Tổng thống Joe Biden và Tổng thống đắc cử Donald Trump đã cho thể hiện ra sự thân thiện trước công chúng trong thời gian ngắn, theo sau đó là cuộc họp kín kéo dài đến hai giờ.
Chính trị luôn luôn có liên quan đến thước đo về hiệu suất. Và về mặt đó, ít có khoảnh khắc nào có thể so sánh được với khoảnh khắc vào sáng ngày 13/11 tại Tòa Bạch Ốc, khi Tổng thống Biden và Tổng thống đắc cử Donald Trump đã thể hiện ra sự thân thiện và tôn trọng nhau trước công chúng, dù chỉ trong tổng cộng có 29 giây, theo
New York Times cho biết.
Họ đã bắt tay nhau mặc dù đã có nhiều năm không ưa và luôn chỉ trích lẫn nhau. Ông Trump đã từng nói ông Biden là
"gian dối" và còn tuyên bố sẽ cho điều tra về các hành động của vị Tổng thống trong thời gian đương nhiệm. Ông Biden từng chê trách ông Trump
"cố gắng đánh cắp một cuộc bầu cử" và sẽ
"hy sinh nền dân chủ của chúng ta" trong quá trình theo đuổi quyền lực.
Ít nhất là vào buổi sáng hôm Thứ tư đã thu hút mọi sự chú ý của công chúng, khi vị Tổng thống đương nhiệm thứ 46 của nước Mỹ đã quyết tâm duy trì các truyền thống lâu đời chung quanh quá trình chuyển giao quyền lực một cách ôn hòa, đề nghị làm cho "mọi thứ có thể để bảo đảm cho ông Trump được hỗ trợ, có được những gì mà ông cần", ngay cả khi đó là những truyền thống mà ông Trump đã từng từ chối thực hiện lúc 4 năm trước đây.
Ông Trump đã trả lời khi hai vị nguyên thủ quốc gia tạo dáng chụp ảnh trước lò sưởi đang cháy trong Phòng Bầu dục:
"Tôi rất trân trọng một quá trình chuyển giao diễn ra suôn sẻ, nó sẽ suôn sẻ nhất nếu có thể".
Cho đến tận chưa đầy hai tuần trước đây, vị Tổng thống đắc cử vẫn thường tỏ vẻ chế giễu ông Biden là
"yếu đuối, bệnh tật và mất trí". Sáng hôm 13/11, ông chỉ gọi Tổng thống là
"Joe", bày tỏ lòng biết ơn của mình đối với lòng hiếu khách nồng hậu này.
Đó là nửa phút chứa đầy dấu ấn, theo sau đó là cuộc họp kín giữa hai vị lãnh đạo, cùng với các chánh văn phòng của họ, kéo dài gần hai giờ.
Tuy nhiên, dưới lớp vỏ bọc công khai, cả hai người đàn ông đều đang phải đối mặt với những thực tế hoàn toàn khác nhau, theo
New York Times.
Đối với ông Trump, đó là khoảnh khắc hồi sinh chính trị đầy phấn khởi sau một thất bại mà ông chưa bao giờ thực sự chấp nhận.
Tổng thống đắc cử Donald Trump và Tổng thống Joe Biden gặp nhau tại Phòng Bầu dục hôm 13/11. (Ảnh: New York Times, Reuters).
Còn đối với ông Biden và đội ngũ của ông, đó là một ngày u ám. Thất bại và tuyệt vọng là một cảm giác khó có thể tránh khỏi.
"Một ngày khó khăn", một phụ tá cao cấp có nhắn tin trong cuộc họp, tóm tắt về tâm trạng ở Cánh Tây, nơi mà đội ngũ mới của ông Trump sẽ sớm tiếp quản.
Những cuộc gặp gỡ như thế này luôn chứa đầy sự căng thẳng, đặt hai đối thủ cạnh nhau cố gắng để cư xử lịch sự sau nhiều tháng lên tiếng chỉ trích lẫn nhau. Herbert Hoover từng tức giận vì Franklin D. Roosevelt không đồng ý với cách tiếp cận của ông đối với cuộc Đại suy thoái trong quá trình chuyển đổi quyền lực. Jimmy Carter không có ấn tượng khi Ronald Reagan không ghi chép trong cuộc họp sau cuộc bầu cử của họ.
Tám năm trước đây, bầu không khí cũng giống như vậy với một cuộc họp tương tự giữa Tổng thống Barack Obama và ông Trump, khi đó là Tổng thống đắc cử. Ông Trump đã dành nhiều năm để cho thổi phồng lời nói dối trá về nơi sinh của ông Obama khi cho rằng, ông Obama đã được sinh ra ở bên ngoài nước Mỹ nên không hội đủ điều kiện để trở thành Tổng thống. Ông Obama cũng từng hết lời chế nhạo ông Trump. Đến khi hai người chào nhau, họ tỏ ra rất thân thiện một cách đáng ngạc nhiên. Nhưng sự lịch thiệp đó chỉ là một màn kịch và không kéo dài lâu. Ông Trump không bao giờ tìm kiếm lời khuyên của ông Obama và trong 4 năm làm tổng thống của ông Trump chỉ làm sâu sắc thêm sự bất đồng của ông Obama.
