Mặc dù có nhiều tin đồn đoán rằng Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte sẽ ngả hoàn toàn theo Trung Quốc mà cắt đứt mối quan hệ lâu đời với Mỹ, nhưng quá sai lầm v́ ông ta lại làm ngược lại. Trong chuyến thăm Bắc Kinh, Duterte sẽ không bỏ qua cho Trung Quốc về việc Bắc Kinh xâm lược Biển Đông. Đây là điều mà chính quyền Tập Cận B́nh đang lo lắng.
Phát biểu họp báo tại thành phố Davao, ông Duterte thừa nhận có một số quan ngại ở Philippines rằng những động thái chóng vánh của ông nhằm theo đuổi mối quan hệ gần gũi với Trung Quốc có nguy cơ ảnh hưởng tới chủ quyền biển của Manila trên Biển Đông.
Ông Rodrigo Duterte cũng thừa nhận rằng, ông có thể bị luận tội nếu nhượng bộ trong các tuyên bố chủ quyền lănh thổ trong cuộc gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận B́nh vào tuần tới.
Tổng thống Philippines khẳng định điều đó sẽ không xảy ra.
“Tôi không thể từ bỏ, không ai có thể từ bỏ đấu tranh giành chủ quyền. Hiến pháp không cho phép bất cứ ai từ bỏ điều đó... Phán quyết tủa Ṭa án Trọng tài Quốc tế sẽ được đưa ra bàn luận” - ông Duterte khẳng định.
Phát biểu trước khi lên đường công du Brunei và Trung Quốc, Tổng thống Duterte nêu rơ ông sẽ không mặc cả những tuyên bố chủ quyền của Philippines, nhưng cũng "sẽ không đưa ra đ̣i hỏi quá đáng" khi ông t́m cách khôi phục quan hệ hữu nghị của Philippines và tăng cường thương mại- đầu tư hai chiều với Trung Quốc.
"Tôi sẽ không mặc cả bất cứ nơi nào, chúng tôi sẽ tiếp tục nhấn mạnh chủ quyền lănh thổ của chúng ta, Phán quyết tủa Ṭa án Trọng tài quốc tế sẽ được đưa ra bàn luận", ông Duterte nói.
Trước đó, ông Duterte thừa nhận sẽ không thể thắng Trung Quốc trong cuộc chiến giành lại băi cạn Scarborough. Thay vào đó, Manila nên thảo luận với Bắc Kinh về hợp tác thương mại, đầu tư, cũng như vấn đề vay tiền của Trung Quốc.
Trong khi đó, Reuters hôm 16/10 cũng dẫn lời Đại sứ Trung Quốc tại Philippines Triệu Kiến Hoa tuyên bố “có cơ sở chung” để hai nước giải quyết tranh chấp ở Biển Đông, kể cả vấn đề băi cạn Scarborough.
Theo Đại sứ Triệu, hơn 10 biên bản ghi nhớ song phương sẽ được thảo luận và hoàn tất trong tuần tới cũng như sẽ có sự “gia tăng đáng kể” về vốn đầu tư cùng lượng du khách Trung Quốc vào Philippines.
Ông Triệu cho biết thêm Trung Quốc sẽ cung cấp các khoản vay và nhiều công ty nước này sẽ tham gia những dự án hạ tầng quan trọng tại Philippines.
Về phía đồng minh quân sự của Philippines là Mỹ, trước chuyến thăm mang xu hướng "đổi trục" của Tổng thống Duterte, Tùy viên báo chí của Đại sứ quán Mỹ tại Philippines, bà Molly Koscina cho rằng, Mỹ sẽ tiếp tục theo đuổi chiến lược quân sự với Philipppines bất kể những phát biểu của Tổng thống nước này và hy vọng sẽ không có ǵ thay đổi giữa hai nước.
Trả lời cuộc phỏng vấn với Philippine Star, bà Koscina cho biết mối quan hệ giữa hai nước vẫn tiếp tục phát triển và không thấy bất kỳ lư do ǵ để thay đổi chiến lược quân sự mà 2 đồng minh này dành cho nhau trong nhiều thập kỷ qua.
"Chúng tôi không thay đổi bất cứ điều ǵ ở phía chúng tôi. Mỹ vẫn tiếp tục các chương tŕnh (quân sự với Philippines) và không điều chỉnh bất cứ điều ǵ. Chúng tôi có niềm hy vọng chân thành là các mối quan hệ sẽ tồn tại và tiếp tục phát triển”, bà Koscina phát biểu.
Khi được hỏi điều ǵ có thể làm suy giảm mối quan hệ giữa Mỹ và Philippines, Koscina trả lời:
"Tôi không nghĩ có thể trả lời câu hỏi này. Philippines có đang đấu tranh v́ điều đó? Chúng ta là đồng minh, chúng ta cùng cam kết và Mỹ sẽ đứng bên cạnh các đồng minh của ḿnh như đă cam kết. Chúng tôi hy vọng Philippines cũng làm như vậy".
Therealtz © VietBF