Các chuyên gia pháp lý cho biết tuyên bố của Tổng thống Donald Trump rằng một số lệnh ân xá của cựu Tổng thống Joe Biden là "VÔ HIỆU" vì chúng được ký bằng bút tự động là không đúng sự thật.
Các luật sư Nhà Trắng trong chính quyền George W. Bush cho biết việc sử dụng bút tự động là hoàn toàn hợp pháp và các học giả về hiến pháp cho rằng không có điều gì trong Hiến pháp thậm chí yêu cầu phải ký lệnh ân xá. Và họ lưu ý rằng lệnh ân xá không thể bị lật ngược bởi một tổng thống kế nhiệm.
Trump đúng khi nói rằng lệnh ân xá sẽ không hợp lệ nếu, trên thực tế, như ông đã tuyên bố, bất kỳ lệnh ân xá nào được ký bởi một nhân viên mà không có sự hiểu biết hoặc đồng ý của Biden. Nhưng Trump không đưa ra bằng chứng nào về điều đó.
Trump đã nhiều lần nhắc đến vấn đề bút tự động trong vài ngày qua. Theo NPR giải thích , bút tự động là “tên gọi chung cho một loại máy sao chép chữ ký bằng mực thật, giúp những người của công chúng dễ dàng ký tặng mọi thứ từ thư từ đến hàng hóa số lượng lớn. Chúng là những chiếc máy có kích thước bằng máy in với một cánh tay có thể giữ một cây bút hoặc bút chì tiêu chuẩn và sử dụng nó để sao chép chữ ký đã lập trình trên một tờ giấy bên dưới”. Trump thừa nhận rằng bản thân ông sử dụng bút tự động, nhưng “chỉ dành cho những giấy tờ rất không quan trọng”.
Trong bài đăng trên Truth Social ngày 17 tháng 3, Trump tuyên bố rằng một số lệnh ân xá do Biden ban hành "được tuyên bố là VÔ HIỆU, TRỐNG VÀ KHÔNG CÓ HIỆU LỰC HAY HIỆU LỰC NÀO THÊM, vì thực tế là chúng được thực hiện bởi Autopen." Ông đặc biệt thông báo cho các thành viên của Ủy ban Chọn lọc Hạ viện điều tra vụ tấn công ngày 6 tháng 1 vào Điện Capitol Hoa Kỳ rằng "họ có thể bị điều tra ở cấp cao nhất."
Sự ân xá muộn của Biden
Vào ngày 19 tháng 1, một ngày trước khi rời nhiệm sở, Biden đã ban hành một loạt lệnh ân xá trước cho các thành viên của Quốc hội phục vụ trong ủy ban Hạ viện điều tra vụ tấn công ngày 6 tháng 1, nhân viên của ủy ban và các quan chức thực thi pháp luật đã cung cấp lời khai cho ủy ban. ( Các lệnh ân xá trước được mở rộng cho những người chưa bị buộc tội chính thức và nhằm mục đích bảo vệ họ khỏi khả năng bị truy tố.) Ngày hôm đó, Biden cũng đã ân xá trước cho Tướng Mark Milley , Tiến sĩ Anthony Fauci và một số thành viên gia đình của Biden .
Biden đã từng sử dụng bút tự động trong quá khứ, mặc dù hiếm khi, theo một bài báo năm 2024 của CNN cho biết các nhân viên đã bay đến Hàn Quốc và St. Croix để đảm bảo Biden có thể đích thân ký các dự luật. Chúng tôi không thể xác nhận độc lập liệu các lệnh ân xá đang được đề cập có được ký thông qua bút tự động hay không.
Trump đã nói rằng các thành viên của ủy ban ngày 6 tháng 1 — bao gồm Dân biểu Bennie Thompson, người chủ trì ủy ban, và khi đó là Dân biểu Liz Cheney và Adam Kinzinger, những người Cộng hòa trong ủy ban — đã "phá hủy bằng chứng và xóa mọi thứ" một cách bất hợp pháp và "họ phải bị trừng phạt". (Như chúng tôi đã viết , những tuyên bố rằng ủy ban đã phá hủy "tất cả bằng chứng" là sai.)
