Hai mẫu UAV chiến lược của Iran được sử dụng để tấn công trả đũa Israel

[Romano]

Trong ngày 13/6, khoảng 100 thiết bị bay không người lái (UAV) mang chất nổ đã được phóng từ Iran và Iraq hướng về phía Israel, buộc Không quân Israel phải thực hiện chiến dịch đánh chặn quy mô lớn, đồng thời đóng cửa không phận dân sự và kích hoạt lệnh chuẩn bị trú ẩn khẩn cấp từ Bộ Tư lệnh Mặt trận Nội địa.
Trong số các UAV xâm nhập có hai mẫu máy bay nổi bật và nguy hiểm nhất của Tehran: Shahed 129 và Shahed 136 - minh chứng rõ rệt cho quy mô và mức độ nghiêm trọng của mối đe dọa hiện nay. Cuộc tấn công bắt đầu khi hàng chục UAV phóng đi từ lãnh thổ Iran và một số điểm tại Trung Đông, bao gồm cả Iraq. Một số UAV đã bị đánh chặn ngoài không phận Israel, song Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) cảnh báo rằng nhiều UAV khác có thể tiếp tục xâm nhập vào Israel. Giới chức quân sự mô tả tình hình là "đe dọa kéo dài" và kêu gọi người dân tuân thủ nghiêm ngặt các hướng dẫn an ninh.

Shahed 129 là một UAV chiến thuật tinh vi, được Iran phát triển dựa trên các hệ thống phương Tây như MQ-1 Predator của Mỹ. Thiết bị này có thể bay liên tục trong 24 giờ với tầm hoạt động khoảng 1.700 km - tương đương khoảng cách từ trung tâm Iran tới lãnh thổ Israel - cho phép Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) tiến hành do thám hoặc tấn công mà không cần tiếp liệu giữa chặng.UAV này được trang bị tối đa bốn tên lửa dẫn đường Sadid, có khả năng tấn công chính xác các mục tiêu mặt đất. Ngoài ra, nó còn sở hữu thiết bị ảnh nhiệt, liên lạc tiên tiến và hệ thống điều khiển từ xa, cho phép hoạt động hiệu quả ngay cả trong môi trường bị gây nhiễu điện tử.

IRGC từng sử dụng Shahed 129 tại Syria, Yemen và Iraq để tấn công các mục tiêu của Mỹ cũng như các vị trí chiến lược mà không bị phát hiện sớm. Tình báo phương Tây nhận định Iran đang không ngừng nâng cấp độ chính xác của vũ khí, khả năng tàng hình và điều hướng cho dòng UAV này.
Trái ngược với Shahed 129, Shahed 136 là một hệ thống UAV giá rẻ nhưng không kém phần nguy hiểm. Được thiết kế như một “máy bay cảm tử” bay một chiều, nó mang đầu đạn nặng từ 20 đến 50 kg và lao thẳng vào mục tiêu đã được lập trình sẵn.

Với thiết kế đơn giản gồm cánh thẳng, thân hẹp và động cơ piston nhỏ phía sau, chi phí sản xuất được giảm tối đa, cho phép Iran triển khai UAV này theo từng đợt dày đặc. Dù một số bị đánh chặn, phần còn lại vẫn có khả năng xuyên thủng hệ thống phòng không.

Dù thiếu các thiết bị điều hướng tiên tiến, Shahed 136 vẫn đạt được độ chính xác đủ dùng nhờ GPS tích hợp và đôi khi là một camera phía trước. UAV này bay thấp và chậm, khiến radar khó phát hiện - đặc biệt khi hàng chục chiếc hoạt động cùng lúc. Loại UAV này đã được Nga sử dụng rộng rãi trong các cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng dân sự ở Ukraine, còn các "lực lượng ủy nhiệm" của Iran từng sử dụng chúng để tấn công các căn cứ Mỹ tại Iraq và Saudi Arabia.Cuộc tấn công đáp trả của Iran thể hiện rõ học thuyết quân sự của nước này: kết hợp UAV vũ trang công nghệ cao với các UAV cảm tử giá rẻ để tạo thành "làn sóng" tấn công tổng lực. Chiến thuật này nhằm làm quá tải hệ thống phòng không Israel, gây rối cho các đơn vị radar và gây thiệt hại cả về vật chất lẫn tâm lý cho dân thường.

Khi IDF tiếp tục theo dõi số UAV còn lại và đánh giá thiệt hại, người dân Israel được khuyến cáo nên giữ điện thoại thông minh bên mình để sớm nhận cảnh báo theo thời gian thực, đồng thời ghi nhớ lại lộ trình nhanh nhất đến khu vực trú ẩn an toàn.

Các quan chức quốc phòng nhấn mạnh tình hình vẫn đang diễn biến phức tạp và không loại trừ khả năng sẽ có thêm các vụ đánh chặn - hoặc thậm chí là UAV lọt lưới phòng không của Israel.