Ý định của Mỹ trong việc chuyển giao Vòm Sắt cho Ukraine hóa ra cũng chỉ là vỏ bọc cho những tính toán "khôn lỏi".
Vòm Sắt có phải cứu tinh cho Ukraine?
Cách đây không lâu, có thông tin cho rằng người Mỹ sẽ tăng cường sức mạnh phòng không Ukraine bằng vũ khí của Israel. Theo đó, một số nghị sĩ đã đề nghị cung cấp cho Kiev hệ thống tên lửa chiến thuật Vòm Sắt.
Dự kiến, kế hoạch cung cấp các hệ thống phòng không cho Ukraine sẽ được tài trợ riêng và không nằm trong gói viện trợ quân sự trị giá 275 triệu USD đã được Quốc hội thông qua hồi tháng 3.
Các báo cáo cho biết, Washington sẽ chuyển giao cho Kiev hai hệ thống tên lửa Vòm Sắt mà Lầu Năm Góc mua từ Israel vào năm 2019. Chúng không được tích hợp vào hệ thống chỉ huy và kiểm soát của quân đội do phần mềm không phù hợp.
Mỹ có ý định đẩy một món đồ chơi đắt tiền sang chỗ khác là điều khá dễ hiểu. Chẳng có lý do gì phải duy trì một hệ thống phòng không vô dụng, nếu bạn có thể nhượng lại mà vẫn thu về nhiều lợi ích.
Không những vậy, chuyển giao vũ khí đã qua sử dụng cho Kiev đã có tiền lệ từ lâu. Trước đó, Ukraine đã nhận được hai tàu tuần tra Island, cũng như vài chục xe bọc thép Humvi.
Tuy nhiên, sở hữu Vòm Sắt là một chuyện, hiệu quả hay không lại là chuyện khác. Ngay cả khi nhận được sự tán thành từ phía Mỹ thì lực lượng vũ trang Ukraine cũng khó có thể duy trì hoạt động của các tổ hợp Israel, vì đây là thứ vũ khí rất đắt đỏ.
Vòm Sắt hiệu quả nhưng vấn đề là Ukraine có đủ tiền để "nuôi" hay không.
Hệ thống phòng thủ tên lửa chiến thuật Vòm Sắt được phát triển vào những năm 2000 để chống lại các tên lửa có tầm bắn từ 4 đến 70 km. Qua nhiều năm hoạt động, Vòm Sắt đã tự khẳng định là một phương tiện bảo vệ đáng tin cậy - 90% tên lửa đi vào tầm bắn của hệ thống đã bị bắn hạ.
Tổ hợp này được sử dụng lần cuối vào tháng 5 để chống lại các chiến binh Hamas. Theo quân đội Israel, hầu như tất cả các mục tiêu đe dọa các thành phố của Israel đã bị tiêu diệt.
Tuy nhiên, có cảm giác như Vòm Sắt khi ấy đã hoạt động đến giới hạn. Không rõ hệ thống này sẽ duy trì hiệu suất thế nào nếu tình hình căng thẳng kéo dài thêm vài tuần nữa.
Hamas dựa vào vũ khí giá rẻ để tấn công. Một rocket Qassam tự chế có giá khoảng 1.000 USD. Trong khi giá của tên lửa phòng không Tamir là 50-60 nghìn USD. Thông thường, để đảm bảo tiêu diệt mục tiêu, hai tên lửa đánh chặn thường được khai hỏa cùng lúc.
Theo các chuyên gia, trong 11 ngày diễn ra cuộc chiến, Israel đã chi 150 triệu USD cho tên lửa. Ngay cả đối với một quốc gia có ngân sách quân sự 20 tỷ USD, đây là một số tiền lớn. Rõ ràng, Ukraine sẽ không thể so sánh khi quốc gia này có chi tiêu cho quốc phòng vào năm 2020 ít hơn đến 4 lần.
Vô dụng trước Nga?
Thực tế khách quan nói trên có lẽ vẫn không ngăn được Ukraine viển vông về việc sở hữu một thứ vũ khí thần kỳ của nước ngoài.
Vào tháng 5, Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Andrei Taran đã công bố các cuộc đàm phán về Vòm Sắt. Theo ông, "các sự kiện ở Israel cho thấy hệ thống phòng thủ tên lửa cần thiết như thế nào".
Tuy nhiên, so sánh Nga với Hamas là quá khập khiễng. Hiệu quả của hệ thống phòng không Israel trong một cuộc xung đột với một đối thủ mạnh hơn nhiều vẫn còn là dấu hỏi. Các chuyên gia Mỹ cũng đồng ý với điều này.
Michael Kofman, chuyên gia tại Trung tâm Phân tích Hải quân Mỹ, cho biết: "Trong cuộc đối đầu với Nga, Vòm Sắt sẽ chỉ có thể hoạt động với hiệu quả hạn chế".
"Tất nhiên, Vòm Sắt sẽ bao phủ trung tâm chỉ huy hoặc bất kỳ cơ sở hạ tầng quan trọng nào, nhưng người Ukraine khó có thể duy trì hoạt động của nó trong thời gian dài".
Nói tóm lại, việc Mỹ cung cấp Vòm Sắt cho Ukraine tưởng chừng như là một món hời, cũng như là đòn bẩy lớn trước Nga. Thế nhưng, nó chỉ thỏa mãn được ý muốn của Mỹ trong việc đẩy đi món đồ chơi đắt tiền mà vẫn được tiếng là hỗ trợ đồng minh.
Hiện tại, Ukraine chỉ có các hệ thống phòng không do Liên Xô sản xuất thuộc biên chế của Các lực lượng vũ trang Ukraine.
Sau khi cắt đứt quan hệ với Nga, chuỗi cung ứng phụ tùng và đạn dược sụp đổ, các hệ thống phòng không của Ukraine không được bảo dưỡng đúng cách. Kiev muốn tìm hàng thay thế ở phương Tây nhưng không thành công.
Vào năm 2018, người đứng đầu Trung tâm Nghiên cứu, Chuyển đổi và Giải trừ Quân bị Ukraine, Valentin Badrak, cho rằng vài tiểu đoàn Patriot của Mỹ sẽ giúp đẩy nhanh việc gia nhập NATO của nước này.
Vào tháng 4/2021, người đứng đầu văn phòng tổng thống Ukraine, Andriy Yermak, đã than thở về việc Mỹ đang triển khai các hệ thống phòng không ở Ba Lan, nhưng "chúng lẽ ra nên có" ở Ukraine.
Mỗi lần như vậy, Washington lại không đáp lại yêu cầu của Kiev. Lần này, nếu Quốc hội Mỹ chấp thuận chuyển giao Vòm Sắt, Nhà Trắng có thể một mũi tên trúng được hai đích.
Thứ nhất, với nghĩa cử cao đẹp ủng hộ đồng minh, Washington sẽ cải thiện đôi chút hình ảnh bị tổn hại của mình sau khi tháo chạy khỏi Afghanistan.
Thứ hai, điều này sẽ giúp Mỹ loại bỏ vũ khí không cần thiết mà không khiến tình hình căng thẳng thêm.
Hơn cả, người Mỹ tự tin rằng Vòm Sắt không có khả năng mang lại cho Ukraine một lợi thế quyết định trên chiến trường. Do vậy, không cần phải sợ một phản ứng cứng rắn đến từ Moscow.
VietBF @ Sưu tầm