Ông Biden và ông Trump có thể được kỳ vọng sẽ chôn vùi truyền thống lịch thiệp giả tạo này.
Rốt cuộc, chính ông Trump là người đã phớt lờ cuộc gặp mặt truyền thống vào năm 2020, do bị ám ảnh bởi lời phủ nhận sai lầm của ông về chiến thắng của ông Biden.
Hôm 13/11, hai người ngồi cách nơi mà ông Trump chứng kiến Điện Capitol bị những người ủng hộ ông gây loạn và lục soát vào ngày 6/1/2021 chỉ cách đó có vài mét. Các điều tra viên của Quốc hội sau đó đã xác định được rằng ông này đã không làm gì nhiều để can thiệp hoặc ngăn chặn bạo lực, mà chỉ theo dõi diễn biến của cuộc bạo loạn này trong nhiều giờ trên tivi.
Khi ông Biden đến nhậm chức 14 ngày sau đó, ông Trump đã không ra chào đón ông tại Tòa Bạch Ốc, đi cùng với ông này đến Điện Capitol hay ngồi vào ghế của ông trên sân khấu. Thay vào đó, ông lên chiếc Marine One từ Tòa Bạch Ốc di chuyển đến một chiếc máy bay phản lực đang chờ đưa ông đến khu dinh thự của mình ở Florida.
Đối với ông Biden, có rất nhiều lý do để đáp trả lại sự lạnh lùng đó. Tuy nhiên, Tổng thống là người theo chủ nghĩa thể chế tối thượng, đã từng phục vụ tại Washington D.C. gần nửa thế kỷ qua. Sẽ là không phù hợp nếu ông Biden lại hành động theo cách mà ông Trump đã làm bốn năm trước đó, ngay cả khi ông muốn. Thay vào đó, thông điệp của ông gửi đến vị Tổng thống đắc cử chỉ đơn giản:
"Chào mừng. Chào mừng trở lại".
Những lời sau cùng của ông Biden là một sự thừa nhận tinh tế về sự thất bại của chính ông trong việc ngăn chặn những gì ông đã nói từ lâu là mối đe dọa đối với cốt lõi của nền dân chủ Mỹ: sự trở lại nắm quyền hành của ông Trump.
Về phần mình, Tổng thống đắc cử đã có sự ám chỉ gián tiếp đến những khác biệt giữa hai người.
"Cảm ơn rất nhiều", ông nói.
"Chính trị khắc nghiệt, và trong nhiều trường hợp, đó không phải là một thế giới tốt đẹp. Nhưng đó là một thế giới tốt đẹp ngày nay và tôi rất trân trọng một sự chuyển đổi suôn sẻ, nó sẽ suôn sẻ nhất có thể. Và tôi rất trân trọng điều đó, Joe".
Ông Biden trả lời:
"Không có gì".
Sau cuộc họp này, thư ký báo chí Tòa Bạch Ốc cô Karine Jean-Pierre cho biết cuộc thảo luận đã diễn ra
"thân mật", "nhã nhặn" và
"có ý nghĩa". Cô cho hay, một số chủ đề đã được đem ra thảo luận, bao gồm vấn đề an ninh quốc gia và chính sách trong nước. Ông Trump đã mang theo một bộ câu hỏi chi tiết cho ông Biden.
Cô phát ngôn viên Jean-Pierre không đi sâu vào chi tiết về cuộc trò chuyện, nhưng cho biết Tổng thống đã mang theo danh sách của riêng mình, bao gồm sự nhắc nhở cho ông Trump về những việc vẫn còn trong danh sách việc cần làm của Quốc Hội, bao gồm việc tài trợ cho chính phủ và thông qua việc cứu trợ cho các thảm họa gần đây.
Sau khi rời Tòa Bạch Ốc, ông Trump đã gọi điện cho tờ
New York Post để mô tả về chuyến đi thăm này. Ông nói rằng,
"Chúng tôi đã hiểu nhau trở lại" trong khi thảo luận về các vấn đề như chiến sự ở Ukraine.
"Tôi muốn biết. Tôi đã hỏi quan điểm của ông ấy và ông ấy đã cho tôi biết", ông Trump nói, theo tờ The Post.
"Ngoài ra, chúng tôi cũng đã nói rất nhiều về Trung Đông. Tôi muốn biết quan điểm của ông ấy về thực tại và ông ấy đang nghĩ gì. Và ông ấy đã cho tôi biết, ông ấy rất tử tế".
Trước cuộc họp tại Tòa Bạch Ốc, ông Trump đã bắt đầu ngày làm việc của mình tại Washington D.C. trong một không gian thân thiện hơn: Cuộc họp của giới lập pháp Cộng hòa trên Đồi Capitol.
Ông Trump đã được các thành viên đảng Cộng hòa tại Hạ viện chào đón nồng hậu trong một cuộc họp kín gần Điện Capitol, họ đã dành cho ông một tràng pháo tay khi ông bước lên sân khấu và đưa ra những phát biểu chiến thắng xoay quanh cuộc bầu cử.
Ông Trump, 78 tuổi, thậm chí còn đùa vui về chuyện tái tranh cử:
"Tôi ngờ rằng tôi sẽ không tái tranh cử. Trừ khi quý vị nói 'Ông ấy giỏi đến mức chúng ta phải tìm ra cách khác'".