Tòa án liên bang bắt buộc chính phủ Trump cho mở cửa lại đài VOA

[trungthuc]

Tòa án liên bang hôm nay, thứ Ba, ngày 22 tháng Tư, tuyên bố việc chính quyền Tổng thống Donald Trump cố dẹp bỏ đài Tiếng Nói Hoa Kỳ (VOA) và những đài có liên quan có thể là hành vi bất hợp pháp, đồng thời ngăn chặn vô thời hạn lệnh đóng cửa những đài này, theo The Hill.

Ông Royce Lamberth, Chánh án liên bang ở Washington, D.C., bắt buộc Cơ Quan Truyền Thông Toàn Cầu Hoa Kỳ (USAGM) phải cho mở cửa lại VOA và những đài khác do USAGM quản trị, đồng thời cấm USAGM ngăn cản những đài này hoạt động với tư cách là nguồn tin "luôn luôn đáng tin cậy và có thẩm quyền" như luật pháp đã quy định.

Trụ sở đài VOA tại Washington, D.C. (Ảnh: (Hình: Alex Wong/AFP/Getty Images)

Ông Lamberth còn bắt buộc USAGM cho gọi những nhân viên bị cho nghỉ việc tạm thời đi làm lại và không được cắt giảm nhân sự trong lúc việc kiện tụng vẫn đang diễn ra. Ông cũng ra lệnh USAGM tiếp tục trợ cấp cho những đài này.

"Tóm lại, tòa thấy các bị đơn không có phương pháp hay quan điểm hợp lý nào để cho đóng cửa của USAGM", ông Lamberth, chánh án liên bang do cựu Tổng thống Ronald Reagan đề cử, cho hay. "Dựa vào nội dung đơn giản của sắc lệnh của Tổng thống Trump, họ lập tức quyết liệt ra tay dẹp bỏ USAGM mà không cân nhắc về những chức năng mà luật pháp và Hiến Pháp đã quy định của cơ quan này, và không quan tâm đến sự thiệt hại gây ra cho nhân viên, ký giả, cũng như khán thính giả trên khắp thế giới".

"Lệnh cho đóng cửa VOA và những đài liên quan là tùy tiện và bất thường", ông Lamberth nhấn mạnh thêm.

Hồi tháng trước, một số ký giả VOA, nghiệp đoàn và tổ chức bất vụ lợi Phóng Viên Không Biên Giới đã nộp đơn kiện chính phủ Tổng thống Trump vì đã cố cho dẹp bỏ những đài này.

Sau khi Tổng thống Trump ký sắc lệnh đóng cửa USAGM, nhân viên cơ quan này đã bị cho nghỉ việc tạm thời. Các nguyên đơn cũng yêu cầu cho khôi phục trợ cấp những đài có liên hệ với VOA, như đài Âu Châu Tự Do (RFE/RL), đài Á Châu Tự Do (RFA), Hệ Thống Đài Trung Đông (MBN) và Quỹ Kỹ Thuật Mở Rộng (OTF).

Tuy nhiên, Chánh án Lamberth cho biết phán quyết của ông sẽ không áp dụng cho RFE/RL hay OTF vì đang có đơn kiện khác liên quan đến một số vấn đề trong vụ này.

Tại phiên tòa hôm thứ Năm tuần trước, nhóm luật sư các nguyên đơn cho hay "vụ 'bịt miệng' VOA làm thế giới 'bị cướp đi' dịch vụ tin tức có phẩm chất tốt mà Quốc Hội Mỹ từng hứa lúc cho thành lập ra đài này". Bất chấp sắc lệnh Tổng thống Trump cho rằng VOA "không cần thiết", vụ "bịt miệng" đài này sẽ làm tổn hại đến lợi ích của Mỹ ở ngoại quốc, theo nhóm luật sư.

Ông Andrew Celli, một trong những luật sư đại diện nhóm kiện, cho hay chính phủ Tổng thống Trump thấy khó chịu với những đài thuộc USAGM vì nội dung mà những đài này đăng từ tin tức về bọn Hamas hoặc quyền của người chuyển giới đến những bài chỉ trích ông Trump nặng nề.

Văn phòng của RFA nay vắng bóng người. (Ảnh: RFA)

Đầu tháng Ba vừa qua, Tổng thống Trump chọn bà Kari Lake, cựu xướng ngôn viên truyền hình và ứng cử viên thống đốc Arizona, đứng ra phụ trách USAGM. Khi thông báo kế hoạch cho dẹp bỏ USAGM, bà Lake có nói về nạn lãng phí, gian lận và lạm dụng lan tràn trong cơ quan này, câu nói mà chính phủ Tổng Thống Trump thường sử dụng mỗi khi muốn cho dẹp bỏ một cơ quan liên bang nào đó.

Hôm 15 tháng Ba, tất cả nhân viên VOA, đài phát thanh quốc tế lớn nhất nước Mỹ được chính phủ trợ cấp, nhận được thông báo của giám đốc nhân sự USAGM rằng họ bị cho nghỉ tạm thời.

VOA chính thức phát thanh lần đầu tiên năm 1942 và phục vụ cho 361 triệu khán giả toàn cầu bằng 49 thứ tiếng cũng như một số khu vực "thiếu nguồn tin tức trầm trọng". Trước khi nhân viên VOA bị cho nghỉ việc tạm thời, đài này có khoảng 2,000 nhân viên và ngân sách hằng năm khoảng 260 triệu USD.

Đầu tháng Tư, 16 tổ chức, hội đoàn, và cơ quan truyền thông trong cộng đồng người Việt hải ngoại ký lá thư gởi cho các vị dân cử liên bang Hoa Kỳ, mạnh mẽ ủng hộ việc tiếp tục trợ cấp cho VOA và RFA, đặc biệt là chương trình Việt ngữ của hai đài này.

Lá thư đề ngày 3 tháng Tư, được gởi cho Tổng thống Trump và bốn vị đứng đầu Quốc Hội thuộc lưỡng đảng là Thượng nghị sĩ John Thune (CH-South Dakota), trưởng khối đa số Thượng Viện; Dân biểu Mike Johnson (CH-Louisiana), chủ tịch Hạ Viện; Thượng nghị sĩ Chuck Schumer (DC-New York), trưởng khối thiểu số Thượng Viện; và Dân biểu Hakeem Jeffries (DC-New York), trưởng khối thiểu số Hạ Viện.

Đã nói mà Trump đếch hiểu luật lê ,đếch hiểu ý nghĩa của mỗi vấn đề, cứ không thích là cho đóng cửa, giá mà Trump không thích chơi golf thì tiền thuế của dân cũng dư xăng tài trợ cho đài VOA .