12/09/19
(Tổng hợp) – Uỷ ban Tình báo Hạ viện vào hôm thứ Hai chính thức trình bày kết luận điều tra luận tội cho Uỷ ban Tư pháp Hạ viện, đưa Hạ viện Dân chủ tiến gần tới chính thức bỏ phiếu luận tội Tổng thống Donald Trump.
“Quá nhiều chứng cứ cho thấy Tổng thống lạm quyền bằng cách gây áp lực Ukraine và tân Tổng thống của họ điều tra đối thủ chính trị,” ông Berry Berke, luật sư của Uỷ ban Tư pháp Hạ viện, cho hay. “Một tổng thống không thể lạm dụng quyền lực để bảo đảm một cuộc bầu cử,” luật sư Berke nói. “Đây là tội đáng bị luận tội.”
Đây là phiên điều trần tập trung vào sự kiện và lập luận của của luật sư để đặt nền móng cho phiên điều trần cuối cùng tại Uỷ ban này có thể diễn ra trong tuần này. Tại đây, Uỷ ban sẽ tranh luận và bỏ phiếu những điều khoản luận tội chống lại tổng thống, và đưa những cáo buộc này ra sàn Hạ viện bỏ phiếu. Hạ viện chỉ còn 10 ngày làm việc còn lại nếu muốn tổ chức bỏ phiếu luận tội trước cuối năm nay, mặc dù có thể bổ sung thêm 1-2 ngày cuối tuần trước lễ Giáng sinh.
Cũng giống như phiên điều trần diễn ra vào tuần trước với các học giả hiến pháp, thủ tục vào hôm thứ Hai tại Uỷ ban Tư pháp Hạ viện không có nhân chứng trực tiếp đối với những sự kiện dẫn đến những cáo buộc luận tội. Vì vậy, theo đánh giá sẽ không có những “quả bom thông tin” được nhân viên ngoại giao và cựu cố vấn chính phủ Trump tiết lộ như 5 phiên điều trần tại Uỷ ban Tình báo Hạ viện vào tháng 11.
Nhưng Uỷ ban Tư pháp Hạ viện đóng vai trò khác so với Uỷ ban Tình báo của Chủ tịch Adam Schiff. Ông Schiff thực hiện cuộc điều tra dựa trên các sự kiện, ban đầu từ những lời khai tại các phiên điều trần kín, sau đó chuyển sang điều trần công khai.
Uỷ ban Tư pháp lớn hơn, với nhiều tranh cãi hơn sẽ đánh giá những kết luận từ Uỷ ban Tình báo. Tại phiên điều trần vào hôm thứ Hai, luật sư của Uỷ ban Tình báo trình bày kết luận điều tra của họ, và hai bên chất vấn các luật sư, tranh cãi liệu các hành động của ông Trump có đủ cấu thành tội đáng bị luận tội hay không.
Dân chủ cho rằng, ông Trump nên bị luận tội vì đã gây áp lực buộc chính phủ Ukraine thông báo điều tra cựu Phó Tổng thống Joe Biden, ứng cử viên hàng đầu vòng sơ bộ của Dân chủ. Dân chủ tuyên bố, chứng cứ cho thấy chính phủ dùng cuộc hội đàm Toà Bạch Ốc giữa Trump và đồng nhiệm Ukraine, dùng cuộc hội đàm làm đòn bẩy để gây áp lực cho Kiev. Họ cũng tìm thấy chứng cớ quan trọng cho thấy, Trump rút lại $400 triệu Mỹ kim viện trợ quân sự để buộc Ukraine có hành động có lợi cho ông ta về mặt chính trị trong nước. “Những hành vi này đặt ra nguy cơ cho quốc gia. Chứng cớ cho thấy, Tổng thống Mỹ, ông Donald Trump, đã đặt cá nhân lên trên quốc gia. Ông ta vi phạm trách nhiệm căn bản nhất đối với nhân dân. Ông ta đã phản bội lời thề nhậm chức,” Chủ tịch Uỷ ban Tư pháp Hạ viện Jerrold Nadler tuyên bố.
Cộng hoà tìm cách biểu tình khi phiên điều trần bắt đầu, và thủ tục cũng bị gián đoạn bởi một người biểu tình, phiên điều trần nhiều lúc biến thành màn cãi cọ lớn tiếng.
Dân biểu Doug Collins (Georgia) – Lãnh đạo thiểu số trong Uỷ ban Tư pháp – khiếu nại về việc Chủ tịch Uỷ ban Tình báo Hạ viện Schiff không ra khai như Ken Starr – công tố viên độc lập trong cuộc điều tra luận tội Tổng thống Bill Clinton – đã làm vào năm 1988. “Tôi đoán ông ta không thể hậu thuẫn bản báo cáo của chính mình,” Dân biểu Collins nói, phía sau ông là tấm bảng ghi dòng chữ cái lớn: “Adam ở đâu?”
