11 tiếng dưới họng súng kẻ bắt con tin. Sáng 15/1, giáo sĩ Charlie Cytron-Walker cho phép một người lạ vào thánh đường ở Texas, để rồi chính ông trở thành con tin trong 11 tiếng tiếp theo.
Khi đón người lạ mặt vào Giáo đoàn Beth Israel ở thị trấn nhỏ Colleyville, bang Texas, Mỹ làm lễ Shabbat, giáo sĩ Cytron-Walker nhận thấy anh ta không có vẻ lo lắng. Ông nghĩ anh ta chỉ đến thánh đường để sưởi ấm trong một ngày lạnh giá bất thường ở Bắc Texas, vì vậy ông đã pha cho anh ta một ly trà nóng.
Người đàn ông đó là Malik Faisal Akram, từ Anh đến New York ngay trước năm mới, giới chức Mỹ cho biết hôm 16/1.
Akram ngồi yên lặng khi buổi lễ cầu nguyện bắt đầu. Chỉ có ba thành viên hội thánh và giáo sĩ đứng trên bục cử hành nghi lễ trực tiếp, các tín đồ khác theo dõi buổi lễ qua Facebook. Khoảng 30 hoặc 40 phút sau buổi lễ, giáo sĩ quay mặt hướng về phía Jerusalem để cầu nguyện. Đó là lúc ông nghe thấy tiếng "tách".
Cytron-Walker cho biết âm thanh này khiến ông bắt đầu nghi ngờ có điều gì đó không ổn với vị khách lạ đến thánh đường. Nó có thể là bất cứ thứ gì, nhưng cũng có thể là tiếng lên đạn của một khẩu súng, giáo sĩ Cytron-Walker nhớ lại.
Trong khoảng thời gian im lặng cầu nguyện sau đó, ông đến gần người lạ và nhẹ nhàng nói với anh ta rằng anh được hoan nghênh ở lại để tham dự trọn vẹn buổi lễ, nhưng cũng có thể ra về bất cứ lúc nào.
Akram lúc này mới giơ khẩu súng lên, chĩa vào giáo sĩ Cytron-Walker, khởi đầu cho một cuộc đấu tranh căng thẳng và đáng sợ như lời ông mô tả.
Lẩm bắt 4 người trong giáo đường Do Thái làm con tin để đòi trả tự do cho Aafia Siddiqui, người truyền thông Mỹ gọi là "Quý bà al-Qaeda", theo một quan chức địa phương giấu tên.
Cơ quan thực thi pháp luật nhận được cảnh báo về vụ bắt cóc con tin vào khoảng 10h40 ngày 15/1. Các quan chức thành phố và liên bang, trong đó có cả một nhóm của Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI), lập tức có mặt tại hiện trường để đàm phán với Akram.
Đặc nhiệm SWAT gần thánh đường Do Thái Giáo đoàn Beth Israel ở thị trấn Colleyville, Texas, hôm 15/1. Ảnh: AFP.
Giáo sĩ Cytron-Walker xác nhận đòi thả tự do cho Siddiqui là mục đích duy nhất Akram hướng đến.
"Tôi đã nói rất nhiều, cố gắng giữ bầu không khí bình tĩnh, thuyết phục anh ta coi chúng tôi là con người và lắng nghe anh ta nói", ông kể. "Phần lớn mọi người đều giữ được bình tĩnh".
Jeffrey Cohen, phó chủ tịch giáo đường, cho biết lúc nhận thức rõ chuyện gì đang diễn ra, ông đã lập tức gọi số điện thoại khẩn cấp 911 và úp mặt điện thoại xuống đất.
Theo lời Cohen, 4 con tin bị bắt ở chung chỗ và đã tạo dựng đủ thiện chí với Akram để khiến anh ta trả tự do cho một người trong số họ vào khoảng 17h. Cytron-Walker và hai người khác vẫn bị giữ lại khi màn đêm buông xuống và Akram ngày càng trở nên hiếu hăng trong các cuộc trò chuyện với cơ quan thực thi pháp luật.
"Ngày càng xuất hiện nhiều lời quát tháo, đe dọa", Cytron-Walker kể.
Akram để các con tin gọi điện cho gia đình họ, Cohen cho hay. Ông đã gọi cho vợ, con gái và con trai mình, đồng thời đăng một thông điệp lên Facebook nhưng sau đó bị xóa.
Các thánh đường Do Thái trên khắp nước Mỹ ngày càng quan tâm đến vấn đề an ninh kể từ năm 2018, sau khi một kẻ theo chủ nghĩa bài Do Thái giết chết 11 người tại giáo đường Cây Đời ở Pittsburgh. Các thành viên thánh đường đều được đào tạo về biện pháp an ninh đối phó với tình huống khẩn cấp.
