Tàu sân bay USS George Washington tới Biển Đông

Tiếp tàu khu trục tới biển Philippines, Mỹ đưa tàu sân bay từ Nhật Bản vào gần kề Biển Đông. Phải chăng Mỹ trở lại lập trường "can dự", nhưng ở mức độ hạn chế?

Theo báo Mainichi (Nhật Bản), hàng không mẫu hạm USS George Washington sử dụng năng lượng nguyên tử của Hạm đội 7 Hải quân Mỹ vừa lên đường tới khu vực Biển Đông để "tham gia một cuộc tuần tra đa quốc gia tại vùng Tây Thái Bình Dương". Hiện mới chỉ có một mình nhật báo Mainichi đăng tải thông tin này.

Mỹ trở lại lập trường "can dự" nhưng hạn chế?

Tờ Mainichi cho biết thêm rằng sứ vụ của USS George Washington sẽ kéo dài nhiều tháng, bao gồm việc hợp tác với các nước trong khu vực để tuần tra các vùng biển, trong có Biển Đông. Báo này nói hoạt động của tàu Mỹ diễn ra trong bối cảnh "nhiều quan ngại về hiện diện ngày càng nhiều của tàu hải quân Trung Quốc trong khu vực".


Siêu hàng không mẫu hạm Mỹ USS George Washington rời Nhật Bản
đến khu vực giáp Biển Đông

Mainichi dẫn lời chỉ huy hàng không mẫu hạm David Lausman nói trước khi tàu xuất phát rằng cuộc tuần tra chung cùng các đồng minh ở Thái Bình Dương là nhằm mục đích duy trì ổn định trong khu vực. Ông Lausman không cung cấp thêm chi tiết hoạt động tuần tra.

Trước đó, Mỹ cũng loan báo việc khu trục hạm USS Chung-hoon tới Tây Thái Bình Dương và tham gia tập trận CARAT với Philippines và một số nước khác.

Trong khi đó, Trung Hoa Thông tấn xã, một cơ quan truyền thông thân Bắc Kinh đặt tại Hong Kong, có bình luận về vai trò của Mỹ trong tình hình căng thẳng hiện thời ở khu vực. Hãng này nhận xét "cách hành xử vô lý của Việt Nam và một số nước khác đã khiến tranh cãi giữa Việt Nam và Trung Quốc tại Biển Đông trước đây quy mô nhỏ nay đã bùng lên nhanh chóng".

Trung tấn xã dẫn lời một nhà quan sát nói lập trường của Mỹ trong việc này đã chuyển từ "không liên quan" tới "Liên quan nhưng không tham gia". Nhà quan sát này nói việc Mỹ đóng vai trò "trung gian thứ ba" thật đáng nghi ngờ và Mỹ có thể sẽ hưởng lợi trong việc xung đột leo thang.

Ông Ngô Sĩ Tồn, Chủ tịch Viện Nghiên cứu Nam Hải (Biển Đông) của Trung Quốc nói rằng các động thái của Mỹ và các nước không thuộc châu Á-Thái Bình Dương khác đã khiến tình hình tại Biển Đông đã mong manh lại càng thêm bất ổn. Ông Ngô được Trung tấn xã dẫn lời nói: "Chính sách Biển Đông hiện nay của Mỹ trước hết là nhằm kiểm soát Trung Quốc". "Ngay cả khi chính phủ Mỹ muốn giữ trung lập về ngoại giao và quân sự, thì Washington vẫn có thể dùng hoạt động của các công ty dầu khí Mỹ để ảnh hưởng một cách kín đáo tới vấn đề Biển Đông".

Trung Quốc quan ngại về tàu của Mỹ

Báo Tin tức tham khảo ngày 13/6 trích dẫn báo chí nước ngoài đăng bài: “Tàu sân bay Mỹ đến gần Biển Đông trong thời điểm nhạy cảm” để ngầm bày tỏ ủng hộ Philippines và Việt Nam.

Nhật Báo quả táo” (HK) nhận xét rằng tình hình tranh chấp chủ quyền tại Biển Đông hiện ngày càng căng thẳng, sau khi Việt Nam tuyên bố tiến hành diễn tập bắn đạn thật tại Biển Đông, Mỹ đột nhiên tuyên bố cử tàu khu trục USS Chung-Hoon đến Biển Đông. Về bề ngoài, Mỹ kêu gọi Trung Quốc và Việt Nam giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, bày tỏ muốn bảo đảm tuyến đường biển thông suốt tại khu vực, tuy nhiên thực chất Mỹ lại can thiệp ngầm để ủng hộ Việt Nam và để thị uy với Trung Quốc.

Báo ngôi sao Philippines cho biết ngày 28/6, Philippines và Mỹ sẽ tổ chức diễn tập chung trên biển. Tin này đã được Bộ quốc phòng Philippines chứng thực. Tuy nhiên, trước đó Trung Quốc cảnh cáo rằng, Mỹ không phải là nước liên quan đến tranh chấp, do vậy, Mỹ không nên can thiệp vào vấn đề tranh chấp lãnh thổ tại Biển Đông.

Mạng Hỏi đáp hàng ngày Philippines cho biết, trước việc Philippines bày tỏ hy vọng Mỹ sẽ tôn trọng Hiệp ước phòng thủ chung giữa Mỹ và Philippines, ngày 12/6 Mỹ đã tuyên bố không ủng hộ bất kỳ bên nào trong tranh chấp tại quần đảo Trường Sa, tức là nếu mâu thuẫn giữa Philippines và Trung Quốc dẫn đến chiến tranh, đồng minh lớn nhất là Mỹ sẽ không viện trợ cho Philippines. Mạng Hỏi đáp hàng ngày Philippines nêu câu hỏi: Tuy nhiên, nếu thực có một ngày xảy ra xung đột tại Biển Đông, không hiểu liệu Mỹ có xuất đầu lộ diện giúp Philippines và Việt Nam để chống lại Trung Quốc hay không?

Việc Washington cử siêu hàng không mẫu hạm vào giáp vùng xung đột Biển Đông là một động thái có ý nghĩa. Nhưng còn quá sớm để đoán định lập trường của Mỹ và Trung Quốc từ sự kiện này./.

Linh Hương
toquoc