Tự thú, vẫn bị phạt 2 năm tù
Cuối tháng 8/2014 vừa qua, TAND Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh đã đưa một trong rất nhiều vụ án thương binh rởm ra xét xử sơ thẩm và tuyên phạt bị cáo Chử Văn Lợi (SN 1948) 24 tháng tù giam về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản theo Điều 139 Bộ luật Hình sự.
Bị cáo thuật lại diễn biến vụ việc: “Tôi đi bộ đội vào ngày 10/4/1975, tham gia chiến đấu chống Fulro đến giữa tháng 6/1979 xuất ngũ. Năm 1999, tôi quen anh Phạm Văn Điểm (SN 1957, ở Tiến Bào, Phù Khê, Từ Sơn). Biết tôi đi bộ đội về, anh Điểm đã làm hồ sơ để tôi hưởng chế độ thương binh, còn việc làm như thế nào tôi không biết. Năm 2005 tôi được nhận quyết định hưởng chế độ trợ cấp thương binh. Ngày 14/10/2013, tôi ân hận, tự thấy mình không nên tiếp tục hưởng chế độ thương binh giả nữa nên đã cùng với anh họ là người có 15 năm đi tố cáo đường dây thương binh rởm đến Công an tỉnh Bắc Ninh tự thú”.
Ông Lợi không bị bắt giam, đã thành khẩn khai báo, đã nộp hết số tiền đã chiếm đoạt để khắc phục hậu quả, nhưng thấy các cơ quan tố tụng làm việc rất cẩu thả, thông tin sai lệch. Bản cáo trạng của VKSND tỉnh viết rằng ông bị bắt tạm giam từ ngày 12/8 - 4/9/2013 được thay thế bằng biện pháp cấm đi khỏi nơi cư trú là không đúng, vì ông không bị tạm giam ngày nào. Về số tiền đã chiếm đoạt, các cơ quan tố tụng của tỉnh xác định ông chiếm đoạt của Nhà nước hơn 104 triệu đồng và ông đã nộp lại đủ số tiền này. Tuy nhiên, đầu tháng 6/2014, Phòng Lao động, Thương binh và Xã hội Từ Sơn lại gửi cho ông thông báo về việc giao nộp tiền trợ cấp thương tật hưởng không đúng quy định, thì số tiền giao nộp là hơn 95 triệu đồng. Cho đến nay ông không biết số tiền nào mới đúng?
Điều đặc biệt hơn, trong một vụ án khác cũng liên quan đến đường dây làm giả thẻ thương binh này, mở vào giữa tháng 3/2014, có 36 bị cáo cũng tội danh như ông Lợi, lại được hưởng án treo.
Trước đó, sau khi có một số công dân tố cáo nạn thương binh rởm, năm 2013, vụ việc mới vỡ lở. Quân khu 1 đã thu hồi thẻ thương binh, quyết định công nhận thương binh và dừng cấp chế độ 996 đối tượng của tỉnh Bắc Ninh. Công an tỉnh đã khởi tố, điều tra 11 vụ với 165 bị can. VKSND tỉnh đã truy tố 5 vụ, 128 bị cáo. TAND tỉnh đã xét xử 3 vụ, 63 bị cáo.
Trước vấn nạn nhức nhối này, ngày 22/4/2014, Tỉnh ủy Bắc Ninh đã có Kết luận số 115-KL/TU về việc giải quyết vấn đề thương binh giả trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh. Kết luận ghi rõ: “Đối tượng làm hồ sơ giả để hưởng chế độ thương binh và đối tượng trong đường dây làm hồ sơ giả rất đa dạng, phức tạp, hầu hết đi bộ đội, có cống hiến cho cách mạng do đó cần lấy công tác tuyên truyền, vận động, thuyết phục các đối tượng tự thú, tự giác khai báo để hưởng chính sách khoan hồng của pháp luật... Những đối tượng tham gia bộ đội nhưng không bị thương tật hoặc bị thương tật nhẹ không đủ điều kiện hưởng chế độ thương binh mà thành khẩn khai báo, tự giác khắc phục hậu quả, có ý thức tố giác tội phạm thì thống nhất vận dụng tối đa các tình tiết giảm nhẹ để xử lý theo hướng miễn truy cứu trách nhiệm hình sự và giảm nhẹ trong xử lý hành chính”.
