Những “bức tường" container đánh dấu tranh chấp mới nhất giữa chính phủ Mỹ và các nhà lãnh đạo ở những bang giáp biên giới, đang thất vọng với tình trạng nhập cư bất hợp pháp.
"Bức tường container" bị dỡ bỏ ở Arizona nhưng lại mọc lên ở Texas cho thấy những tranh chấp giữa chính phủ liên bang và chính quyền các bang ở biên giới nước Mỹ.
Texas đã dựng “bức tường" container dọc theo biên giới Mỹ - Mexico, trong lúc Arizona bắt đầu dỡ bỏ “bức tường” tạm thời của mình sau các mối đe dọa pháp lý từ chính phủ liên bang.
Sự căng thẳng xảy ra khi các khu vực biên giới Mỹ chuẩn bị cho một làn sóng nhập cư mới có thể xảy ra, theo Wall Street Journal.
Cả hai “bức tường” đều được xây dựng trên đất liên bang theo lệnh của hai nhà lãnh đạo thuộc đảng Cộng hòa, Thống đốc Greg Abbott ở Texas và Thống đốc Doug Ducey ở Arizona.
Bị dỡ bỏ ở Arizona
Tại Arizona, hơn 80 triệu USD đã được chi để xây dựng “bức tường" dài hơn 6,4 km, trước khi ông Ducey đồng ý dỡ bỏ nó sau thách thức pháp lý từ chính phủ liên bang, văn phòng của ông cho biết.
Một đội xây dựng đang dỡ bỏ các container ở Yuma, Arizona. Ảnh: Reuters.
Cụ thể, chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden kiện Thống đốc Ducey và bang Arizona khi cáo buộc ông xây dựng trái phép trên đất liên bang, cũng như gây ảnh hưởng tới môi trường, theo BBC.
Động thái pháp lý nói trên diễn ra 3 tuần trước ngày cuối cùng tại vị của Thống đốc Ducey. Đảng viên Dân chủ Katie Hobbs sẽ là người thay thế ông. Bà Hobbs gọi “bức tường" là một chiêu trò chính trị và đang theo đuổi việc dỡ bỏ nó.
Vụ việc Arizona nảy sinh sau nhiều tháng kiện qua lại giữa chính quyền liên bang và tiểu bang.
Hồi tháng 8/2022, ông Ducey ký sắc lệnh yêu cầu bang của mình ngay lập tức lấp các khoảng trống biên giới, sau khi ông chỉ trích chính phủ liên bang không hành động đủ để giải quyết số lượng người di cư cao kỷ lục tại biên giới Mỹ - Mexico.
Trong vòng vài tuần, các quan chức tiểu bang đã đặt hơn 120 container trên đất liên bang mà không được phép, theo đơn kiện của chính phủ Mỹ.
Việc xây dựng sau đó vẫn tiếp tục, với các container được đặt trong Rừng Quốc gia Coronado vào tháng 10/2022, khi Arizona nói với Sở Lâm nghiệp rằng họ sẽ tiếp tục hoạt động mà không cần xin giấy phép.
Ông Ducey trước đây từng nói rằng bức tường container chỉ là một giải pháp tạm thời cho cuộc khủng hoảng biên giới.
“Arizona đã chịu đủ rồi”, ông viết trên Twitter khi công bố dự án vào tháng 8/2022. “Chúng tôi không thể chờ đợi lâu hơn nữa”.
Bộ Tư pháp Mỹ sau đó kiện ông Ducey và các quan chức Arizona khác tại tòa án liên bang ở Arizona vào tháng 12/2022, cáo buộc họ xâm phạm trái phép.
“Arizona đã lấn vào đất Khai hoang và Dịch vụ Lâm nghiệp dọc theo biên giới Arizona - Mexico, lắp đặt hàng trăm container vận chuyển nhiều tấn xếp chồng lên nhau gây thiệt hại cho đất liên bang, đe dọa an toàn công cộng và cản trở các cơ quan liên bang, quan chức… thực hiện nhiệm vụ của họ”, theo tài liệu vụ kiện.
Giới chức Arizona sau đó đồng ý vào ngày 21/12/2022, ngay trước khi ông Ducey rời nhiệm sở, về việc ngừng lắp đặt và dỡ bỏ những container hiện có.
Động thái này được xem là chiến thắng cho một số người ủng hộ môi trường, những người đã phản đối vì cho rằng “bức tường” có tác động tiêu cực đối với hệ động thực vật địa phương.
Mọc lên ở Texas
Thế nhưng, bất chấp quyết định dỡ bỏ của Arizona. Thống đốc Abbott vào tháng 11/2022 lại tuyên bố rằng Texas bắt đầu sử dụng các container để tạo ra một bức tường thép trên bờ sông Rio Grande gần trung tâm thành phố El Paso.
Texas đang sử dụng các container để tạo hàng rào biên giới gần trung tâm thành phố El Paso. Ảnh: Reuters.
Cơ quản Quản lý Khẩn cấp Texas cho biết họ đã ký hợp đồng đặt hơn một chục container trong khu vực, theo chỉ đạo của thống đốc.
Phát ngôn viên Seth Christensen sau đó cho hay các container sẽ được giữ nguyên “chừng nào còn cần thiết để ngăn chặn dòng người nhập cư bất hợp pháp vào cộng đồng Texas”.
Dòng người di cư đổ đến khu vực El Paso đang làm căng thẳng nguồn lực địa phương. Trong bối cảnh đó, Tổng thống Biden hôm 8/1 lần đầu đến thăm biên giới Mỹ - Mexico kể từ khi nhậm chức tổng thống Mỹ và cam kết làm mọi điều cần thiết để giải quyết cuộc khủng hoảng di cư tại đây, Guardian đưa tin.
Tuy nhiên, Texas được cho là đã đặt các container trên đất do Ủy ban biên giới quốc tế quản lý. Đây là cơ quan được thành lập bởi Mỹ và Mexico, có nhiệm vụ thực thi các hiệp ước giữa hai nước và đánh giá dự án có thể ảnh hưởng đến sông Rio Grande.
Sally Spener, thư ký của cơ quan ở phía Mỹ cho biết các quan chức bang đã không thông báo về việc vận hành dự án hay nhận được giấy phép.
“Nếu bạn không có giấy phép, công trình của bạn không được xây dựng ở trên đất của người khác”, bà Spener nói. “Bạn cũng không muốn cơ sở hạ tầng ở vùng đất bằng hay ngập lụt có thể làm chệch hướng dòng chảy của sông và thay đổi ranh giới quốc tế”.
Bà nhấn mạnh “bức tường" nằm ở vùng đất bằng, gần sông có thể làm trầm trọng thêm lũ lụt và gây thiệt hại về người, tài sản.
VietBF@sưu tập