Nhưng các học giả pháp lý cho rằng có một số vấn đề với tuyên bố của Trump rằng sử dụng bút tự động sẽ vô hiệu hóa những lệnh ân xá này. Trước hết, họ nói rằng, các tổng thống không cần phải ký lệnh ân xá để chúng được coi là chính thức.
Điều 2, Mục 2, Khoản 1 của Hiến pháp Hoa Kỳ quy định rằng tổng thống “sẽ có Quyền ban hành Lệnh ân xá và hoãn thi hành án đối với các Tội phạm chống lại Hoa Kỳ”. Điều này không đề cập đến việc cần có chữ ký để ban hành lệnh ân xá, điều này trái ngược với yêu cầu của Hiến pháp là tổng thống phải ký một dự luật để biến nó thành luật.
Jeffrey Crouch , giáo sư tại Đại học Hoa Kỳ và là tác giả của cuốn sách “ Quyền ân xá của Tổng thống ”, đã nói với chúng tôi qua email rằng: “Hiến pháp không có điều khoản nào yêu cầu tổng thống phải ký lệnh ân xá bằng tay”.
Một phán quyết năm 2024 trong một vụ án trước Tòa Phúc thẩm Liên bang Hoa Kỳ số 4 đã đồng ý. Về câu hỏi liệu tổng thống có cần phải có chữ ký để thực hiện lệnh ân xá hay không, tòa án cho biết, "Câu trả lời chắc chắn là không. Ngôn ngữ rõ ràng của Hiến pháp không áp đặt bất kỳ giới hạn nào như vậy, nói chung là Tổng thống 'sẽ có Quyền ban hành Lệnh ân xá và Ân xá cho các Tội phạm chống lại Hoa Kỳ, ngoại trừ trong các Trường hợp Luận tội.' ... Do đó, văn bản hiến pháp không đề cập đến bất kỳ hình thức cụ thể nào mà đạo luật ân xá của Tổng thống phải có hiệu lực."
Hơn nữa, Crouch cho biết, “Việc sử dụng bút tự động để ký lệnh ân xá của tổng thống có vẻ hoàn toàn hợp pháp”.
Thật vậy, các tổng thống khác đã sử dụng bút tự động. Cựu Tổng thống Barack Obama được cho là người đầu tiên sử dụng bút tự động để ký luật vào năm 2011 khi ở Pháp, ông đã sử dụng bút tự động để gia hạn Đạo luật Patriot. Khi đó, Dân biểu Tom Graves, một đảng viên Cộng hòa, đã viết cho Obama một lá thư yêu cầu ông xác nhận rằng dự luật đã được "trình" cho ông "trước khi ký bút tự động". Chúng tôi không thể tìm thấy phản hồi của Nhà Trắng.
Ý kiến pháp lý của Nhà Trắng
Kermit Roosevelt , một giáo sư luật hiến pháp tại Trường Luật Carey thuộc Đại học Pennsylvania, đã nói với chúng tôi rằng Văn phòng Cố vấn Pháp lý Nhà Trắng “đã đưa ra ý kiến, dựa trên sự hiểu biết ban đầu về 'ký', rằng tổng thống có thể ủy quyền hành động ký. Vì vậy, autopens là tốt.”
Năm 2005, Văn phòng cố vấn pháp lý Nhà Trắng, theo yêu cầu của Tổng thống George W. Bush khi đó, đã xem xét vấn đề này. Sau khi xem xét Hiến pháp và các ý kiến pháp lý khác, văn phòng kết luận rằng “Tổng thống không cần đích thân thực hiện hành động ký tên vào dự luật mà ông chấp thuận và quyết định ký để dự luật trở thành luật. Thay vào đó, Tổng thống có thể ký một dự luật theo nghĩa của Điều I, Mục 7 bằng cách chỉ đạo cấp dưới ký tên của Tổng thống vào dự luật đó, ví dụ như bằng cách tự động ký”.
