Theo như các email cung cấp chi tiết mới về cách đội ngũ của cựu Tổng thống Donald Trump làm việc với luật sư và cố vấn bên ngoài để tổ chức kế hoạch bầu cử và nhiều hoạt động khác, khiến có những cuộc trao đổi lần đầu được tiết lộ giữa các trợ lý của ông Trump và cố vấn bên ngoài, phơi bày nỗ lực lật ngược kết quả bầu cử và mối liên hệ với cuộc bạo loạn ngày 6/1/2021.
Hàng chục email giữa những người liên quan đến chiến dịch tranh cử của cựu Tổng thống Donald Trump, các cộng sự thân cận và cố vấn bên ngoài cho thấy sự tập trung đặc biệt vào việc tập hợp những người sẽ tuyên bố trở thành Đại cử tri đoàn ở các bang nơi ông Trump có số phiếu thấp hơn đối thủ.
New York Times đã xem xét các email được xác thực bởi những người từng làm việc trong chiến dịch tranh cử của ông Trump. Trong đó, một luật sư liên tục dùng từ "giả" để chỉ những người được gọi là đại cử tri, có ý định giúp Phó tổng thống Mike Pence và các đồng minh của ông Trump tại Quốc hội làm sai lệch quy trình chứng nhận kết quả bầu cử.
“Chúng tôi sẽ gửi phiếu đại cử tri 'giả' cho ông Pence để 'ai đó' trong Quốc hội có thể phản đối khi họ bắt đầu kiểm phiếu, và yêu cầu đếm số phiếu 'giả'", Jack Wilenchik, luật sư giúp tập hợp các đại cử tri ủng hộ ông Trump ở Arizona, viết trong email gửi cho cố vấn chiến dịch tranh cử Boris Epshteyn, vào ngày 8/12/2020.
Trong email tiếp theo, ông Wilenchik viết rằng những lá phiếu này tốt hơn nên được gọi là phiếu "thay thế", kèm theo biểu tượng cảm xúc hình mặt cười.
Toan tính kỹ lưỡng
Các email cung cấp chi tiết mới về cách đội ngũ của ông Trump làm việc với luật sư và cố vấn bên ngoài để tổ chức kế hoạch bầu cử và nhiều hoạt động khác.
Những người tham gia thảo luận đã báo cáo chi tiết về hoạt động của họ cho Rudolph W. Giuliani, luật sư riêng của ông Trump và ít nhất một trường hợp được thông báo cho Chánh văn phòng Nhà Trắng Mark Meadows.
Bà Jenna Ellis (trái), ông Rudolph W. Giuliani và ông Boris Epshteyn (phải), đã phối hợp để lật ngược kết quả bầu cử năm 2020. Ảnh: Reuters.
Trong khoảng thời gian đó, Ủy ban điều tra vụ bạo loạn ngày 6/1/2021 của Hạ viện cho biết ông Meadows đã gửi email cho một cố vấn chiến dịch khác, nói rằng "chúng tôi cần người điều phối cử tri cho các bang".
Nhiều email cũng được gửi đến ông Epshteyn, cố vấn giữ vai trò điều phối viên cho những người ở trong và ngoài chiến dịch tranh cử của ông Trump, cũng như trong và ngoài Nhà Trắng.
Ông Epshteyn là đầu mối liên lạc thường xuyên với John Eastman, luật sư có kế hoạch lật ngược chứng nhận của Quốc hội về kết quả bầu cử vào ngày 6/1.
Ông Epshteyn cũng chuyển cho ông Giuliani đề xuất chi tiết về kế hoạch ngày 6/1/2021 do ông Eastman chuẩn bị, và sắp xếp để ông Eastman đến thăm Nhà Trắng vào ngày 4/1/2021.
Đó là ngày diễn ra cuộc họp tại Phòng Bầu dục, khi ông Trump và ông Eastman thất bại trong việc gây sức ép buộc ông Pence thông qua kế hoạch ngày 6/1/2021, dưới sự chứng kiến của hai trợ lý hàng đầu, Marc Short và Greg Jacob. Cả hai đều đã làm chứng trước bồi thẩm đoàn liên bang.
Bên cạnh đó, các email cũng cho thấy ông Epshteyn và ông Mike Roman, Giám đốc hoạt động bầu cử cho chiến dịch của ông Trump, đã phối hợp với nhiều cố vấn, bao gồm các luật sư Jenna Ellis, Bruce Marks, Gary Michael Brown, và Christina Bobb.
Các email này rõ ràng không được chia sẻ với các luật sư trong Văn phòng Luật sư của Nhà Trắng, những người nhận định kế hoạch "cử tri giả" là không hợp pháp.
Ông Epshteyn, ông Wilenchik, ông Roman, ông Eastman, bà Bobb và James Troupis, một luật sư khác liên quan đến kế hoạch, đều từ chối bình luận hoặc không trả lời email, cuộc gọi về vấn đề này.
Song ông Marks từng phản bác trong một email: “Tôi không tin có điều gì ‘giả mạo’ hoặc bất hợp pháp về các nhóm đại biểu thay thế, đặc biệt là ở Pennsylvania”, ông nói.
