|
R10 Vô Địch Thiên Hạ
Join Date: Nov 2007
Location: LCN
Posts: 55,869
Thanks: 40
Thanked 564 Times in 514 Posts
Mentioned: 2 Post(s)
Tagged: 0 Thread(s)
Quoted: 1 Post(s)
Rep Power: 75
|
Thầy là Lê Bá Khánh Tŕnh (giảng viên khoa Toán – tin, Trường đại học Khoa học tự nhiên).
Năm 1979, cái tên Lê Bá Khánh Tŕnh ghi dấu ấn trong tâm trí nhiều người, trong và ngoài nước, khi thầy đoạt Huy chương vàng và giải đặc biệt trong kỳ thi Olympic Toán quốc tế lần thứ 21 ở London (Anh).
Giành chiến thắng ở phút cuối cùng
 | | Hiện Lê Bá Khánh Tŕnh là giảng viên khoa Toán – tin, Trường đại học Khoa học tự nhiên |
Chúng tôi gặp thầy trong căn nhà giản dị trên đường Lê Quang Định (Q.B́nh Thạnh, TP.HCM).
33 năm đă trôi qua, nhưng những kỉ niệm về kỳ thi năm đó vẫn c̣n nguyên vẹn trong kí ức của thầy.
Trao đổi với chúng tôi, thầy Lê Bá Khánh Tŕnh kể về kỉ niệm lạc đề dẫn tới chiến thắng vang dội năm đó: “Lúc học bài và đọc tài liệu, tôi ôn rất kỹ. Thậm chí khi đọc những cuốn sách và biết được những cách giải rất hay nhưng khi vào pḥng thi, người ta cho đề ngược. Tôi lại làm bài theo những cách đă ôn.
Sau khi làm bài xong, c̣n thời gian rất nhiều, tôi kiểm tra lại bài rất kỹ và để chắc ăn, tôi giải thêm cách giải nữa, kết quả đều giống nhau. Nhưng khi rà soát lại đề th́ không phải, tôi làm bài bị sai. Đề cho một đường, tôi lại đi làm một nẻo. Nh́n đồng hồ, chỉ c̣n khoảng 30 phút nữa là hết giờ. Thật lạ, cảm giác lúc đó là b́nh thản! Tôi đọc lại đề bài rồi t́m ra cách giải cho bài toán”.
Lê Bá Khánh Tŕnh chia sẻ: “Có thể những con người ta bị dồn vào thế bí nhất, họ sẽ t́m ra một hướng giải quyết rất phù hợp và xuất sắc. Tôi cũng vậy, dù thời gian không c̣n bao lâu nữa nhưng vẫn b́nh tĩnh làm bài. Khi tiếng chuông báo hết giờ, giám thị đến thu bài, tôi giơ tay lên xin ít phút nữa để giải cho xong bài toán cuối cùng.
Đúng như ư nguyện của tôi, vị giám khảo vẫn nhẹ nhàng đứng chờ cho đến khi tôi hoàn thành bài giải”.
Ánh mắt thầy rạng lên khi kể về người giám khảo xem thi hôm ấy. Trong lúc Lê Bá Khánh Tŕnh làm bài thi, do mệt nên có ho hắng vài tiếng, vị giám khảo ấy ân cần đứng bên cạnh rót nước và lấy khăn lau cho thí sinh bé nhỏ đến từ Việt Nam này, để Lê Bá Khánh Tŕnh yên tâm làm bài thi tiếp.
| |
|  | Việc dạy học tṛ cũng giống như việc đối đăi với nhân tài, Nhà nước không nên bao bọc họ bằng những đặc chế như trả lương cao, ban chức tước và những bổng lộc khác. Đừng ràng buộc họ với những bổng lộc v́ họ sẽ có cảm giác nợ nần đè lên trách nhiệm của họ. |  |
| | Lê Bá Khánh Tŕnh |
| |
Rồi trong lúc làm bài thi, các giám khảo cứ vài phút lại đến bên xem t́nh h́nh sức khỏe của thí sinh. Chỉ cần thấy ai có biểu hiện về sức khỏe không tốt, ngay lập tức họ chăm sóc rất ân cần.
Chính v́ sự ân cần và quan tâm đó, Lê Bá Khánh Tŕnh ngày nay vẫn tin rằng, thầy đoạt giải cao chính là nhờ vị giám khảo ấy: “Nếu lúc đó, hết giờ mà thấy ấy thu bài ngay th́ có lẽ tôi đă không đoạt giải thưởng cao nhất trong cuộc thi”.
Một kỷ niệm cũng làm Lê Bá Khánh Tŕnh nhớ măi là t́nh đồng đội giữa các thí sinh thể hiện rất cao. Dù mỗi người ở mỗi nước khác nhau và hầu như không ai biết về nhau, nhưng sau mỗi lần làm bài xong, tất cả các đều ngồi lại, xem lại bài thi rồi cùng t́m ra những cách giải khác nhau hay hơn.
Không chỉ thế, với những người làm bài không tốt th́ cả nhóm cùng xúm lại động viên. Chính v́ vậy, ngày hôm sau ai cũng làm bài tốt hơn ngày trước.
“Ngày diễn ra buổi lễ trao giải thưởng, tôi cũng rất bất ngờ v́ ḿnh được xướng danh hai lần chỉ trong ṿng mấy phút. Lần thứ nhất, tôi được gọi lên nhận giải những thí sinh đoạt giải nhất của cuộc thi. Cầm giải thưởng về chưa đến chỗ ngồi, niềm vui chưa ngớt, tôi lại được xướng danh thêm một lần nữa, là thí sinh đoạt giải xuất sắc cuộc thi.
