Thế giới đối mặt khủng hoảng lương thực do xung đột Ukraine - Nga

[june04]

Xung đột Nga - Ukraine làm ảnh hưởng nguồn cung khiến giá thực phẩm và phân bón leo thang, đe dọa đẩy thế giới vào một cuộc khủng hoảng lương thực.

Svein Tore Holsether, giám đốc điều hành tập đoàn phân bón và hóa chất Yara International, ngày 13/3 cho biết hãng này phải cắt giảm 45% công suất amoniac và phân ure tại châu Âu do giá khí đốt tăng kỷ lục trong bối cảnh chiến sự Nga - Ukraine diễn ra.

Ông Holsether nói khi thiếu hai thành phần thiết yếu này, nguồn cung lương thực toàn cầu sẽ bị tác động không nhỏ, đồng thời cảnh báo thế giới có thể hứng chịu khủng hoảng lương thực ảnh hưởng đến hàng triệu người.

Gần ba tuần sau khi Nga phát động chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine, giá các sản phẩm nông nghiệp chủ chốt sản xuất trong khu vực tăng chóng mặt. Nga và Ukraine đóng góp tới 30% nguồn cung lúa mì toàn cầu, 19% nguồn cung ngô và 80% kim ngạch xuất khẩu dầu hướng dương.

Vấn đề lớn khác là nguồn cung phân bón lớn từ Nga đang bị đình trệ khiến mặt hàng này tăng giá nhanh chóng. Sản lượng phân bón ở châu Âu cũng sụt giảm nghiêm trọng do giá khí đốt tự nhiên tăng, vốn là thành phần chính trong nhiều loại phân bón như phân ure.

Thu hoạch lúa mì gần làng Krasne ở tỉnh Chernihiv Oblast, cách Kiev120 km về phía bắc, tháng 7/2019. Ảnh: KyivPost.

Các bộ trưởng nông nghiệp G7 ngày 18/2 cam kết "làm những gì cần thiết để ngăn chặn và ứng phó một cuộc khủng hoảng lương thực". Tuy nhiên, nhiều quốc gia ưu tiên thị trường nội địa trước lo ngại thiếu hụt lương thực, có thể gây ảnh hưởng tới an ninh lương thực thế giới.

Ai Cập vừa cấm xuất khẩu lúa mì, bột mì và các loại đậu do lo ngại về dự trữ lương thực ở quốc gia đông dân nhất khối Arab. Nhà sản xuất dầu cọ hàng đầu thế giới Indonesia cũng tuyên bố thắt chặt các hạn chế xuất khẩu đối với mặt hàng này.

Bộ trưởng nông nghiệp các nước G7 kêu gọi các nước "duy trì mở cửa đối với thị trường nông sản và thực phẩm, chấm dứt các biện pháp hạn chế phi lý lên hoạt động xuất khẩu".

"Tăng giá cùng biến động của thực phẩm trên thị trường quốc tế có thể đe dọa an ninh lương thực và dinh dưỡng ở quy mô toàn cầu, đặc biệt ảnh hưởng tới các khu vực đói kém", các bộ trưởng nông nghiệp G7 nhận định.

Chiến dịch quân sự của Nga ở Ukraine đã bước sang ngày thứ 19. Lực lượng Nga cùng dân quân ly khai hiện kiểm soát thành phố Kherson và một số thành phố nhỏ ở miền nam, đông nam Ukraine, bao vây Mariupol, Kharkov và đang nỗ lực tăng áp lực với các mục tiêu lớn hơn.

Bộ Quốc phòng Anh hôm 12/3 cho biết lực lượng bộ binh Nga đang cách trung tâm Kiev khoảng 25 km, có thể bao vây thủ đô của Ukraine trong vài ngày tới.

Nga vài ngày qua đã mở rộng quy mô không kích sang phía tây Ukraine, sau hơn hai tuần chỉ tập trung công kích các mục tiêu ở miền bắc, miền nam và miền đông. Nhiều nước phương Tây cấp tập chuyển vũ khí hiện đại, với hàng nghìn tên lửa chống tăng và phòng không, cho Ukraine, chủ yếu qua cửa ngõ ở phía tây nước này.