Cựu TT Sri Lanka bị kiện ở Singapore

[sunshine1104]

Một nhóm nhân quyền kiện cựu tổng thống Gotabaya Rajapaksa tại Singapore vì vai trò trong cuộc nội chiến kéo dài hơn hai thập kỷ của Sri Lanka.

Dự án Sự thật và Công lý Quốc tế (ITJP), trụ sở tại Nam Phi, nói rằng cựu tổng thống Rajapaksa đã vi phạm nghiêm trọng Công ước Geneva trong cuộc nội chiến tại Sri Lanka khi ông còn là bộ trưởng quốc phòng của đất nước hồi năm 2009, theo một bản sao đơn kiện mà hãng thông tấn Reuters có được.

"Đơn khiếu nại hình sự đã được đệ trình dựa trên thông tin có thể xác minh về các tội danh phạm phải, nhưng cũng dựa trên bằng chứng thực sự liên quan đến cá nhân được đề cập, hiện ở Singapore", Alexandra Lily Kather, một trong những luật sư soạn thảo đơn kiện, cho hay.

ITJP cho rằng dựa trên nguyên tắc về quyền tài phán chung, các cáo buộc lạm dụng có thể bị truy tố ở Singapore, nơi ông Rajapaksa đang cư trú sau khi rời khỏi Sri Lanka trong bối cảnh đất nước lâm vào khủng hoảng sau nhiều tháng bất ổn. ITJP đang tập hợp tài liệu về các vụ lạm dụng ở Sri Lanka để nộp lên Bộ Tư pháp Singapore nhằm yêu cầu bắt và xét xử ông Rajapaksa.


Tổng thống Sri Lanka Gotabaya Rajapaksa phát biểu tại hội nghị về biến đổi khí hậu của Liên Hợp Quốc (COP26) ở Glasgow, Scotland, tháng 11/2021. Ảnh: Reuters.

Ông Rajapaksa chưa đưa ra bình luận về thông tin trên. Trước đây, ông luôn phủ nhận những cáo buộc về vi phạm nhân quyền trong thời kỳ nội chiến của Sri Lanka.

Cựu tổng thống Rajapaksa đã nộp đơn từ chức qua email từ Singapore, một ngày sau khi rời khỏi đất nước hôm 13/7. Trước đó, những người biểu tình chống chính phủ đã xông vào các văn phòng và dinh thự của tổng thống yêu cầu ông rời ghế.

Bộ Ngoại giao Singapore cho biết cựu tổng thống Rajapaksa đến đảo quốc với tư cách cá nhân và không xin tị nạn.

Shubhankar Dam, giáo sư tại Trường Luật Đại học Portsmouth, Anh, nhận định dù tòa án của Singapore có thể thụ lý các vụ phạm tội ác chiến tranh, diệt chủng và tra tấn, nhưng quyền tài phán này chỉ được sử dụng như một phương sách cuối cùng.

"Quan điểm trung lập không được ghi nhận trong chính sách đối ngoại của Singapore nhưng thực tế, Singapore từ lâu đã theo đuổi con đường trung lập", ông Dam nói. "Quyết định truy tố một cựu nguyên thủ nước ngoài phải cân bằng với các mục tiêu chính sách đối ngoại của đất nước".

Sri Lanka kết thúc cuộc nội chiến kéo dài 25 năm giữa phe ly khai dân tộc thiểu số Tamil và lực lượng chính phủ vào năm 2009. Các nhóm nhân quyền cáo buộc cả hai bên đều có hành vi lạm dụng trong chiến tranh.

ITJP từng hỗ trợ hai vụ kiện dân sự chống lại cựu thổng thống Sri Lanka, trong đó có một vụ ở California năm 2019, khi ông lúc bấy giờ là công dân Mỹ. Cả hai vụ cuối cùng đều bị huỷ do ông Rajapaksa được hưởng quyền miễn trừ ngoại giao nhờ trở thành tổng thống một năm sau đó.