Chủ nợ nói 'bị lừa' trong vụ Vinashin

Hà Nội sẽ khó vay tiền quốc tế

HÀ NỘI (TH) - Nếu nhà cầm quyền Hà Nội không trả số tiền mà Vinashin vay nợ như đã từng viết thư hậu thuẫn, họ sẽ không còn cơ hội vay tiền trên thị trường tài chính quốc tế vì coi như lừa gạt, đó là lời một trong người liên quan trong giới chủ nợ của hãng đóng tàu này.

Bảng hiệu của tập đoàn Vinashin ở Hà Nội. (Hình:AFP/Getty Images)

Một bài viết trên tờ Wall Street Journal hôm Thứ Hai mô tả như vậy về món nợ $600 triệu USD mà Vinashin vay của một tập thể khoảng 20 nhà đầu tư tài chính quốc tế với kỳ trả đầu tiên $60 triệu USD đáo hạn từ năm 2010 đến nay vẫn chưa trả.

Tập đoàn đóng tàu biển Vinashin phát triển nhanh chóng từ một công ty nhỏ, phù phép phình lên thành một tập đoàn đóng tàu cấp quốc gia, lại còn phát triển đa ngành lên thành 200 công ty lớn nhỏ, gồm cả chuyện nuôi heo, nấu rượu, mở khách sạn, đầu cơ địa ốc, xây dựng nhà máy điện.

Năm ngoái, chủ tịch Hội Ðồng Quản Trị, tổng giám đốc và một số quan chức cầm đầu tập đoàn đã bị giam. Những cáo buộc đầu tiên là “cố ý làm trái gây thiệt hại nghiêm trọng” rồi sau đó, có thể sẽ bị truy tố luôn cả tội danh tham nhũng.

Một số bài viết rải rác trên một số tờ báo tại Việt Nam tố cáo những người cầm đầu tập đoàn Vinashin đã lợi dụng cơ hội để vơ vét, làm giàu cho mình hơn là làm tốt công việc được giao phó.

Khi bắt đầu biến công ty Vinashin thành một tập đoàn, chế độ Hà Nội, muốn biến nó thành một thứ “quả đấm thép” với tham vọng trở thành những đại công ty lớn về đóng tàu biển trên thế giới như của Trung Quốc, Hàn Quốc và Nhật Bản.

Cho nên, năm 2005, trọn số tiền $750 triệu USD mà Hà Nội bán công trái trên thị trường quốc tế đã trao cho Vinashin làm vốn kinh doanh. Sau đó, năm 2007, nhà cầm quyền Hà Nội viết một bức thư yểm trợ cho Vinashin vay thêm số tiền $600 triệu USD.

Nhưng khi tin tức lộ ra cuối năm ngoái là Vinashin không trả nổi kỳ trả đầu tiên.

“Trong cách hiểu của các nhà đầu tư tài chính, đây luôn luôn là món nợ được chính phủ hậu thuẫn.” Một nhân vật quen thuộc với vụ việc nói với báo WSJ: “Từ nay về sau, tiền cho vay sẽ không tới những nơi không được cư xử công bằng.”

Nhà cầm quyền Hà Nội và cả đại diện công ty Vinashin không trả lời các đề nghị của Wall Street Journal yêu cầu bình luận.

Việc xảy ra cho món nợ vay tại Vinashin tiêu biểu cho vấn đề vay nợ ở những thị trường đang phát triển. Vì muốn kiếm lời nhiều, năm nay, tư bản Mỹ đã đổ khoảng $5.6 tỉ USD vào các thị trường trái phiếu đang phát triển. Tuy nhiên, số tiền này chỉ nhỏ bằng phân nửa năm ngoái.

Chuyện rắc rối trả nợ của Vinashin sẽ là một sự đe dọa lớn đối với viễn ảnh kinh tế của Việt Nam. Hiện nước này lạm phát rất cao. Tháng 4, 2011 lạm phát lên tới 17.51% và tháng 5 này cũng chưa chắc đã thấp hơn.

Giới chuyên gia kinh tế tin rằng Việt Nam cần phải hấp dẫn thêm được nhiều đầu tư từ ngoại quốc hơn nữa để xây dựng hệ thống hạ tầng quá yếu kém, từ đường lộ đến thiết lộ, các nhà máy điện, giúp cho kinh tế Việt Nam tăng trưởng.

