Bất ngờ Đại sứ Canada tại Trung Quốc xin từ chức

[PinaColada]

Hôm 6/12, Thủ tướng Canada Justin Trudeau thông báo đơn xin từ chức của đại sứ Barton đã được tiếp nhận và đang chờ xử lý. Barton sẽ rời chức vụ vào cuối tháng này. Nguyên nhân là gò?

”Với rất nhiều lòng biết ơn và tôn trọng, tôi chấp thuận quyết định của đại sứ Barton rời nhiệm sở tại Bắc Kinh cuối năm nay”, Trudeau cho biết trong một tuyên bố. \”Hai năm qua, Dominic đã dẫn dắt đội ngũ của chúng tôi ở Trung Quốc với lòng quyết tâm, sự chính trực và lòng nhân ái, vào thời điểm quan hệ giữa hai nước phải đối mặt nhiều thách thức khó khăn”.


Đại sứ Canada tại Trung Quốc Dominic Barton. Ảnh: Reuters.

Thông báo được đưa ra ba tháng sau khi Canada trả tự do cho giám đốc tài chính Huawei Mạnh Vãn Chu, còn Trung Quốc thả hai công dân Canada Michael Kovrig và Michael Spavor, những người bị bắt giam tháng 12/2018. Ottawa cho rằng vụ bắt hai công dân nước này là hành động trả đũa \”mang động cơ chính trị” của Trung Quốc sau khi Canada bắt bà Mạnh theo yêu cầu của Mỹ.

Trong khi đó, Trung Quốc khẳng định quyết định bắt giam hai công dân Canada là hợp pháp, còn trường hợp của Mạnh Vãn Chu hoàn toàn ”mang tính chính trị”. Quan hệ giữa hai nước đã chạm đáy khi Trung Quốc cáo buộc Canada chính trị hóa các vụ kiện pháp lý.

Trường hợp của hai công dân Canada bị Trung Quốc bắt là vấn đề nổi trội trong hai năm nhiệm kỳ của Barton với tư cách nhà ngoại giao hàng đầu của Canada ở Bắc Kinh.

”Là người bảo vệ nhân quyền và pháp quyền, ưu tiên hàng đầu của ông ấy luôn là đảm bảo thả Michael Kovrig và Michael Spavor, những người bị giam tùy tiện ở Trung Quốc hai năm rưỡi”, Thủ tướng Trudeau cho hay. ”Ông ấy đã làm việc không mệt mỏi cho nhiệm vụ quan trọng này. Nhờ khả năng lãnh đạo và cách tiếp cận ngoại giao khéo léo của Dominic, Michael Kovrig và Michael Spavor đã trở về với gia đình”.

Tuy nhiên Barton, từng là giám đốc điều hành cấp cao công ty tư vấn toàn cầu McKinsey, cũng bị chỉ trích vì thúc đẩy quan hệ thương mại với Trung Quốc khi hai công dân Canada đang bị giam.

”Barton là đại sứ làm việc không hiệu quả vì ông ấy thiếu hiểu biết hoặc thậm chí không quan tâm đến các khía cạnh ngoại giao phi thương mại của mối quan hệ Canada – Trung Quốc”, Charles Burton, từng làm việc tại sứ quán Canada ở Bắc Kinh, cho hay, đồng thời cáo buộc Barton không nỗ lực thúc đẩy Trung Quốc trả tự do cho Kovrig và Spavor, hoặc để hai công dân Canada này được tiếp xúc lãnh sự.

Lãnh đạo đảng Bảo thủ Erin O’Toole cảm ơn sự phục sự của Barton, nhưng cũng cáo buộc chính phủ của Thủ tướng Trudeau, người thuộc đảng Tự do, xử lý sai mối quan hệ với Trung Quốc ngay từ đầu.

”Những gì chúng ta cần phải có là cách tiếp cận dựa trên nguyên tắc cho thấy lợi ích kinh tế của chúng ta ở Trung Quốc sẽ không chi phối mối quan ngại về nhân quyền, dù là đối với người Duy Ngô Nhĩ, tình hình Hong Kong hay vấn đề Đài Loan. Tôi hy vọng Thủ tướng Trudeau sẽ bổ nhiệm một nhà ngoại giao có kinh nghiệm chuyên nghiệp vào vị trí đó, chứ không phải một người bạn của đảng Tự do”, O’Toole cho hay.

Trong khi đó, Thủ tướng Trudeau ca ngợi Barton vì đã giúp định hình mối quan hệ và ưu tiên của Canada với Trung Quốc. ”Nhờ những nỗ lực của ông ấy, Canada hiện có vị thế tốt hơn để xử lý mối quan hệ quan trọng này và đạt các mục tiêu ngoại giao của chúng ta”, ông nói.

VietBF@ sưu tập