Không nản lòng
Ủy ban điều tra vụ bạo loạn Điện Capitol của Hạ viện đã đưa ra bằng chứng cho thấy ông Trump biết về kế hoạch của các cử tri.
Chủ tịch Ủy ban Quốc gia đảng Cộng hòa (RNC) Ronna McDaniel cũng cho lời khai rằng cựu Tổng thống Trump đã gọi cho bà và ông Eastman “để nói về tầm quan trọng của RNC trong việc tập hợp cử tri dự phòng”.
Vào đầu tháng 12/2020, ông Wilenchik nói với các luật sư đồng nghiệp rằng ông đang thảo luận về ý tưởng từ một luật sư khác tên Kenneth Chesebro, đồng minh của ông Eastman, để đề xuất các đại cử tri trung thành với ông Trump.
“Ý tưởng của ông ấy về cơ bản là tất cả đều vận động cử tri gửi phiếu bầu của họ (dù phiếu không hợp pháp theo luật liên bang vì không có chữ ký của thống đốc), để các thành viên Quốc hội đấu tranh xem số phiếu này nên được kiểm đếm vào ngày 6/1/2021 hay không”, ông Wilenchik viết trong email vào ngày 8/12/2020, gửi cho ông Epshteyn và nhiều người khác.
“Điều này thật mới lạ và sáng tạo. Tôi rất vui được thảo luận”, ông Wilenchik tiếp tục.
Những người ủng hộ Tổng thống Donald J. Trump biểu tình ở Phoenix 2 ngày sau ngày bầu cử. Ảnh: New York Times.
Khi tổ chức kế hoạch cử tri giả, các luật sư đã chỉ định một "người chỉ điểm" ở 7 tiểu bang để giúp tập trung những cử tri sẵn sàng ký tên của họ vào các tài liệu giả.
Ở Pennsylvania, người chỉ điểm đó là Douglas V. Mastriano, hiện là ứng viên đảng Cộng hòa cho chức thống đốc bang. Nhưng ngay cả ông Mastriano cũng cần sự đảm bảo để chạy theo một kế hoạch mà một số đảng viên khác coi là "bất hợp pháp", theo một email gửi ngày 12/12/2020.
“Ông Mastriano cần một cuộc gọi với thị trưởng để trao đổi về tính pháp lý của những việc họ đang làm”, bà Bobb viết. “Các cử tri muốn được đảm bảo rằng quy trình này là hợp pháp và cần thiết cho chiến lược lớn hơn”.
Có thể thấy ban đầu nhóm này hy vọng các cơ quan lập pháp hoặc thống đốc bang của đảng Cộng hòa sẽ tham gia vào kế hoạch và đảm bảo tính hợp pháp. Tuy nhiên, đến tháng 12/2020, rõ ràng không có nhà chức trách nào đồng ý làm theo.
Tuy nhiên, đến ngày 7/12/2020, ông Troupis, làm việc cho chiến dịch tranh cử của ông Trump ở Wisconsin, đã gửi email cho ông Epshteyn với nội dung “không cần các nhà lập pháp phải hành động”.
Ông trích dẫn phân tích pháp lý của ông Chesebro rằng chìa khóa cho hy vọng của cựu Tổng thống Trump không phải là ngăn chặn chứng nhận của bang, mà là tạo ra lý do để ông Pence chặn hoặc trì hoãn chứng nhận của Quốc hội đối với kết quả của Cử tri đoàn.
Sau đó, các luật sư nhận thức được nỗ lực pháp lý của họ đang bị chế giễu. Vào ngày 23/12/2020, ông Marks viết: "Chúng ta đang bị chỉ trích trên các phương tiện truyền thông về chiến lược kiện tụng, ngay cả trên Fox và trong số những người bảo thủ".
Tuy nhiên, họ không nản lòng.
Vào đêm Giáng sinh, ông Eastman dường như muốn khai thác sức mạnh của hàng triệu người ủng hộ ông Trump.
Khoảng 20h ngày 23/12, ông Eastman đã chuyển tiếp cho ông Epshteyn một email, trong đó một phụ nữ cầu xin ông đề nghị ông Trump “cho biết những gì ông muốn 74 triệu người theo dõi của mình giúp đỡ”.
Trong email gửi cho ông Epshteyn, ông Eastman viết: “Tôi muốn chuyển tiếp email này. 74 triệu người. Hãy tìm ra cách để triển khai họ".
Vài ngày trước đó, ông Trump đã kêu gọi những người ủng hộ ông đến Washington vào ngày 6/1/2021 để tham gia một “cuộc biểu tình” mà ông cam kết sẽ “rất dữ dội”.
Đến ngày 27/12/2020, ông Epshteyn viết rằng ông Trump “thích” cách tiếp cận tích cực do các luật sư đề xuất và ông Eastman sẽ là “bộ mặt của chiến lược truyền thông” cùng với ông Giuliani.
Thời điểm đó chỉ còn cách cuộc bạo loạn ngày 6/1/2021 vài ngày.
