Năm 2025 đánh dấu một bước ngoặt đáng nhớ của robot hình người, khi chúng không còn chỉ đứng yên trong phòng thí nghiệm.
Nếu năm 2025 chứng minh điều gì, thì đó là robot hình người đã bước ra khỏi vai trò thử nghiệm. Đây là năm mà chúng học cách di chuyển giống con người, vận hành các hệ cơ bắp nhân tạo, tham gia vào dây chuyền sản xuất, làm nhiệm vụ công cộng và xuất hiện dày đặc trên mạng xã hội với những biểu cảm khiến nhiều người không khỏi giật mình.
Có những khoảnh khắc rất thực tiễn, có những hình ảnh lan truyền mạnh mẽ, và cũng có không ít tranh cãi. Nhưng tất cả đều cùng chỉ về một hướng, robot hình người đang trở thành những hệ thống vật lý thực sự, được thử thách trong thế giới thật.
Và bảy câu chuyện dưới đây sẽ phần nào phác họa cách năm 2025 sẽ được ghi nhớ trong lịch sử phát triển robot hình người, từ nhà máy, biên giới, phòng thí nghiệm cho tới không gian mạng.
1. Robot hình người siêu thực của Trung Quốc với khuôn mặt biểu cảm "giống người"
Câu chuyện đầu tiên gây nhiều chú ý đến từ Trung Quốc, với robot hình người có khuôn mặt biểu cảm giống người đến mức đáng kinh ngạc. Công ty khởi nghiệp AheadForm Technology đã giới thiệu chiếc đầu robot thuộc dòng Elf V1, có khả năng nháy mắt, đảo mắt, thay đổi biểu cảm và phản ứng theo thời gian thực. Robot được tích hợp hệ thống nhận thức AI, lớp da sinh học cùng hàng chục cơ mặt điều khiển siêu nhỏ, cho phép mô phỏng những phản xạ cảm xúc tinh tế của con người.
Không chỉ dừng ở yếu tố trình diễn, Elf V1 được thiết kế để tương tác tự nhiên với con người. Camera được đặt trong mắt, kết hợp với mô hình ngôn ngữ AI, giúp robot nhận diện tín hiệu xã hội và phản hồi phù hợp. Dù vẫn ở giai đoạn đầu, hướng tiếp cận này cho thấy một bước chuyển quan trọng, khi robot hình người không chỉ bắt chước chuyển động, mà còn tiến gần hơn tới việc tái tạo cảm xúc và giao tiếp giống con người, đồng thời làm dấy lên những tranh luận về ranh giới giữa máy móc và cảm xúc nhân tạo.
2. UBTech sẽ triển khai người máy hình người tại biên giới Trung Quốc
Câu chuyện thứ hai mang tính thực tiễn cao, khi UBTech Robotics của Trung Quốc ký hợp đồng trị giá 37 triệu USD để triển khai robot hình người tại các cửa khẩu biên giới ở tỉnh Quảng Tây. Theo thỏa thuận, các robot hình người công nghiệp, bao gồm mẫu Walker S2, sẽ tham gia hướng dẫn du khách, quản lý luồng người, tuần tra, kiểm tra và xử lý hậu cần tại các trạm kiểm soát cũng như khu công nghiệp lân cận.
Walker S2 được thiết kế để hoạt động liên tục, có khả năng tự thay pin và sở hữu đôi tay linh hoạt đủ để thực hiện các thao tác chính xác. Đây không còn là một thử nghiệm trong phòng thí nghiệm, mà là một triển khai ở quy mô chính phủ, đánh dấu một trong những lần tích hợp robot hình người vào vai trò dịch vụ công cộng lớn và rõ ràng nhất từ trước tới nay.
3. Robot hình người phô diễn 1.000 cơ bắp
Câu chuyện thứ ba lại khiến nhiều người vừa tò mò vừa rùng mình. Một đoạn video về robot hình người Protoclone, do Clone Robotics phát triển, đã lan truyền mạnh mẽ trên mạng trong năm 2025.
Khác với phần lớn robot hình người hiện nay vốn dựa vào các bộ truyền động cơ khí cứng, Protoclone được xây dựng dựa trên cấu trúc cơ sinh học, với bộ xương, dây chằng nhân tạo và hơn 1.000 cơ tổng hợp Myofiber mô phỏng phản ứng cơ bắp của con người.
Trong video, Protoclone thực hiện những chuyển động co giật, uốn cong khớp và kích hoạt các nhóm cơ với mức độ tự nhiên hiếm thấy. Hơn 200 bậc tự do cùng hệ thống cảm biến dày đặc giúp robot di chuyển mượt mà và sống động.
Dù mới chỉ là nguyên mẫu, cách tiếp cận mô phỏng giải phẫu tự nhiên này được đánh giá là một bước tiến đáng chú ý, có thể mở đường cho những robot tương tác hữu cơ hơn với con người và môi trường.
