Theo như xe điện Trung Quốc đang xâm chiếm nước Anh như có khoảng một chục nhà sản xuất ô tô Trung Quốc, như BYD, Chery và Geely, chiếm 13% tổng số xe đăng kư mới tại Anh, gần gấp đôi thị phần của họ so với cùng kỳ năm ngoái, khi có giá rẻ, không bị áp thuế, các showroom lăi đậm v́ khách hàng yêu BYD, Geely.
Vào một ngày thứ Hai gần đây, Dougal Keith lái chiếc xe điện ra khỏi pḥng trưng bày của một đại lư ở Leeds, miền bắc nước Anh. Chiếc xe, thuộc hăng BYD Seal Excellence sản xuất tại Trung Quốc, có thể đạt tốc độ 60 dặm/giờ (khoảng 96 km/giờ) trong 3,8 giây . Giá bán, khoảng 48.000 bảng Anh (64.400 đô la), rẻ hơn 20% so với một chiếc Tesla Model 3 phiên bản cao cấp nhất.
Ông Keith, người đă bán ô tô hơn bốn thập kỷ, cho biết khách hàng tỏ ra hoài nghi về việc mua xe sản xuất tại Trung Quốc khi ông mở showroom cho BYD, nhà sản xuất ô tô lớn nhất Trung Quốc, vào năm 2023. Đến nay, số lượng showroom chuyên thương hiệu này mà ông sở hữu đă lên tới 6.
“Một số người cho rằng v́ nó là hàng Trung Quốc nên chất lượng sẽ kém,” ông nói. Nhưng sau đó, ông sẽ hỏi họ, “Bạn nghĩ chiếc iPhone của bạn được lắp ráp ở đâu?”
Xe hơi Trung Quốc đang nhanh chóng chiếm lĩnh thị trường Anh, nhờ sự kết hợp của nhiều yếu tố. Việc không áp đặt thuế quan cao đối với xe điện Trung Quốc — không giống như ở Liên minh châu Âu hay Mỹ — đồng nghĩa với việc xe hơi Trung Quốc có thể được bán ở Anh với giá tốt hơn. Và người mua xe ở Anh không đặc biệt trung thành với một thương hiệu nào, do không có nhà sản xuất ô tô đại chúng lớn nào của Anh để ủng hộ.
Tháng trước, khoảng một chục nhà sản xuất ô tô Trung Quốc, như BYD, Chery và Geely, chiếm 13% tổng số xe đăng kư mới tại Anh, gần gấp đôi thị phần của họ so với cùng kỳ năm ngoái, theo dữ liệu từ Hiệp hội các nhà sản xuất và kinh doanh ô tô (SMMT).
“Tốc độ này chưa từng có tiền lệ trên thị trường,” Ian Plummer, giám đốc thương mại của Autotrader, sàn giao dịch ô tô trực tuyến lớn nhất Anh, cho biết. Ông lưu ư rằng BYD và Chery, hai công ty bán các thương hiệu Jaecoo và Omoda, đang giành thị phần tại Anh nhanh gấp 5 hoặc 6 lần so với các đối thủ trước đây, như Tesla cách đây một thập kỷ và Kia của Hàn Quốc vào những năm 1990.
Ngành công nghiệp sản xuất ô tô nội địa của Anh đă suy giảm trong nhiều năm và chỉ sản xuất khoảng 600.000 xe tính đến thời điểm này trong năm, bằng khoảng một nửa tốc độ sản xuất vào cuối thập kỷ trước. Các nhà sản xuất lớn nhất bao gồm Nissan của Nhật Bản; Jaguar Land Rover, thuộc sở hữu của Tata Motors Ấn Độ; và Mini, một phần của BMW.
Trung Quốc đă trở thành nhà sản xuất ô tô lớn nhất thế giới, thâm nhập thị trường ở những quốc gia xa xôi như Mexico, Brazil, Malaysia và Nam Phi. Trung Quốc sản xuất nhiều xe điện hơn bất kỳ quốc gia nào khác, và các nhà sản xuất ô tô của nước này đă chứng tỏ khả năng thích ứng cao với các quy định và sở thích của người tiêu dùng, đồng thời giành được thị phần với cả các ḍng xe hybrid đang được ưa chuộng.
Bắc Kinh đă khuyến khích xuất khẩu như một cách để giải quyết t́nh trạng dư thừa năng lực sản xuất trong nước, dẫn đến cạnh tranh khốc liệt và thua lỗ đáng kể. Sự bùng nổ xuất khẩu đă gây ra phản ứng dữ dội ở các nước phương Tây có ngành công nghiệp ô tô nội địa lớn.