Thánh đường nhìn từ trên cao. Ảnh: AP.
Thánh đường nhìn từ trên cao. Ảnh: AP.
"Thật khủng khiếp khi chúng ta ngày nay lại cần đến những khóa huấn luyện kiểu này", giáo sĩ Cytron-Walker nói. "Nhưng thực tế không phải lúc nào cũng như ta mong muốn".
Suốt 11 tiếng cam go, những bài học các con tin nhận được trong các khóa huấn luyện an ninh đã giúp họ rất nhiều.
Giáo sĩ Cytron-Walker đã so sánh khóa đào tạo an ninh mình tham gia, do FBI, Liên đoàn Chống phỉ báng và Mạng lưới An ninh Cộng đồng hợp tác tổ chức, giống như khóa huấn luyện thực hành hồi sức tim phổi (CPR). Ông lưu ý rằng mọi người có thể không thường xuyên phải sử dụng đến những kỹ năng này, nhưng chúng sẽ rất quan trọng ở vào những thời khắc cấp bách.
Cytron-Walker cho biết một con tin khác cũng từng tham gia huấn luyện chung với ông, song không cung cấp danh tính.
Viết trên Facebook, Cohen khẳng định khóa huấn luyện của Mạng lưới An ninh Cộng đồng, một tổ chức phi lợi nhuận hỗ trợ nguồn lực an ninh cho các tổ chức Do Thái trên khắp nước Mỹ, đã cứu sống ông.
Theo lời Cohen, các con tin đã lên một loạt kịch bản hành động để giúp họ thoát nạn. Khi kẻ bắt cóc bảo ông ngồi xuống, ông đã chủ ý chọn một hàng có lối ra thông thoáng. Khi có cơ hội xoa vai một con tin bên cạnh mình, ông đã thì thầm với người này về vị trí lối thoát hiểm. Và khi chiếc bánh pizza được chuyển đến giáo đường, ông đề nghị một con tin khác đi lấy nó từ cửa. Cuối cùng, tất cả con tin đều tìm cách đến gần lối ra, trong bán kính khoảng 6 m.
Có lúc, Cohen dùng chân để chậm rãi di chuyển những chiếc ghế trước mặt để biến chúng thành "tấm lá chắn" giúp ngăn đạn hoặc mảnh đạn văng.
Khi các cuộc thương thuyết vẫn tiếp tục kéo dài, giáo sĩ Cytron-Walker tập trung tìm cơ hội trốn thoát. Vào khoảng 21h, ba con tin đều ở khá gần lối ra và sẵn sàng bỏ chạy "nếu có cơ hội", ông nói. "Phải cực kỳ chớp nhoáng".
Cohen kể ông đã sẵn sàng quấn chiếc khăn choàng cầu nguyện của mình qua cổ Akram hay tay cầm súng của anh ta nhưng không có cơ hội. Ông không có vũ khí nhưng ngay cả có, ông cũng không chắc mình đủ khả năng rút súng và bắn trước đối thủ.
Cuối cùng, Akram yêu cầu các con tin quỳ xuống. "Tôi tựa lưng vào ghế, nhìn anh ta một cách nghiêm khắc", Cohen cho hay. "Tôi nghĩ mình đã từ từ di chuyển đầu và miệng thì nói 'không'".
Giáo sĩ Charlie Cytron-Walker, một trong các con tin. Ảnh: NY Times.
Ngay lúc đó, giáo sĩ Cytron-Walker ra hiệu cho tất cả cùng chạy. Ông ném một chiếc ghế vào Akram rồi tự mình lao ra ngoài. Đặc nhiệm SWAT đón họ ở ngoài cửa và đưa họ đến nơi an toàn. Cảnh sát sau đó lập tức ập vào giáo đường.
Akram bị tiêu diệt tại hiện trường. Y được xác định mang quốc tịch Anh, 44 tuổi. Tổng thống Mỹ Joe Biden gọi vụ bắt cóc là "hành vi khủng bố" và FBI cũng đang điều tra sự việc theo hướng "liên quan đến khủng bố".
Giáo sĩ Cytron-Walker cho rằng họ có thể tẩu thoát thành công là nhờ biết cách phối hợp chặt chẽ và được hướng dẫn về an ninh cơ bản. Họ đã cùng lên kế hoạch với nhau chỉ bằng những tiếng thì thầm, từ từ tiến lại gần cửa, nói chuyện với tay súng, kẻ đang vô cùng kích động và giận dữ.
"Chúng tôi đã tự trốn thoát", Cohen viết trên Facebook. "Không phải chúng tôi được thả".
Vietbf@ sưu tập
