Sẽ sớm điều tra Thái tử Arab Saudi

[june04]

Lời kêu gọi điều tra thái tử Arab Saudi của chuyên gia LHQ về cái chết của nhà báo. Báo cáo viên LHQ kết luận có bằng chứng đáng tin cậy cho thấy Thái tử Mohammad Bin Salman liên quan đến vụ giết Khashoggi vào năm ngoái.

Thái tử Arab Saudi Mohammed bin Salman tại một hội nghị về đầu tư ở Riyadh tháng 11/2017. Ảnh: AFP.

"Khashoggi là nạn nhân của một vụ sát hại có chủ ý, một vụ giết người phi pháp mà Arab Saudi phải chịu trách nhiệm theo luật nhân quyền quốc tế", báo cáo viên đặc biệt của Liên Hợp Quốc (LHQ) về các vụ hành hình phi pháp Agnes Callamard viết trong báo cáo dài 100 trang được công bố ngày 19/6.

"Cuộc điều tra về nhân quyền chỉ ra rằng có đủ bằng chứng đáng tin cậy về trách nhiệm của Thái tử Arab Saudi trong vụ án, đòi hỏi điều tra thêm", Callamard viết và thúc giục Tổng thư ký LHQ mở một cuộc điều tra quốc tế. Bà cũng kêu gọi các nước áp lệnh trừng phạt với Thái tử Mohammed Bin Salman và tài sản cá nhân của ông, cho đến khi ông có thể chứng minh mình không liên quan đến vụ này.

Báo cáo đã mô tả một cuộc đối thoại giữa Maher Mutreb, sĩ quan tình báo Arab Saudi làm việc cho một cố vấn cấp cao của Thái tử Mohammed, với Salah al-Tubaigy, bác sĩ pháp y của Bộ Nội vụ Arab Saudi. Khi chờ đợi Khashoggi đến lãnh sự quán Arab Saudi ở Istanbul, hai người này đã thảo luận về cách chặt xác và phi tang thi thể.

Trong khi đó, Ngoại trưởng Arab Saudi Adel al-Jubeir chỉ trích báo cáo của chuyên gia LHQ, cho rằng nó "chứa đựng những thông tin mâu thuẫn và cáo buộc vô căn cứ". Ông nhấn mạnh chỉ cơ quan tư pháp Arab Saudi có thẩm quyền xử lý vụ án Khashoggi.

Jamal Khashoggi là nhà báo Arab Saudi tới Mỹ sống lưu vong từ năm 2017 và thường xuyên chỉ trích Riyadh. Khashoggi bị giết sau khi vào lãnh sự quán Arab Saudi ở Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ để làm thủ tục đăng ký kết hôn hôm 2/10/2018.

Sau nhiều lần bác bỏ, Arab Saudi thừa nhận một nhóm người bao gồm các đặc vụ và quan chức đã giết Khashoggi vì không thể thuyết phục nhà báo này về nước. 11 người Arab Saudi bị truy tố, trong đó có 5 nghi phạm đối mặt với án tử hình.

Tờ Washington Post cuối năm ngoái dẫn nguồn tin tình báo Mỹ cho biết CIA kết luận Thái tử Mohammed đã ra lệnh giết Khashoggi, dựa trên đánh giá rằng Thái tử là người cai trị thực tế của Arab Saudi, giám sát cả những vấn đề nhỏ nhặt trong vương quốc. Arab Saudi sau đó bác bỏ thông tin, cảnh báo tất cả các bàn luận xúc phạm đến Thái tử hay Quốc vương đều không được dung thứ.