“Chúng tôi nhấn mạnh rằng chúng tôi không gợi ý rằng Tổng thống có thể ủy quyền quyết định phê duyệt và ký dự luật, mà chỉ gợi ý rằng sau khi đưa ra quyết định này, Tổng thống có thể chỉ đạo cấp dưới ký tên của Tổng thống vào dự luật”, Howard C. Nielson Jr., phó trợ lý tổng chưởng lý tại Văn phòng cố vấn pháp lý, đã viết trong ý kiến pháp lý.
Và điều đó dẫn đến vấn đề thứ hai mà Trump nêu ra: liệu Biden có biết hay đã chỉ đạo cấp dưới phê duyệt lệnh ân xá hay không.
Trong một cuộc họp báo vào ngày 17 tháng 3, Thư ký báo chí Nhà Trắng Karoline Leavitt cho biết, “Tổng thống đã đặt ra câu hỏi mà tôi nghĩ rằng rất nhiều nhà báo trong căn phòng này nên hỏi về việc cựu tổng thống Hoa Kỳ, người mà tôi nghĩ rằng cuối cùng tất cả chúng ta đều có thể đồng ý là bị suy giảm nhận thức hay không. … Nhưng tổng thống đã nêu ra vấn đề rằng liệu tổng thống [Biden] có biết về những lệnh ân xá này không? Liệu chữ ký hợp pháp của ông ấy có được sử dụng mà không có sự đồng ý hoặc hiểu biết của ông ấy không? … Vì vậy, tôi nghĩ rằng đó là một câu hỏi mà mọi người trong căn phòng này nên xem xét vì chắc chắn điều đó sẽ gợi ý rằng có lẽ là hành vi phạm tội hoặc bất hợp pháp nếu các nhân viên ký chữ ký của tổng thống Hoa Kỳ mà không có sự đồng ý của ông ấy. ”
Trong các cuộc phỏng vấn sau bài đăng trên Truth Social, Trump lập luận rằng Biden " hoàn toàn bất tài " và lệnh ân xá mà ông ký trong những ngày cuối cùng tại nhiệm là " vô hiệu và không có giá trị vì tôi chắc chắn Biden không biết rằng điều đó đang diễn ra". Ông thừa nhận rằng cuối cùng, việc lệnh ân xá có bất hợp pháp hay không "không phải là quyết định của tôi. Điều đó sẽ do tòa án quyết định".
Tuy nhiên, cả Trump và Leavitt đều không đưa ra bất kỳ bằng chứng nào chứng minh Biden không biết hoặc không chấp thuận lệnh ân xá.
“Tổng thống không thể ủy quyền quyết định có nên ký hay không, hoặc có nên ân xá hay không,” Roosevelt nói. “Một lệnh ân xá được ban hành mà không có sự hiểu biết của tổng thống là không hợp lệ. Nhưng không có lý do gì để nghĩ rằng đó là những gì đã xảy ra ở đây—Biden đã công khai nói về lệnh ân xá.”
Bình luận công khai của Biden
Mặc dù chúng tôi không thấy Biden phát biểu công khai về lệnh ân xá ngày 19 tháng 1 sau khi chúng được ban hành, nhưng ông đã chia sẻ công khai, trong những ngày trước khi lệnh ân xá được ban hành, rằng ông đang cân nhắc đến chúng.
Ví dụ, trong một cuộc phỏng vấn vào ngày 5 tháng 1, Susan Page của USA Today đã hỏi Biden, "Một số người ủng hộ ông đã khuyến khích ông ban hành lệnh ân xá trước cho những người như Liz Cheney và Anthony Fauci, những người mà Trump đã đe dọa sẽ nhắm tới. Ông có làm vậy không?"
“Chà, một chút phụ thuộc vào việc ông ấy đưa ai vào vị trí nào,” Biden nói. Ông nói rằng trong một cuộc trò chuyện sau bầu cử với Trump, “Tôi đã cố gắng làm rõ rằng không cần thiết, và việc ông ấy muốn quay lại và cố gắng giải quyết các điểm số là phản trực giác.” Nhưng Biden nói rằng Trump không cam kết điều đó.
