Khủng hoảng nhiễm độc nguồn nước tại Hawaii

[Hanna]

Quân đội Mỹ đang vấp phải sự phản ứng dữ dội liên quan vụ rò rỉ nhiên liệu từ cơ sở của hải quân vào nguồn nước khiến hàng ngàn người tại Hawaii bị nhiễm độc.
Khủng hoảng nghiêm trọng
Vụ nhiễm độc nguồn nước nghiêm trọng xảy ra từ năm ngoái, nhưng đến nay vẫn chưa được xử lý dứt điểm khiến dân bản địa, cựu binh và các thành phần khác phản ứng quyết liệt. Sự cố rò rỉ bắt nguồn từ Cơ sở lưu trữ nhiên liệu Red Hill trên đảo Oahu, do hải quân Mỹ quản lý.

Theo AP, cơ sở này được xây từ thập niên 1940 với 20 bể chứa lớn nằm sâu trong lòng núi. Mỗi bể chứa cao bằng tòa nhà 25 tầng và có thể trữ 47,32 triệu lít nhiên liệu. Từ đây, các đường ống ngầm sẽ dẫn nhiên liệu đến cung cấp cho tàu chiến và máy bay của quân đội Mỹ ở Trân Châu cảng cách đó 4 km.Hiện chưa rõ thời điểm và nguyên nhân nhiên liệu tràn vào nguồn nước, nhưng giới điều tra đang tập trung giả thuyết một đường ống bị vỡ vào tháng 5.2021 khiến xăng máy bay tràn vào đường ống dẫn nước chữa cháy. Đến ngày 20.11.2021, một đường ống khác bị rò rỉ khiến nhiên liệu làm ô nhiễm một giếng nước ngọt.

Một tuần sau, các gia đình của quân nhân thông báo gặp vấn đề sức khỏe như phát ban, nhức đầu, nôn mửa. Bà Lauren Wright, vợ của một lính thủy tại Hawaii, cho hay đã bị nôn mửa và bong da, nhưng các triệu chứng biến mất từ khi ngừng sử dụng nước máy để uống, tắm rửa.

Tính đến nay, có hơn 5.900 người thông báo có triệu chứng và quân đội đã đưa khoảng 4.000 gia đình quân nhân đến khách sạn để ở trong thời gian súc đường ống. Trong 6 tuần từ khi cuộc khủng hoảng xảy ra, hải quân Mỹ đã chi hơn 250 triệu USD để ứng phó với tình huống khẩn cấp về y tế công cộng này.

Hệ thống xử lý được đưa từ lục địa sang để lọc nhiên liệu trong giếng nước bị nhiễm độc. Theo AP, hệ thống nước của hải quân cung cấp cho 93.000 người, sống và làm việc trong cơ sở quân sự quanh Trân Châu cảng.

Đơn vị công ích tại Honolulu cũng ngừng hoạt động 3 giếng nước để ngăn nhiên liệu tràn qua tầng ngậm nước để đi vào đường nước uống. Theo ước tính, khoảng 400.000 dân có thể bị thiếu nước vào mùa hè nếu giếng lớn nhất trong số 3 giếng này còn bị khóa.

Tranh cãi về số phận bể chứa
Tháng trước, hải quân Mỹ thông báo sẽ tuân thủ lệnh của Thống đốc David Ige xả hết nhiên liệu ra khỏi các bể chứa và ngừng sử dụng cho đến khi đảm bảo an toàn. Tuy nhiên, tuần rồi hải quân đảo ngược ý kiến và kháng nghị mệnh lệnh của ông Ige lên tòa án để có thêm thời gian tìm giải pháp. Là cơ sở đóng vai trò quan trọng đối với an ninh quốc gia khi tiếp nhiên liệu cho phương tiện của nhiều quân chủng, việc đóng cửa Red Hill được cho là sẽ gây ảnh hưởng đến hoạt động của quân đội.

Chuẩn đô đốc Blake Converse, Phó chỉ huy Hạm đội Thái Bình Dương, trong phiên điều trần hồi tháng 1 nhận lỗi về phía hải quân, nhưng cam kết sẽ xử lý để khôi phục lòng tin của người dân.

Hạ nghị sĩ Kaiali’i Kahele gọi quyết định của Lầu Năm Góc là sự phản bội người dân Hawaii. “Không có gì quý hơn nguồn nước của chúng tôi. Nếu họ không có khả năng làm hàng xóm tốt và là người quản lý môi trường của chúng tôi, họ phải đóng cửa Red Hill”, ông Kahele viết trên Twitter.

Nhiều người dân Hawaii, gồm nghị viên hạ viện bang Bob McDermott, cho rằng cần đóng cửa vĩnh viễn cơ sở này. “Tôi rất thân quen với quân đội, nhưng những bể chứa này đã quá cũ. Nếu họ muốn một cơ sở hạ tầng cho thế kỷ tiếp theo, họ cần lấp những bể chứa này lại”, vị nghị viên là cựu binh thủy quân lục chiến nói.

Hầu hết thành viên hạ viện bang đã ký thư ngỏ kêu gọi Bộ trưởng Quốc phòng Lloyd Austin đóng cửa Red Hill trong khi các thành viên thượng viện bang đang cân nhắc dự luật cấm cửa cơ sở này. Bốn hạ nghị sĩ đại diện cho bang Hawaii cũng có tên trong nghị quyết gần đây kêu gọi hải quân xem xét phương án thay thế cơ sở lưu trữ nhiên liệu. Trong khi đó, bà Esther Hia’aina, thành viên Hội đồng TP.Honolulu, cảnh báo nếu Red Hill không bị đóng cửa, quân đội Mỹ có thể sẽ gặp khó trong việc gia hạn thuê đất tại bang Hawaii.

Không phải lần đầu

Red Hill là cơ sở lưu trữ nhiên liệu bí mật, cung cấp nhiên liệu cho máy bay và tàu chiến Mỹ tại Thái Bình Dương từ Thế chiến 2. Ngay cả khi được xác nhận tồn tại, cơ sở này không được nhiều người chú ý cho đến khi xảy ra các vụ rò rỉ. Năm 2014, 123.000 lít nhiên liệu rò rỉ từ một bể chứa tại Red Hill, nhưng không làm ô nhiễm nguồn nước uống. Hải quân Mỹ đổ trách nhiệm cho sự thiếu giám sát và lỗi nhà thầu. Các tổ chức bảo vệ môi trường kêu gọi đóng cửa cơ sở và cảnh báo nhiên liệu rò rỉ có thể ngấm vào các tầng ngậm nước quan trọng của Hawaii, nằm dưới bể chứa chỉ 30 m. Tuy nhiên, hải quân phản đối yêu cầu này.