Tiêm kích F-16 là “lựa chọn tốt nhất” cho không quân Ukraine?

[Romano]

Giữa bối cảnh xung đột Nga - Ukraine ngày càng leo thang, giới quan sát cho rằng quân đội Ukraine cần sự nâng cấp tạm thời để đối phó với các cuộc tấn công gia tăng của Moscow. Tiêm kích F-16 được đánh giá là một trong những phương tiện cần thiết cho việc này.
Khắc phục những hạn chế của quân đội Ukraine

Theo nhà quan sát Maksym Skrypchenko, Chủ tịch Trung tâm Đối thoại xuyên Đại Tây Dương, sự bất cân xứng giữa công nghệ quân sự tiên tiến của Nga và thiết bị quân sự lỗi thời của Ukraine là một trong những lý do quan trọng nhất đòi hỏi sự nâng cấp trên. Các phi công Ukraine đang gặp bất lợi nghiêm trọng bởi các tiêm kích thời Liên Xô như MiG-29 không thể cạnh tranh về khả năng với các tiêm kích hiện đại.Trái lại, tiêm kích F-16 là một chiến đấu cơ ghi nhận nhiều thành công trong các nhiệm vụ tác chiến. Trên thực tế, đây là tiêm kích "linh động nhất từng được sản xuất ngoài tiêm kích F-22", Thiếu tướng đã nghỉ hưu Michael Fantini, người từng điều khiển tiêm kích F-16 trong Chiến tranh Iraq cho hay. Vì thế, theo nhà quan sát Maksym Skrypchenko, đây là lựa chọn tốt nhất cho không quân Ukraine.

Người phát ngôn lực lượng vũ trang Ukraine Yurii Ihnat cho biết, các phi công Ukraine chỉ mất một vài tuần để học cách điều khiển F-16 và mất một vài tháng để sử dụng thành thạo chúng. Với chỉ dẫn phù hợp, không quân Ukraine sẽ nhanh chóng đưa F-16 vào tác chiến và tận dụng tối đa phương tiện này để tiến hành các cuộc phản công tại những vùng lãnh thổ Nga kiểm soát.

F-16 là một trong những tiêm kích được sử dụng phổ biến nhất thế giới và một số đồng minh của Mỹ cũng có các phi đội F-16 riêng. Điều đó tức là chuỗi hậu cần của F-16 rất thuận lợi và được hỗ trợ trên toàn cầu, khiến cho quân đội Ukraine duy trì các máy bay chiến đấu này dễ dàng hơn.

Khả năng thực hiện các nhiệm vụ khác nhau

Các tiêm kích F-16 cũng có thể thực hiện các nhiệm vụ khác nhau. Tiêm kích này có thể sử dụng cho các mục đích khác bên cạnh phòng không. Ukraine hiện đang sử dụng các chiến đấu cơ để bắn hạ tên lửa và UAV mà Nga sử dụng để tấn công vào các địa điểm của nước này. Một tiêm kích như F-16 sẽ hiệu quả hơn trong việc phá hủy các mục tiêu trên không so với hệ thống phòng không bởi nó có thể di chuyển tới bất kỳ khu vực nào của Ukraine và đánh chặn tên lửa trong khi các hệ thống phòng không cần bố trí cố định tại các vị trí – những nơi được dự đoán các cuộc tấn công tên lửa sẽ diễn ra.

Lực lượng không quân Ukraine cho rằng các tiêm kích mới có thể hỗ trợ họ đảo chiều cục diện xung đột. Theo Cố vấn của Tổng thống Ukraine - ông Mykhailo Podolyak, các máy bay chiến đấu mới sẽ "đóng cửa không phận" trước các cuộc tấn công của Nga và chúng sẽ "giúp phá hủy bất kỳ mục tiêu nào" trên bầu trời cũng như trên mặt đất.

Liệu Ukraine có nhận được tiêm kích từ phương Tây?

Anh cho biết các phi công Ukraine sẽ phải mất một vài năm để học cách vận hành các máy bay chiến đấu hiện đại sau khi Tổng thống Zelensky kêu gọi hỗ trợ tiêm kích Eurofighter Typhoon ở London vào tuần trước. Trong bước đi đầu tiên, Anh đã nhất trí sẽ bắt đầu huấn luyện cho các phi công Ukraine vào mùa xuân và cho biết nước này sẽ rút ngắn kỳ học đối với các phi công Ukraine có kinh nghiệm. Dù vậy, Anh không cam kết sẽ hỗ trợ tiêm kích Typhoon cho Ukraine. Bộ trưởng Quốc phòng Anh Ben Wallace cho biết nước này cần sự nhất trí của các quốc gia khác cũng tham gia sản xuất Eurofighter như Đức, Italy và Tây Ban Nha trong quyết định hỗ trợ chúng cho Kiev.

Tuy nhiên, Ukraine tự tin rằng nước này sẽ nhận được các máy bay chiến đấu từ phương Tây và chỉ ra những lần trước đó mặc dù Mỹ và NATO ban đầu ngần ngại hỗ trợ các vũ khí hiện đại nhưng sau đó đã đảo ngược lập trường này.

Mỹ và Pháp cho biết hai nước này không loại trừ việc cung cấp máy bay chiến đấu cho Ukraine. Thủ tướng Thụy Điển Ulf Kristersson cũng không loại trừ việc hỗ trợ chiến đấu cơ, song hạ thấp kỳ vọng và cho biết vấn đề đó không nằm trong chương trình nghị sự của Stockholm ở thời điểm hiện tại.

Ba Lan - một trong những đối tác ủng hộ Ukraine mạnh mẽ nhất khẳng định nước này sẽ không ra quyết định một mình. Tổng thống Ba Lan Andrzej Duda mới đây cho biết nước này có lẽ sẽ không cung cấp máy bay chiến đấu phương Tây cho Ukraine.

"Quyết định về việc hỗ trợ bất kỳ máy bay chiến đấu nào, hay bất kỳ tiêm kích F-16 nào bên ngoài Ba Lan đều là một quyết định rất lớn và không phải là việc dễ dàng với chúng tôi", ông Duda nói với BBC trong một cuộc trả lời phỏng vấn ngày 12/2, đồng thời cho biết, bất kỳ quyết định nào về việc cung cấp máy bay chiến đấu cho Ukraine đều cần "quyết định từ các đồng minh, tức là chúng ta phải đưa ra một quyết định chung".

Phương Tây vẫn thận trọng tránh để quốc gia của mình không được bảo vệ nếu hỗ trợ quá nhiều vũ khí cho Kiev. Cho đến nay, các nước này cũng tránh cung cấp các vũ khí có thể tấn công sâu vào lãnh thổ Nga do lo ngại căng thẳng leo thang.

Trong khi đó, điện Kremlin khẳng định các nước phương Tây đang tiến tới một cuộc xung đột trực tiếp với Nga nếu hỗ trợ Ukraine máy bay chiến đấu.

"Ranh giới giữa sự can thiệp trực tiếp và gián tiếp đang dần biến mất", người phát ngôn điện Kremlin Dmitry Peskov cho hay, đồng thời cảnh báo điều này có thể khiến xung đột leo thang. Theo ông Peskov, các đợt vận chuyển vũ khí của phương Tây "đang kéo dài xung đột và khiến Ukraine trở nên đau khổ hơn trong cuộc xung đột này".

Những nỗ lực của phương Tây nhằm tăng cường khả năng quân sự của Ukraine sẽ không thay đổi kết quả của cuộc xung đột hay "hướng đi mà chúng tôi sẽ theo đuổi nhằm đạt được mục tiêu", ông Peskov bình luận./.