Trong bài phát biểu ngày 10 tháng 1, một phóng viên đã hỏi Biden đang cân nhắc những lệnh ân xá nào trong 10 ngày cuối cùng tại nhiệm.
“Một là nó phụ thuộc vào một số ngôn ngữ và kỳ vọng mà Trump phát sóng trong vài ngày qua ở đây về những gì ông ấy sẽ làm,” Biden nói. “Ý tưởng rằng ông ấy sẽ trừng phạt mọi người vì không tuân thủ những gì ông ấy nghĩ nên là chính sách liên quan đến phúc lợi của mình là vô lý, nhưng vẫn có một số người cân nhắc, nhưng không có quyết định nào.”
Những bình luận đó phù hợp với tuyên bố của Biden được Nhà Trắng đưa ra vào ngày 20 tháng 1 giải thích một số lệnh ân xá vào phút chót của ông.
“Quốc gia chúng ta dựa vào những công chức tận tụy, vị tha mỗi ngày. Họ là mạch sống của nền dân chủ của chúng ta,” Biden tuyên bố. “Tuy nhiên, điều đáng báo động là những công chức vẫn liên tục phải chịu những mối đe dọa và sự đe dọa vì trung thành thực hiện nhiệm vụ của mình.
“Trong một số trường hợp, một số người thậm chí còn bị đe dọa truy tố hình sự, bao gồm Tướng Mark A. Milley, Tiến sĩ Anthony S. Fauci và các thành viên và nhân viên của Ủy ban Chọn lọc Điều tra Vụ tấn công ngày 6 tháng 1 vào Điện Capitol Hoa Kỳ,” Biden cho biết. “Những công chức này đã phục vụ đất nước chúng ta với danh dự và sự khác biệt và không đáng phải trở thành mục tiêu của các vụ truy tố vô lý và có động cơ chính trị.”
Các thành viên của ủy ban ngày 6 tháng 1 đã hành động với "sự chính trực và cam kết khám phá sự thật", Biden cho biết. "Thay vì chấp nhận trách nhiệm, những kẻ thực hiện vụ tấn công ngày 6 tháng 1 đã tận dụng mọi cơ hội để phá hoại và đe dọa những người tham gia Ủy ban Chọn lọc nhằm viết lại lịch sử, xóa bỏ vết nhơ của ngày 6 tháng 1 để đạt được lợi ích đảng phái và tìm cách trả thù, bao gồm cả việc đe dọa truy tố hình sự".
“Ngay cả khi cá nhân không làm gì sai trái—và thực tế đã làm điều đúng đắn—và cuối cùng sẽ được minh oan, thì việc bị điều tra hoặc truy tố cũng có thể gây tổn hại không thể khắc phục đến danh tiếng và tài chính”, Biden tuyên bố, giải thích rằng đây là lý do ông ban hành lệnh ân xá trước. “Việc ban hành lệnh ân xá này không nên bị hiểu nhầm là sự thừa nhận rằng bất kỳ cá nhân nào đã tham gia vào bất kỳ hành vi sai trái nào, cũng không nên hiểu sai sự chấp nhận là sự thừa nhận tội lỗi đối với bất kỳ hành vi phạm tội nào”.
Các chuyên gia cho biết Trump không thể đơn giản thu hồi lệnh ân xá do Biden ban hành.
“Một lệnh ân xá đã hoàn tất không thể bị thu hồi,” Crouch nói. “Nếu có thể, thì bất kỳ tổng thống đương nhiệm nào cũng có thể cố gắng thu hồi lệnh ân xá do những người tiền nhiệm của họ ban hành. Một tổng thống có thể hủy bỏ các quyết định khoan hồng của những người tiền nhiệm của họ sẽ làm suy yếu quyền khoan hồng của mọi tổng thống.”
Theo Factcheck