Tập đoàn Khoa học và Công nghệ Hàng không Vũ trụ Trung Quốc (CASC) thuộc sở hữu nhà nước vừa đưa ra một tuyên bố cho biết họ đã hoàn thành thành công cuộc thử nghiệm dưới quỹ đạo đầu tiên của một tàu vũ trụ tái sử dụng, thứ có thể hạ cánh tương tự như máy bay truyền thống.
Tàu con thoi là thứ được phóng lên giống như tên lửa, nhưng lúc đáp xuống thì giống máy bay. Và trước khi chúng ra đời, con người phải lên vũ trụ bằng tên lửa và trở về bằng…dù. Các nhà du hành vũ trụ nổi tiếng, kể cả Iuri Gagarin đến Phạm Tuân, đều đi và về bằng cách đó, còn con tàu đã đưa họ vào không gian thì lao vào tầng khí quyển và bốc cháy hoàn toàn. Tỷ phú Jeff Bezos, cũng vừa trở về trái đất an toàn khi khoang hành khách chở ông và phi hành đoàn đáp xuống sa mạc bằng dù.
Tuy nhiên, thế giới đã có cơ hội chứng kiến một giai đoạn lịch sử phát triển và cạnh tranh bi hùng của các chương trình tàu con thoi được hai cường quốc vũ trụ là Mỹ và Liên Xô (trước đây) lần lượt trải qua.
Ngày 12/4/1981, Columbia trở thành tàu con thoi đầu tiên được phóng vào vũ trụ mang theo hai nhà du hành John Yuong và Robert Crippen. Nó bay quanh Trái Đất 36 vòng trước khi hạ cánh thành công xuống căn cứ không quân Edwards, trong sa mạc Mojave ở bang California.

Tàu con thoi Discovery của Mỹ
Sau khi chương trình tàu con thoi hoạt động một cách êm thấm trong suốt 5 năm, thì thảm họa đã xảy ra ngày 28/1/1986, khi tàu con thoi Chalenger của Mỹ đã bị nổ tung trên bầu trời của trung tâm vũ trụ Kennedy, chỉ 73 giây sau khi nó được phóng lên. Cả 7 phi hành gia, trong đó có 2 phụ nữ, đã thiệt mạng trong vụ nổ kinh hoàng này.
Mười bảy năm sau sự cố Challenger, thảm họa lại xảy ra lần nữa cho nước Mỹ. Sau một sứ mệnh nghiên cứu thành công kéo dài 2 tuần trên Trạm vũ trụ Quốc tế ISS, tàu con thoi Columbia đã nổ tung trong lúc bay trở lại bầu khí quyển ngày 1/2/2003, làm thiệt mạng toàn bộ phi hành đoàn 7 người. Sau thảm họa này, người Mỹ đã ngừng hẳn chương trình tàu con thoi và đành "mua vé" sử dụng tàu vũ trụ của Nga để lên ISS.
Như vậy, trong tổng số 5 tàu con thoi, gồm Columbia, Chalenge, Endeavour, Discovery và Atlantis được Mỹ dùng để thực hiện các chuyến bay vào vũ trụ, giờ chỉ còn lại 3 chiếc và chúng đã được chuyển đến phòng trưng bày tại các viện bảo tàng trên khắp đất nước.
Ở phía bên kia bán cầu, Liên Xô cũng cũng có chương trình tàu con thoi, được gọi là "Tàu vũ trụ sử dụng nhiều lần Buran" (Tên gốc Бура́н của nó có nghĩa là "bão tuyết" trong tiếng Nga). Dự án được khởi động năm 1976 như một đối trọng với chương trình tàu con thoi của Mỹ trong thời kỳ chiến tranh lạnh.
Điểm khác biệt của tàu con thoi do Liên Xô sản xuất ở chỗ đây là một thiết bị không người lái. Đây cũng là dự án lớn nhất và đắt tiền nhất trong lịch sử khám phá vũ trụ của Liên Xô. Tàu con thoi Buran đã thực hiện một chuyến bay huyền thoại, đầu tiên và cũng là duy nhất của mình, vào ngày 15/11/1988. Sau đó, cùng với sự sụp đổ của Liên Xô, chương trình này bị hủy bỏ mà không có chuyến bay tiếp theo nào được thực hiện. Con tàu sau đó được cất giữ ở căn cứ không quân Zhukovsky, gần thủ đô Moskva, và hiện đã được một công ty của Úc mua lại để đem về trưng bày nhằm thu hút khách du lịch ở cảng Darling, thành phố Sydney cách đây vài năm.