Dân biểu Andy Biggs (Cộng hoà – Arizona) yêu cầu Chủ tịch Nadler tổ chức một điều trần mà Cộng hoà có thể gọi nhân chứng của họ. Ông Nadler giải thích, theo quy định, uỷ ban có thể bàn về vấn đề này tại phiên điều trần lần sau. Cộng hoà tỏ ra bất mãn và bực bội với những quy định này.
Dân biểu Matt Gaetz (Cộng hoà – Florida) – đồng minh thân cận của ông Trump – khiếu nại việc ông ta và các uỷ viên khác phải chờ đợi vài tiếng đồng hồ mới được đặt câu hỏi. Quy định điều trần của cuộc điều tra luận tội này dành nhiều thời gian cho phần câu hỏi – trả lời của các luật sư hai bên.
Ông Gaetz làm gián đoạn phiên điều trần khi la lối luật sư của Uỷ ban Tình báo Hạ viện Daniel Goldman. “Chúng tôi muốn Schiff ngồi vào ghế đó chứ không phải ông,” Gaetz lớn tiếng. “Người đã viết bản báo cáo nên đến đây trình bày. Ông không được ai bầu cả!”
Nadler mắng Gaetz, bảo ông ta “không thể la lớn và làm gián đoạn điều trần như vậy.”
Gaetz cũng dành thời gian của mình tìm cách hạ uy tín luật sư Goldman, cho rằng ông ta đã đóng góp cho Dân chủ. Dân biểu Cộng hoà đánh bóng thành tựu kinh tế dưới sự lãnh đạo của ông Trump, và cáo buộc Dân chủ không tập trung vào những vấn đề có lợi cho người dân như, thuốc gây nghiện, biến đổi khí hậu, … Đáp lời ông Gaetz, Dân biểu Dân chủ Eric Cicilline (Rhode Island) nhắc lại hàng trăm dự luật đã được Hạ viện Dân chủ thông qua, kể cả những dự luật đang bị Thượng viện Cộng hoà ngâm, Dân chủ vẫn làm công việc lập pháp, nhưng không thể bỏ qua điều tra luận tội Tổng thống Trump.
Luật sư Stephen Castor cố vấn pháp lý cho Cộng hoà trong Uỷ ban Tình báo Hạ viện cho rằng, chứng cớ chưa đủ hậu thuẫn những cáo buộc do Dân chủ đưa ra. “Hồ sơ luận tội có nhiều lỗ hổng, giả định và suy đoán,” Caster nói.
Luật sư cho rằng, cuộc điện đàm giữa ông Trump và Tổng thống Zelensky vào ngày 25 tháng 7 cho thấy ông Trump không đưa ra có áp lực hay điều kiện gì đối với đồng nhiệm. “Nói đơn giản, cuộc điện đàm không có gì xấu như Dân chủ miêu tả, không có chứng cớ về ý định xấu,” luật sư nói, và “Dân chủ bị ám ảnh bởi cuộc điều tra.”
Dân biểu Eric Swalwell (Dân chủ-California) dành thời gian của mình để đặt câu hỏi về việc Tổng thống dính líu tới chiến dịch gây áp lực, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc trợ quân sự cho Ukraine, cũng như việc Trump không chịu giao nộp tài liệu theo yêu cầu của Dân chủ. “Có lý do mà không ai nói, Tổng thống biết gì và khi nào ông ta biết?” Swalwell châm biếm.
Ông Swalwell hỏi cố vấn pháp lý của Cộng hoà, ông Caster có biết Tổng thống đã gặp gỡ Tổng thống Vladimir Putin và người Nga bao nhiêu lần không, “16 lần trong khi không một lần nào gặp gỡ Tổng thống Ukraine, và ngày mai ông sẽ tiếp Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov.”
Cố vấn pháp lý Barry Berke di chuyển từ bàn nhân chứng sang ghế cố vấn sát khuỷ tay Chủ tịch Nadler, khiến Dân biểu Cộng hoà Louie Gohmert (Texas) ngứa mắt. “Ông không thể cùng một lúc vừa là nhân chứng, vừa là quan toà,” ông Gohmert nói. Ông Nadler bác bỏ thách thức này.
Luật sư Berke cũng chất vấn Caster về bản báo cáo của Cộng hoà trong Uỷ ban Tình báo Hạ viện. Dân biểu James Sensenbrenner (Cộng hoà – Wisconsin) cho rằng, ông Berke đang làm phiền cố vấn pháp lý của họ nhưng bị ông Nadler bác bỏ. “Uỷ ban không có trật tự, và Chủ tịch cũng không có trật tự,” Sensenbrenner cáo buộc. “Đối chất nhân chứng không phải là làm phiền nhân chứng,” Nadler tuyên bố.
Các nhà lập pháp quay sang tranh cãi lẫn nhau khiến Chủ tịch phải gõ búa liên tục để lập lại trật tự. “Gõ búa mạnh hơn cũng vẫn không làm cho vấn đề đúng được,” Lãnh đạo Cộng hoà Doug Collins tuyên bố.
Hương Giang (Tổng hợp)
Điều trần luận tội: Dân chủ – Cộng hoà tiếp tục tranh cãi gay gắt, lớn tiếng