Bất ngờ và không có niềm vui nào diễn tả được vào thời điểm đó. Hôm đó, vị giám khảo coi thi cũng đến chúc mừng tôi.
Khi đi tham quan thành phố London, lúc chúng tôi đang ăn, một cô gái nh́n thấy tôi ngay lập tức đến bắt tay và ôm hôn chúc mừng” - Lê Bá Khánh Tŕnh vui vẻ kể lại.
Lặng lẽ Lê Bá Khánh Tŕnh
Sau ngày đoạt giải, cái tên Lê Bá Khánh Tŕnh nổi lên như cồn. Nhưng rồi 5 năm sau, 10 năm sau, không ít người hỏi Lê Bá Khánh Tŕnh bây giờ làm ǵ, ở đâu? Không ít người kỳ vọng cậu bé vàng ngày xưa làm tiếp thêm nhiều ḱ tích khiến bạn bè năm châu ngưỡng mộ, vinh danh cho đất nước Việt Nam.
Nhưng người trong cuộc như Lê Bá Khánh Tŕnh nghĩ ǵ, muốn ǵ? Và đâu là lựa chọn của một người nổi tiếng?
 | | Gia đ́nh nhỏ của Lê Bá Khánh Tŕnh |
Đặt câu hỏi đó cho Lê Bá Khánh Tŕnh vào một ngày đầu tháng 11, chúng tôi được biết, sau ngày nhận giải, Lê Bá Khánh Tŕnh được tuyển thẳng vào khoa toán – cơ, Trường đại học Tổng hợp Moskva.
Tiếp đến, thầy làm nghiên cứu sinh dưới sự hướng dẫn của Viện sĩ Andrey Alexandrovich Gontrar (Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học Liên bang Nga).
Bốn năm sau, thầy bảo vệ thành công luận án tiến sĩ rồi trở về Việt Nam làm giảng viên Khoa toán – tin, Trường đại học Khoa học tự nhiên.
Từ đó đến nay, Lê Bá Khánh Tŕnh say mê với công việc của ḿnh, say mê với việc truyền kiến thức toán học cho các thế hệ học sinh.
Chúng tôi hỏi, có khi nào thầy hối hận v́ sự lựa chọn của ḿnh? Mỉm cười, Lê Bá Khánh Tŕnh cho biết: “nghề giáo với tôi có lẽ là duyên nợ, là “nghề chọn ḿnh””
Thầy chọn nghề này không phải v́ gia đ́nh có truyền thống làm nghề giáo, cũng không phải say mê, hướng đến từ lúc sinh ra mà nó có ǵ đó, ngay từ khi ngồi trên ghế nhà trường, cậu học tṛ nhỏ đă biết học hỏi, đúc rút từ những kinh nghiệm quư báu của các thầy cô đi trước.
“Hơn nữa, tôi không thích phải cầm lá đơn chạy loanh quanh đi xin việc làm và t́m cái ǵ đó b́nh lặng để hưởng thụ riêng cho ḿnh, đó không phải là tôi. V́ vậy, nghề giáo rất phù hợp với tính cách và sức khỏe của tôi”
Càng tiếp xúc với rất nhiều học tṛ, Lê Bá Khánh Tŕnh lại yêu cái nghề mà “duyên nợ” mang đến cho ḿnh hơn. Thầy cho biết, toán vốn dĩ là môn học rất khô cứng, khiến nhiều học tṛ…chán.
V́ vậy trong mỗi bài giảng, Lê Bá Khánh Tŕnh đều “biến tấu” thành những cái đơn giản, đời thường nhất để học tṛ dễ hiểu.
“Có khi đang giảng bài mà bất chợt đâu đó có tiếng nhạc lướt qua, tôi đều ngưng giảng lại để đố các học tṛ tiết mục ấy là ǵ, do ai thể hiện, ai là người sáng tác ra nó. Rồi những khi giảng bài nhưng tôi vẫn ngưng lại để đùa nghịch với học tṛ… Ngay lập tức, tiết giảng của tôi rất có chất lượng” – Lê Bá Khánh Tŕnh chia sẻ.
Nguyên tắc của thầy là hướng cho học tṛ những cái đơn giản, đời thường và dễ hiểu nhất. Hăy để cho các học tṛ tự tư duy và tự t́m cách giải cho riêng ḿnh th́ các em mới nhớ được lâu.
Lê Bá Khánh Tŕnh nửa đùa nửa thật: “Có nhiều khi tôi phải học hỏi từ các học tṛ của ḿnh nữa. Bởi có những bài toán, ngay cả ḿnh cũng không giải được, tôi đưa cho tất cả học tṛ cùng giải. Khi đó có những học tṛ đă t́m ra cách giải rất hay mà ngay cả tôi cũng không nghĩ đến.
Tuy nhiên cũng có lúc, học tṛ họ cũng chỉ đưa ra những cái nửa vời, nhưng tôi vẫn ghi lại rồi về nhà nghiên cứu thêm, t́m ra cách giải đơn giản nhất, ngắn nhất, dễ hiểu nhất để truyền đạt lại cho học tṛ”.
Vội vă chia tay chúng tôi để về đón con, Lê Bá Khánh Tŕnh tâm sự, anh không bao thấy hối hận với công việc, cuộc sống hiện tại. Có đôi khi anh cảm thấy mệt mỏi song mệt mỏi đó chỉ là v́ những chuyện thường nhật mà ai cũng có. V́ cuộc đời nó là thế…
|
Lê Bá Khánh Tŕnh: 'Cậu bé vàng Toán học VN' giờ ra sao
