Điều ǵ đang xảy ra thế này? Cùng một lúc Trung Quốc mua cả Su-35, Su-57 Nga. Vừa qua giới quan chức Nga cho hay Trung Quốc sẽ mua chiến đấu cơ tàng h́nh thế hệ 5 Sukhoi Su-57 và mua thêm cả chiến đấu cơ thế hệ 4++ Su-35S.
Hai thông tin chấn động của giới quân sự Nga
Trong cuộc phỏng vấn gần đây nhất, ông Viktor Kladov, Giám đốc chuyên trách Hợp tác quốc tế và Chính sách khu vực của tập đoàn Rostec đă công bố hai tin quan trọng liên quan đến sự hợp tác kỹ thuật quân sự Nga-Trung.
Thông tin đầu tiên: Chính phủ Nga sắp cấp giấy phép xuất khẩu máy bay chiến đấu thế hệ thứ 5 là Sukhoi Su-57. Theo ông Kladov, Ấn Độ, Trung Quốc và các quốc gia thuộc Vịnh Ba Tư là các khach hàng tiềm năng nhất của máy bay này.
Thông tin thứ hai: Trung Quốc có thể sẽ mua thêm chiến đấu cơ thế hệ 4++ Sykhoi Su-35S của Nga. Theo ông, có khả năng trong hai năm tới Nga và Trung Quốc sẽ kư hợp đồng về cung cấp thêm hoặc hợp tác sản xuất máy bay chiến đấu Su-35S, mà trước đó Nga đã giao cho Trung Quốc 24 chiếc máy bay loại này.
Cuộc phỏng vấn của một trong những nhà lănh đạo tập đoàn Rostec đă gây ra tiếng vang lớn trên truyền thông Trung Quốc. Các chuyên gia quân sự nước này tập trung chú ý đến khả năng Trung Quốc mua các máy bay chiến đấu thế hệ 5 Su-57 của Nga.
Trong bài trả lời phỏng vấn của “Thời báo Hoàn Cầu” (Global Times), các chuyên gia Trung Quốc cho rằng, không quân nước này có thể mua một số lượng hạn chế các máy bay chiến đấu tàng h́nh Su-57 để nghiên cứu.
Trung Quốc sẽ mua cả Su-35 và Su-57 của Nga để đối phó với Mỹ ?
Đáng chú ư là điều này lại trái ngược với xu thế là trong thời gian gần đây, các phương tiện truyền thông của Trung Quốc và nhiều chuyên gia quân sự nước này đă khoe khoang đầy tự tin là tiêm kích thế hệ 5 Chengdu J-20 của Trung Quốc có tính năng c̣n mạnh hơn Sukhoi Su-57 của Nga.
Khả năng của chiến đấu cơ thế hệ 5 vẫn là...bí mật
Sputnik đă đề nghị chuyên gia quân sự Nga Vasily Kashin b́nh luận về thông tin này. Theo vị chuyên gia quân sự này, trái ngược với sự tự tin của Trung Quốc về chiến đấu cơ J-20, t́nh h́nh thực tiễn có thể phức tạp hơn.
Các thông số thực sự của cả máy bay chiến đấu tàng h́nh thế hệ thứ năm của Nga và Trung Quốc vẫn được giữ bí mật. Rất khó tìm hiểu các yếu tố này từ các bài quảng cáo (hoặc ngược lại là các bài phê bình), trên các phương tiện truyền thông đại chúng.
Người ta chỉ có thể dự đoán rằng, lợi thế của máy bay Nga có thể là động cơ tiên tiến hơn, hệ thống pḥng vệ chống tên lửa tầm nhiệt di động, khả năng cơ động rất cao, và radar mảng pha chủ động thế hệ mới Belka. Không có nghi ngờ ǵ rằng, máy bay của Trung Quốc cũng có những ưu điểm của nó. Tuy nhiên, những điều này vẫn chưa rơ ràng.
Máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm được trang bị các thiết bị công nghệ cao mới nhất, đôi khi chưa được kiểm tra, thử nghiệm đầy đủ. Chúng được phát triển tùy theo quan điểm về cách sử dụng không quân.
Để đánh giá các máy bay này nên chú ý đến một số lượng lớn các thông số khác nhau, nhưng chưa rơ những thông số nào sẽ đóng vai trò quan trọng nhất trong cuộc chiến thực sự. Hơn nữa, các máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm chưa có nhiều kinh nghiệm chiến đấu.
Hiện nay, F-22A Raptor và F-35 Lightning II do Mỹ sản xuất đã được sử dụng để tấn công các mục tiêu mặt đất và tuần tra trên không, c̣n Sukhoi Su-57 của Nga đã được thử nghiệm trong thời gian ngắn ở Syria, c̣n J-20 của Trung Quốc vẫn chưa biểu lộ khả năng thực tế.
