Cả 3 anh em đều linh cảm có sự bất thường khi mẹ bảo đă bán căn nhà bà đang ở để chia tiền cho các con; khi biết nguyên do thật sự, chúng tôi chết lặng.
Căn nhà cấp 4 rộng gần 60m2 này là nơi tôi và hai em lớn lên. Nó không khang trang, chẳng hiện đại nhưng chứa đầy kư ức của cả gia đ́nh – nơi cha tôi từng cặm cụi sửa cái cửa sổ ọp ẹp, nơi mẹ nấu những bữa cơm đạm bạc nhưng ấm ḷng. Vậy nên khi mẹ tôi bất ngờ thông báo đă bán nó và gọi chúng tôi về chia tiền, cả ba anh em đều sốc, gọi điện hỏi nhau xem có ai biết chuyện ǵ không, nhưng tất cả đều ngơ ngác không đoán được ư mẹ.
Mẹ tôi chưa bao giờ là người nói chuyện tiền bạc một cách lạnh lùng. Bà sống giản dị, tiết kiệm từng đồng, lúc nào cũng dặn các con: “Mẹ c̣n khỏe, mẹ không cần ǵ, tụi con cứ lo cho tương lai”.
V́ thế mà lời giải thích của mẹ về chuyện bán nhà ít kém thuyết phục: "Mẹ nghĩ kỹ rồi, mấy đứa lập nghiệp mà mẹ chưa bao giờ giúp được ǵ, nên mới quyết định bán nhà chia 3 phần bằng nhau để các con đều nhận được phần đóng góp từ mẹ. Hết tháng này sẽ giao nhà, mẹ không muốn sống chung gây phiền phức nên sẽ thuê một pḥng nhỏ để ở...".
(Ảnh minh họa: AI)
Chúng tôi hỏi dồn: “Sao mẹ lại nói vậy? Công việc bọn con đều ổn rồi, đâu cần mẹ góp tiền nữa, nhà này bao kỷ niệm, sao mẹ phải bán, Tết tụi con về đâu?”.
Đáp lại, mẹ chỉ nói qua loa rồi lảng sang chuyện khác. Ba anh em thấy trong ḷng nghèn nghẹn, cảm nhận được có điều ǵ đó không đúng, chắc mẹ đang giấu chúng tôi chuyện ǵ. Cậu em thứ nghi ngờ mẹ bị lừa đảo hoặc bị ai “tư vấn đầu tư”, c̣n em út hốt hoảng: “Hay mẹ bị trầm cảm? Sao tự nhiên dứt áo với căn nhà mấy chục năm gắn bó như vậy?”.
C̣n tôi, người gần mẹ nhất, cảm thấy nỗi sợ vô h́nh đang len lỏi. Mẹ vẫn cười, vẫn nấu ăn, đi chợ, nhưng có ǵ đó trong dáng vẻ của bà – tôi không gọi tên được – như một người đang chuẩn bị cho cuộc chia ly. Tôi kiếm cớ gần đây thường xuyên phải làm việc với đối tác gần nhà mẹ, giờ giấc gặp họ là bất cứ lúc nào để mang ba lô về ở với bà.
Tôi để ư thấy hay ngồi trầm ngâm rất lâu. Đôi khi đang rửa bát, bà bỗng đứng khựng lại, tay ôm bụng dưới. Tôi hỏi th́ bà bảo: “Đau dạ dày nhẹ thôi, già rồi ai chả có bệnh vặt”. Tôi lén lúc bà đi chợ để lục lọi và t́m thấy đơn thuốc trong túi bà. Sau khi lên mạng tra cứu, tôi lạnh người v́ sợ, h́nh như bà bị ung thư.
Tôi không dám tự kết luận nhưng ḷng hoang mang sợ hău, liền kể với các em. Tôi "giám sát" mẹ kỹ hơn. Một buổi sáng bà đặt Grab, tôi hỏi đi đâu th́ chỉ bảo có việc, tôi không nh́n được màn h́nh điện thoại nên hỏi cậu tài xế mới được biết điểm đến là bệnh viện. Lúc này bà mới chịu nói lư do là đi khám tổng quát theo định kỳ.