Mỗi năm có khoảng hai triệu xe hơi mới được bán ra ở Anh. Theo Autotrader, kể từ năm 2019, số lượng các thương hiệu khác nhau đăng kư doanh số bán hàng đă tăng gần gấp đôi, lên hơn 70 thương hiệu. Không có thương hiệu nào chiếm được ḷng trung thành hay thị phần lớn như Volkswagen ở Đức hay Renault và Peugeot ở Pháp.
Xe hơi sản xuất tại Trung Quốc đă có bước khởi đầu thuận lợi tại Anh nhờ SAIC Motor, một nhà sản xuất ô tô thuộc sở hữu nhà nước của Trung Quốc, đă mua lại thương hiệu xe thể thao MG của Anh sau khi thương hiệu này sụp đổ vào giữa những năm 2000. Ngày càng nhiều hoạt động sản xuất được chuyển sang Trung Quốc cho đến khi, vào năm 2016, SAIC đóng cửa nhà máy của MG ở vùng Midlands, trung tâm sản xuất ô tô của Anh.
Xe MG nhập khẩu từ Trung Quốc chiếm hơn 4% tổng số xe đăng kư mới tại Anh tính đến thời điểm này trong năm. Đây là thị phần lớn nhất đối với một thương hiệu thuộc sở hữu của Trung Quốc. BYD chiếm hơn 2%, tương đương với Tesla.
Ông Keith, chủ đại lư ô tô ở Leeds, đă bán chiếc xe đầu tiên của ḿnh năm 16 tuổi vào năm 1980. Trong thập kỷ tiếp theo, ông dần dần tiếp quản trạm xăng và cửa hàng sửa chữa của cha ḿnh, nơi cũng bán xe Skoda. Đầu những năm 1990, ông đặt cược vào thương hiệu này và mở một showroom ngay sau khi Skoda được Volkswagen mua lại.
Đầu những năm 2020, hăng BYD của Trung Quốc đă thu hút sự chú ư của ông Keith. Cùng với một nhóm các đại lư độc lập khác, ông chào hàng cho nhà sản xuất ô tô này và cách đây hai năm rưỡi, trở thành một trong những đại lư được nhượng quyền đầu tiên của thương hiệu này tại Anh.
Ban đầu, đó là "một công việc rất khó khăn", ông Keith nói. Rất ít người mua xe biết đến BYD, và ông chỉ cung cấp một mẫu xe hoàn toàn chạy điện.
Nhưng khi nhiều mẫu xe hơn ra mắt — đặc biệt là các mẫu xe hybrid cắm điện — doanh số bán hàng đă tăng lên. Nhân viên bán hàng của ông nhấn mạnh những tiện ích của các mẫu xe được trang bị đầy đủ, với màn h́nh cảm ứng xoay được, bộ sạc điện thoại không dây, điều khiển bằng giọng nói và thậm chí cả tính năng karaoke.
“Khách hàng đang bắt đầu hiểu rằng đây không phải là một thương hiệu giá rẻ”, Fozia Siddique, người đă bán xe BYD từ khi showroom Leeds khai trương, cho biết.
Cô Siddique gần đây đă giúp bán một chiếc SUV hybrid cắm điện BYD mới cho ông Steve Vine. Ông mua chiếc xe này, có giá bán lẻ khoảng 33.000 bảng Anh, một phần v́ không gian rộng răi và phạm vi hoạt động xa của pin. Ông Vine, 55 tuổi, thường xuyên lái xe hơn 300 dặm từ nhà ḿnh gần Leeds đến thị trấn ven biển phía tây nam Cornwall, và muốn có thể làm điều đó mà không cần phải dừng lại và sạc quá lâu.
Tại Derbyshire, ông Roger Lyons, 60 tuổi, gần đây cũng đă mua một chiếc xe điện BYD Seal Excellence trị giá 48.000 bảng Anh sau khi thử nghiệm các mẫu xe của Audi, Hyundai và Porsche. Ông cho biết chiếc BYD “lái rất êm ái, gần như ngang ngửa với Porsche, và nó c̣n có nhiều tính năng hiện đại hơn bất kỳ chiếc xe nào khác”.
Được khích lệ bởi sự thành công của các đại lư BYD, tháng này ông Keith đă mở thêm hai địa điểm bán xe do Changan, một nhà sản xuất ô tô thuộc sở hữu nhà nước của Trung Quốc, sản xuất. Ông Keith dự đoán doanh thu của công ty ḿnh sẽ đạt khoảng 500 triệu bảng Anh vào năm tới, cao hơn 50% so với năm 2024, nhờ nhu cầu đối với xe hơi Trung Quốc.