Trong phiên họp của Ngân Hàng Phát Triển Á Châu ở Hà Nội hồi đầu tháng, Phó Thủ Tướng Hoàng Trung Hải cho hay Việt Nam cần đến $300 tỉ USD đầu tư hạ tầng cơ sở nếu muốn tăng trưởng hơn nữa.

Nhà cầm quyền Hà nội cố đưa ra các biện pháp giữ ổn định kinh tế vĩ mô, kể cả giảm mức tăng trưởng. Tuy nhiên, nhiều kinh tế gia tin rằng những gì đã thi hành vẫn chưa đủ mạnh.

Hà Nội cũng cấm dân chúng mua bán vàng miếng và đô la tự do nhằm lấy lại niềm tin cho trị giá đồng nội tệ sau khi đã phá giá mấy lần.

Johanna Chua, kinh tế gia của ngân hàng Citigroup cho hay tiền đồng Việt Nam tăng giá 2% so với đồng đô la hồi tháng 4, chứng tỏ biện pháp có hiệu quả và đạt mục đích giữ cho tín dụng cấp phát dưới 16% cho năm nay so với 30% hồi năm ngoái.

Trong khi đó, cuộc khủng hoảng Vinashin sẽ tiếp tục làm tổn hại uy tín của Việt Nam trên thị trường tài chính quốc tế và đồng thời làm chậm tiền đầu tư từ ngoại quốc chảy vào Việt Nam.

Ông Nguyễn Tấn Dũng muốn biến tập đoàn Vinashin thành một kỹ nghệ dẫn đầu, đưa Việt Nam tới “công nghệ hóa.” Nhưng tham vọng biến thành bọt biển vì một phần là sự suy thoái toàn cầu, phần khác là sự tham nhũng cộng với khả năng quản trị thấp kém đã đẩy cả tập đoàn này xuống hố.

Tổng số công nợ của Vinashin vào năm 2008 là $4.4 tỉ USD trong khi tài sản chìm nổi ngang dọc của họ cũng không đến.

Một trong những tổng công ty hàng đầu của Vinashin, nhà máy đóng tàu Nam Triệu ở Hải Phòng, bị khách hàng ở nước ngoài trả lại 7 tàu. Nam Triệu nợ lương của hơn 3,000 nhân viên nhiều tháng không trả, theo một bản tin của báo Thanh Niên tháng 7, 2010.

Nhiều công ty đóng tàu khác cũng nợ lương của công nhân suốt nhiều tháng vì không có tiền.

Trong một phiên điều trần ở Quốc Hội, ông Nguyễn tấn Dũng, thủ tướng và là người có quyền trên cùng trong hệ thống chỉ huy Vinashin, nói lời nhận trách nhiệm, nhưng không nói gì về giải pháp.

Theo WSJ, các chủ nợ của món nợ $600 triệu USD tỏ ra rất ngạc nhiên về thái độ làm lơ của nhà cầm quyền Hà Nội. Họ đã cố nhiều lần trong những tháng qua để tìm hiểu xem những gì đang xảy ra ở Vinashin. Một trong những điều đó là tập đoàn Vinashin đã bị cưa làm 3. Hai phần tài sản đã được chuyển giao cho tổng công ty tàu thủy Vinalines và tập đoàn dầu khí quốc doanh mà không hề có sự chấp thuận của các chủ nợ.

Không những thế, nhà cầm quyền Hà Nội lại lập đi lập lại nhiều lần là họ không có trách nhiệm gì đối với món nợ của Vinashin. Các chủ nợ bối rối không biết làm thế nào thu hồi được nợ.

Trong khi đó, tình hình tài chính của Vinashin lại càng bết bát hơn nữa.

“Họ không kiếm được tiền với các tàu họ đóng và nhà cầm quyền phải yêu cầu các ngân hàng địa phương cho vay thêm tiền cũng như kêu gọi các nhà cung cấp vật liệu tiếp cứu.” Một nhân vật thân cận với tình thế của Vinashin cho biết: “Nhưng thật tình thì người ta không thể biết chuyện gì đang diễn ra. Nó quá mù mờ.” (TN)

theo vnn