Không có tiền thì... đi tù
Bị cáo Lợi cho rằng, mình là người có nhân thân tốt, bị truy tố và xét xử theo Điểm e, Khoản 2 Điều 139 Bộ luật Hình sự (chiếm đoạt tài sản có giá trị từ 50 triệu đến dưới 200 triệu). Theo Điều 46 BLHS, ông Lợi có 3 tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự gồm điểm b (tự nguyện bồi thường thiệt hại, khắc phục hậu quả), điểm o (người phạm tội tự thú) và điểm p (thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải). Theo Điều 47, Điều 60 BLHS thì ông Lợi sẽ được hưởng án treo vì Khoản 1, Điều 60 BLHS quy định: “Khi xử phạt tù không quá 3 năm, căn cứ vào nhân thân của người phạm tội và các tình tiết giảm nhẹ, nếu xét thấy không cần phải bắt chấp hành hình phạt tù, thì Tòa án cho hưởng án treo và ấn định thời gian thử thách từ 1 – 5 năm”. Thế nhưng ông Lợi đã bị kết án 2 năm tù. Điều này khiến vợ ông Lợi bức xúc, trách cứ người anh họ khuyên em tự thú. Cực chẳng đã, người anh họ làm đơn... xin ở tù thay ông Lợi.
Đến nay trong số 996 thương binh giả bị phát hiện thì chỉ có số ít bị khởi tố, truy tố và xét xử, chủ yếu mức án là án treo, trừ trường hợp “cò mồi”. Cũng trong vụ án của ông Lợi còn có 4 bị cáo khác là Phạm Văn Điểm, Vũ Văn Chắt, Chử Văn Bình, Nguyễn Văn Tỵ, đều bị kết án tù giam với mức án từ 24 - 28 tháng.
Trong vụ án của ông Lợi, còn có một số điểm khá bất thường khác. Phiên sơ thẩm đầu tiên được mở vào ngày 31/7/2014 nhưng sau đó được hoãn đến ngày 29/8/2014 với lý do một bị cáo bị ốm (trong khi không ai ốm). Sau đó, theo tố cáo của các bị cáo, có thông tin được “bắn” đến họ: “Ai “chạy” án 100 triệu đồng sẽ được hưởng mức án tù treo, nếu không sẽ bị tù giam”. Do không có tiền nên không ai chấp nhận. Nửa đêm 28/8/2014, một bị cáo cho rằng nhận được điện thoại yêu cầu mức chung chi là 40 triệu đồng sẽ không bị tù ngồi? Hỏi vì sao không dám tố cáo, các bị cáo cho rằng vì các cuộc gọi bất ngờ, họ đã già và thật thà nên không ghi âm được nội dung các cuộc gọi.
Quan chức vi phạm vẫn “chắc ghế”
Nằm trong bản “danh sách đen” 996 thương binh giả, có thương binh rởm Dương Văn Canh (SN 1960, Chủ tịch UBND kiêm Phó Bí thư Đảng ủy phường Đồng Kỵ); ông Ngô Xuân Tạo (SN 1959 Phó Bí thư Đảng ủy phường Đồng Kỵ, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra phường Đồng Kỵ); ông Nguyễn Văn Sang (SN 1959, Phó Chủ tịch Hội Cựu Chiến binh phường Đồng Kỵ). Những người này đã nộp lại số tiền đã chiếm đoạt nhưng vẫn đương chức.
Ngày 8/9/2014, Tổ Kiểm tra Ủy ban Kiểm tra Thị ủy Từ Sơn đã có kế hoạch kiểm tra đảng viên có dấu hiệu vi phạm đối với ông Canh. Nội dung của kế hoạch kiểm tra là ông Canh đã làm hồ sơ để hưởng chế độ thương binh sai luật.
Ngày 20/10/2014, Tổ Kiểm tra đã có kế hoạch kiểm tra đảng viên có dấu hiệu vi phạm đối với ông Tạo. Nội dung kiểm tra của ông Tạo là quy trình, thủ tục làm hồ sơ để hưởng chế độ thương binh.
Theo đó, trong 7 ngày, hai ông Canh và Tạo phải viết báo cáo giải trình nội dung kiểm tra, nêu rõ ưu, khuyết điểm, nguyên nhân, tự đánh giá, xác định trách nhiệm trước tổ chức đảng. Sau đó, chi bộ nơi hai ông sinh hoạt đảng phải tổ chức hội nghị để hai ông báo cáo giải trình. Theo các quy trình, cuối cùng Ủy ban Kiểm tra Thị ủy ra kết luận kiểm tra. Thời gian kiểm tra dự kiến là 45 ngày, trừ những ngày nghỉ theo quy định.
Cho đến nay, người dân vẫn đợi kết quả kết luận của Ủy ban Kiểm tra Thị ủy. Và vẫn còn đó câu hỏi: Tại sao những người này lại không bị khởi tố hình sự? Vì sao vẫn còn để những người đó đương chức?
therealrtz ©VietSN
