏi các nỗ lực nhằm giảm thiểu nguy cơ xảy ra các sự cố như lao xe vào đám đông hay đe dọa sinh học, bố trí lính bắn tỉa đối phó cả bên trong lẫn bên ngoài sân vận động, đồng thời bảo vệ các quan chức cấp cao.
Trong khi đó, Mật vụ đang phải giải đối mặt áp lực chưa từng thấy về vấn đề nhân sự. Tổng thống Trump và đệ nhất phu nhân Melania dự kiến thăm Anh trong tuần này, đồng nghĩa phải triển khai nguồn lực an ninh ra nước ngoài.
Đồng thời, Mật vụ c̣n phải đảm bảo an ninh cho kỳ họp thứ 80 của Đại hội đồng Liên Hợp Quốc ở New York. Phiên thảo luận chung cấp cao dự kiến bắt đầu ngày 23/9 và Mật vụ có trách nhiệm bảo vệ hơn 100 nguyên thủ và quan chức nước ngoài tham dự.
Mật vụ Mỹ được biết đến với h́nh ảnh chính xác, cảnh giác và bảo mật tuyệt đối, nhưng thực tế lại phức tạp hơn nhiều. Họ phải làm việc trong t́nh trạng căng thẳng, cường độ cao, đôi khi bị chi phối bởi những vấn đề về quản lư và hậu cần.
"Những yếu tố này sẽ đẩy Mật vụ đến giới hạn. Tất cả đều phải vào cuộc, nhưng là nhiều mặt trận cùng lúc", ông Wackrow nói. Mật vụ có thể phải hạ bớt mức độ sẵn sàng ở chỗ này để bảo đảm cho chỗ khác.
"Tôi chắc chắn ngay sau khi lễ tưởng niệm Kirk kết thúc ngày 21/9, sẽ có máy bay đưa tất cả lực lượng trở về New York. Lỗ hổng rất có thể xuất hiện ở New York. Và nếu bạn nghĩ rằng các thế lực thù địch bên ngoài không theo dơi và t́m cách tận dụng th́ thật ngây thơ. Họ chắc chắn đang quan sát", ông tiếp tục.
Hiện chưa rơ lễ tưởng niệm Kirk có được coi là sự kiện an ninh đặc biệt quốc gia Mỹ hay không. Phân loại này sẽ giúp sự kiện có thêm nguồn lực từ chính quyền liên bang và cả hỗ trợ từ chính quyền bang, địa phương. Bộ An ninh Nội địa Mỹ chưa b́nh luận về thông tin.
Vụ ám sát Kirk gióng hồi chuông báo động về bạo lực chính trị ở Mỹ, khi số vụ ám sát gia tăng. Các chính trị gia và lực lượng an ninh phải đối mặt lựa chọn khó khăn, cân nhắc rủi ro an ninh khi duy tŕ sự gần gũi với công chúng, trong bối cảnh cuộc bầu cử giữa kỳ đang đến gần. Các chiến dịch vận động, tổ chức chính trị đă hủy nhiều sự kiện để đề pḥng.
Nhà Trắng đă đề nghị phân bổ thêm 58 triệu USD cho ngân sách an ninh của nhánh hành pháp và tư pháp sau vụ Kirk bị sát hại, một trợ lư nghị sĩ Cộng ḥa nói ngày 15/9. Đề nghị này đang được "xử lư khẩn trương" trong một dự luật ngân sách tạm thời.