Tôi giả vờ tin ngay rồi quay vào nhà, sau đó lẳng lặng vào lấy xe máy bám theo đến bệnh viện, lặng lẽ ngồi từ xa theo dơi. Gần trưa, bác sỹ gọi mẹ vào pḥng tư vấn, tôi liền bước tới gơ cửa, tự giới thiệu rồi xin phép cùng nghe. Mẹ chưa kịp phản đối th́ bác sỹ đă gật đầu nói: “Bác có người thân đi cùng th́ tốt, chúng tôi cần trao đổi với gia đ́nh".
Bác sỹ cho biết mẹ tôi được chẩn đoán ung thư buồng trứng giai đoạn 3B: "Chúng tôi đă trao đổi trước đó, nhưng bác vẫn chưa muốn điều trị".
Dù đă nghi ngờ và chuẩn bị cho t́nh huống này, tôi vẫn chết lặng. Là người đàn ông đă có vợ con nhưng trên đường đưa mẹ về nhà, tôi vẫn lén lau nước mắt. Ḷng tôi đau xót khi nghĩ đến việc mẹ âm thầm giấu bệnh, chọn cách chuẩn bị rời xa trong lặng lẽ.
Mẹ nói bà phát hiện khối u từ hơn nửa năm trước. Bác sỹ khuyên mổ và hóa trị, nhưng bà từ chối, không phải v́ không sợ chết, mà v́: “Mẹ biết ḿnh lớn tuổi rồi, yếu rồi, chữa cũng chẳng sống được bao lâu. Mẹ không muốn nằm viện, không muốn các con phải gánh tiền thuốc thang. Mẹ chỉ muốn c̣n lại chút lộc th́ chia nốt cho các con để rảnh rang đi thanh thản".
Tôi ̣a khóc như đứa trẻ. Bao nhiêu thương, bao nhiêu giận, bao nhiêu đau đớn trào ra cùng lúc. Tôi nói: “Nếu mẹ cứ lặng lẽ ra đi như vậy, tụi con mới là những đứa bất hiếu. Mẹ từng nói con là đứa cứng rắn nhất nhà, vậy giờ để con là người nắm tay mẹ đi chữa bệnh”.
Sau đó, trước sự khẩn khoản tha thiết của cả ba đứa con, mẹ tôi đồng ư chữa. Đó là hành tŕnh nhiều gian khổ v́ mẹ tôi yếu, phản ứng phụ nặng, nhưng trước đây mẹ tôi cứng rắn giấu bệnh thế nào th́ giờ kiên cường tuân thủ điều trị như thế. Mỗi lần nh́n ánh mắt xót xa của các con, mẹ lại cười: “Mẹ sống thêm được ngày nào là có thêm ngày nh́n các con trưởng thành. Vậy là lời rồi".
Hiện nay tôi đă đón mẹ về nhà ḿnh, các em cũng qua thường xuyên, tuy hơi chật chội nhưng căn nhà có không khí ấm áp giống như những ngày thơ ấu. Bữa cơm tối có tiếng cười, có món mẹ thích, có bàn tay run run của bà rót nước cho cháu nội. Những lần mẹ đau quá, cả ba anh em thức trắng đêm bên giường mẹ.
Chúng tôi không biết ḿnh c̣n bao nhiêu thời gian, nhưng ít ra, giờ mẹ không c̣n lặng lẽ gánh nỗi đau một ḿnh.
Đôi khi, sự im lặng của cha mẹ không phải v́ họ mạnh mẽ, mà v́ họ sợ con cái đau ḷng. Nhưng là con, chúng ta không thể để người ḿnh yêu thương nhất âm thầm chống chọi với số phận trong cô đơn. Nếu bạn thấy cha mẹ ḿnh bỗng dưng thay đổi, bỗng nói hay làm những điều bất thường, đừng vội gạt đi, hăy để ư, hỏi han để t́m nguyên nhân thật sự để nếu gặp trường hợp như gia đ́nh tôi, bạn có thể ở bên cha mẹ nhiều hơn trước khi quá muộn.
Ba anh em tôi từng suưt mất cơ hội ấy, và tôi mong các bạn sẽ không.