4. Robot hình người của Đại học UC Berkeley chơi bóng bàn với sự nhanh nhẹn như người
Câu chuyện thứ tư đến từ giới học thuật, khi các nhà nghiên cứu tại Đại học UC Berkeley trình diễn robot hình người chơi bóng bàn mang tên HITTER. Trong năm 2025, robot này đã có thể duy trì những pha đánh bóng kéo dài với đối thủ là con người, nhờ vào hệ thống lập kế hoạch phân cấp và học tăng cường. Robot có khả năng theo dõi bóng bàn bay với tốc độ lên tới 5 m mỗi giây, đồng thời thực hiện các cú đánh phối hợp mà vẫn giữ được thăng bằng.
HITTER sử dụng bộ lập kế hoạch cấp cao để dự đoán quỹ đạo bóng và bộ điều khiển cấp thấp để thực hiện chuyển động toàn thân. Kết quả là robot có thể thực hiện hơn 100 cú đánh liên tiếp trước con người. Màn trình diễn này không chỉ mang tính giải trí, mà còn cho thấy tiềm năng của robot hình người trong các nhiệm vụ đòi hỏi phản xạ nhanh, phối hợp vận động tinh tế và tương tác thời gian thực.
5. Robot hình người của Figure AI nghỉ hưu sau 11 tháng làm việc tại BMW
Câu chuyện thứ năm phản ánh rõ nét thử thách của robot hình người trong môi trường công nghiệp. Figure AI đã triển khai robot Figure 02 tại nhà máy BMW ở Spartanburg, Nam Carolina, nơi robot đảm nhận nhiệm vụ nâng và đặt các tấm kim loại trên dây chuyền lắp ráp trong suốt 11 tháng. Trong thời gian này, robot đã hoạt động hơn 1.250 giờ, di chuyển khoảng 90 km và góp phần sản xuất hơn 30.000 chiếc xe, với độ chính xác đặt chi tiết trên 99%.
Những hình ảnh robot phủ đầy vết xước và bụi bẩn cho thấy sự khắc nghiệt của môi trường sản xuất thực tế. Việc Figure 02 được cho nghỉ hưu sau giai đoạn thử nghiệm không phải là thất bại, mà là bước chuyển cần thiết để các kỹ sư rút kinh nghiệm, chuẩn bị cho thế hệ Figure 03 tiếp theo. Kết quả đạt được cho thấy robot hình người hoàn toàn có thể hoạt động bền bỉ trong dây chuyền công nghiệp lớn.
6. Robot hình người T800 có khả năng chiến đấu của EngineAI
Câu chuyện thứ sáu mang màu sắc hành động hơn, với robot hình người T800 của EngineAI. Ra mắt vào cuối năm 2025, T800 cao khoảng 1,6 m, có 29 bậc tự do và được trang bị các cảm biến tiên tiến như LiDAR 360 độ và thị giác lập thể. Động cơ mô men xoắn cao cho phép robot thực hiện các chuyển động mạnh mẽ như đá, xoay người và đổi hướng nhanh.
T800 được trình diễn trong các buổi biểu diễn nhấn mạnh vào khả năng di chuyển linh hoạt và sức bền, với hệ xử lý tích hợp Intel N97 và NVIDIA AGX Orin phục vụ xử lý thời gian thực. Dù vẫn có tranh luận về mức độ tự động trong các đoạn video, T800 cho thấy xu hướng robot hình người đang tiến dần từ các nhiệm vụ tĩnh sang những chuyển động phức tạp, gần với thể thao và hành động.
7. Robot Optimus của Tesla có khả năng chạy giống người
Câu chuyện cuối cùng là một trong những điểm nhấn được chờ đợi nhất năm 2025, khi robot Optimus của Tesla thể hiện khả năng chạy giống con người. Trong video được Tesla công bố, Optimus chuyển từ đi bộ sang chạy một cách mượt mà, với cả hai chân rời khỏi mặt đất theo nhịp điệu tự nhiên. Theo Elon Musk, đây là bước tiến lớn trong việc kiểm soát vận động và giữ thăng bằng động.
Chạy bộ đòi hỏi khả năng phối hợp phức tạp, tính toán thời gian chính xác và thích ứng nhanh với môi trường. Màn trình diễn của Optimus cho thấy robot hình người trong tương lai có thể hoạt động hiệu quả trong những không gian năng động, không chỉ giới hạn trong môi trường được kiểm soát chặt chẽ.
Nhìn lại bảy câu chuyện tiêu biểu này, có thể thấy năm 2025 là thời điểm robot hình người thực sự bước sang một giai đoạn mới. Chúng không còn chỉ là những cỗ máy trình diễn trong video, mà đang dần hiện diện trong nhà máy, biên giới, phòng thí nghiệm và cả đời sống xã hội, đặt ra những kỳ vọng lớn lao cùng không ít câu hỏi cho tương lai.
VietBF@sưu tập