Như vậy, rơ ràng là chưa có một máy bay chiến đấu thế hệ 5 nào được sử dụng trong cuộc xung đột quân sự cường độ cao chống lại một đối thủ sở hữu hệ thống pḥng không hiện đại và lực lượng không quân cùng đẳng cấp, cùng với các phương tiện chiến tranh điện tử tiên tiến nhất.
Nói cách khác, các máy bay chiến đấu thế hệ thứ 5 vẫn chưa được kiểm chứng trong điều kiện khốc liệt nhất, điều này đồng nghĩa với việc chưa thể xác định được tính năng của chúng có thực sự ưu việt như quảng cáo hay không, khi đối đầu với các chiến đấu cơ đồng hạng hoặc các hệ thống pḥng không hàng đầu thế giới.
Chiến đấu cơ thế hệ 4 vẫn là ṇng cốt?
Đồng thời, chú ý đến sự hiện diện ngày càng tăng của quân đội Mỹ trong khu vực và kế hoạch của Nhật Bản mua nhiều máy bay chiến đấu tàng h́nh thế hệ 5 F-35 Lightning II của Mỹ hoặc tự lực phát triển loại máy bay đồng hạng của riêng ḿnh là Mitsubishi ATD-X Shinshin (F-3), Trung Quốc sẽ sớm phải đối mặt với nguy cơ đụng độ với chiến đấu cơ thế hệ 5. Do đó, nước này sẽ phải tăng cường số lượng chiến đấu cơ hiện đại.
Tuy nhiên, trong khi vai tṛ của máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm trong hệ thống vũ khí tương lai vẫn chưa rơ ràng, th́ những chiếc máy bay này lại cực kỳ đắt đỏ và không phải lúc nào lực lượng không quân các nước cũng có nhu cầu đầy đủ về những đặc tính của chúng.
Trong bối cảnh hiện nay, vấn đề quan trọng nhất đối với các cường quốc không phải là sự cạnh tranh về thành tựu kỹ thuật không quân, mà là sức mạnh chiến đấu thực tế của lực lượng không quân.
Trong trường hợp này các yếu tố quan trọng nhất đối với các chiến đấu cơ chủ lực của lực lượng không quân bất cứ nước nào là “khả năng hoạt động hiệu quả trong điều kiện chiến đấu, khả năng tác chiến đa nhiệm, khả năng duy tŕ thực hiện số lượng lớn các chuyến bay hàng ngày và dễ sửa chữa, bảo dưỡng”. Mà điều này rơ ràng là các chiến đấu cơ thế hệ 4++ sẽ có ưu thế hơn thế hệ 5, trong khi tính năng của chúng không hơn kém là bao. Điều này có thể thấy rơ ở việc ngay cả Hoa Kỳ cũng đang nối lại việc sản xuất và mua phiên bản nâng cấp của máy bay chiến đấu thế hệ thứ tư F-15.
Từ quan điểm trên cho thấy, sự kết hợp của các loại máy bay thế hệ khác nhau có thể mang lại lợi thế chính cho lực lượng không quân và không quân của hải quân Trung Quốc, trong cuộc chiến ở vùng Thái B́nh Dương.
Do đó, Trung Quốc có thể sẽ đề nghị mua máy bay chiến đấu thế hệ 5 Su-57 của Nga để bổ khuyết những điểm hạn chế trong công nghệ của ḿnh, song song với đó là việc tiếp tục mua chiến đấu cơ Su-35S để nhanh chóng nâng cao sức mạnh của lực lượng không quân.
Xét theo mọi việc, Nga sẽ sản xuất số lượng hạn chế Su-57, trong khi đó tiếp tục sản xuất hàng loạt máy bay chiến đấu Su-35S với số lượng lớn hơn nhiều (ngoài ra còn có Su-30SM).
Tất nhiên, Nga sẽ không bán mấy chiếc máy bay chiến đấu để cho Trung Quốc có khả năng nghiên cứu, nhưng, nếu Trung Quốc mua ít nhất 1-2 tiểu đoàn Su-57 của Nga thì điều đó có thể hữu ích cho cả hai bên.
Trung Quốc đă mua một trung đoàn Su-35S và chắc chắn là họ muốn tiếp tục khám phá khả năng của loại máy bay là phiên bản nâng cấp hiện đại nhất của ḍng chiến đấu cơ Su-27. Nếu hai bên ký kết thỏa thuận về mua sắm và sản xuất theo giấy phép thì điều đó sẽ nhanh chóng tăng sức mạnh chiến đấu của Không quân Trung Quốc.
Đồng thời, có thể giả định rằng, trong tương lai, cả ở Trung Quốc và Nga, các máy bay chiến đấu thế hệ thứ tư được nâng cấp, ví dụ như Su-35S, sẽ tạo thành xương sống của lực lượng Không quân, c̣n các máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm như Su-57 sẽ được trang bị cho một số đơn vị không quân riêng lẻ có nhiệm vụ chiếm ưu thế trên không.