Kết cấu cơ bản tàu con thoi của Trung Quốc
Tưởng rằng chương trình tàu con thoi sẽ bị lịch sử lãng quên, nhưng giờ đây nó đã bất ngờ sống lại bởi một quốc gia mới nổi nhưng đầy tham vọng, Trung Quốc. Theo tuyên bố mới nhất từ Tập đoàn Khoa học và Công nghệ Hàng không Vũ trụ Trung Quốc (CASC), thuộc sở hữu nhà nước của Trung Quốc, thì họ đã hoàn thành thành công cuộc thử nghiệm dưới quỹ đạo đầu tiên của một tàu vũ trụ có thể tái sử dụng, thứ có thể hạ cánh tương tự như máy bay truyền thống.
Thông tin chi tiết về cuộc thử nghiệm và bản thân chiếc phi cơ không được hé lộ, nhưng CASC đã công khai nghiên cứu về công nghệ này trong nhiều năm, với bề ngoài là để sử dụng cho mục đích thương mại.
Trong tuyên bố của CASC bằng tiếng Trung cho biết tập đoàn đã phóng một máy bay không gian từ sân bay vũ trụ Jiuquan, nằm trong một sa mạc ở Gobi, thuộc khu vực Nội Mông của Trung Quốc. Sau đó, thiết bị đã hạ cánh xuống sân bay Alsa-Badanjilin, cũng thuộc Nội Mông và cách Jiuquan khoảng 220 km về phía đông nam. Không có thông tin chi tiết nào được báo cáo về thiết kế cơ bản hoặc các đặc tính kỹ thuật của phi cơ, chuyến bay kéo dài bao lâu, độ cao bay hay liệu có bất kỳ trọng tải nào trên nó hay không.

Một hình ảnh từ khoảng năm 2016 mô tả phương thức hoạt động của một trong những chiếc phi cơ theo kế hoạch của CASC.
Tuy nhiên, vào năm 2016, công ty đã mô tả kế hoạch cho một phương tiện được thúc đẩy ban đầu bằng tên lửa phóng không gian truyền thống và sau đó hoàn thành chặng đường còn lại bằng một tên lửa đẩy thứ cấp. Nó sẽ quay trở lại Trái đất ở chế độ không được cấp nguồn.
Điều này sẽ rất phù hợp với một vụ phóng từ Jiuquan, nơi thường xuyên tiến hành các vụ phóng tên lửa vào không gian truyền thống. Jiuquan cũng là địa điểm phóng một "tàu vũ trụ thử nghiệm có thể tái sử dụng" bí mật khác vào năm ngoái, bằng tên lửa Long March 2F.
Ngoài ra, vào năm 2017, CASC cho biết họ đã lên kế hoạch thực hiện chuyến bay thử nghiệm nguyên mẫu tàu vũ trụ có thể tái sử dụng vào năm 2020. Năm đó, công ty cũng vạch ra một "lộ trình vận chuyển vũ trụ" bao gồm máy bay vũ trụ có thể tái sử dụng và tàu con thoi chạy bằng năng lượng hạt nhân. Tất nhiên, sẽ không khó để thấy kế hoạch bay thử có thể bị trì hoãn như thế nào do nhiều yếu tố, bao gồm sự phức tạp của thiết kế và đại dịch COVID-19 đang diễn ra.
Nếu chuyến bay thử nghiệm gần đây thực sự liên quan đến các dự án mà CASC đã thảo luận công khai vào năm 2016 và 2017, thì có vẻ như phương tiện được đề cập đến là nhằm mục đích sử dụng thương mại.
Nhưng chúng ta nên nhớ rằng, bất kỳ công nghệ tàu vũ trụ nào có thể tái sử dụng chắc chắn có thể có các ứng dụng quân sự. Đừng quên rằng CASC là nhà thầu chính cho chương trình vũ trụ của Trung Quốc, một tập đoàn có mối quan hệ chặt chẽ với quân đội nước này. Jiuquan cũng là căn cứ của Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA).
Tàu con thoi có thể tái sử dụng có thể mang lại nhiều ứng dụng có giá trị cho các hoạt động quân sự trong không gian, cũng như mang lại tiềm năng vận chuyển nhanh chóng nhân viên và hàng hóa trên những khoảng cách lớn, hay một phương pháp linh hoạt hơn để đưa "một số trọng tải nhất định" vào quỹ đạo. Các phương tiện này rất có thể thực hiện các hành động tấn công chống lại các mục tiêu thù địch trên không gian hoặc các nhiệm vụ phòng thủ để bảo vệ những mục tiêu của đồng minh. Trong những năm qua, đã có nhiều suy đoán rất giống nhau về chính xác những gì quân đội Mỹ đang làm với tàu con thoi thu nhỏ X-37B của riêng họ, thứ hiện đang nằm dưới sự kiểm soát của Lực lượng Không gian Hoa Kỳ.
Dù mục đích cuối cùng của nó có là gì đi nữa, thì hay "ông lớn" Nga-Mỹ chắc chắn sẽ không thể coi thường.
"Sự phát triển của công nghệ vận chuyển vũ trụ có thể tái sử dụng là một biểu tượng quan trọng cho sự chuyển đổi của Trung Quốc từ một quốc gia có nền tảng vũ trụ 'lớn' thành một quốc gia có nền tảng vũ trụ 'hùng mạnh'", CASC cho biết trong tuyên bố về chuyến bay thử nghiệm của mình.
VietBF @ Sưu tầm