Lễ hội Maha Kumbh Mela lớn nhất thế giới được nhiều người theo Hindu giáo tin là sự kiện giúp người ta gột rửa bụi trần và nâng cao tinh thần. Nhưng với hàng ngàn người đă bị lạc trong lễ hội, trải nghiệm mà họ nhận được chỉ là sự kinh hoàng.
 |
| Hàng chục triệu người Ấn Độ đă tham gia lễ hội Kumbh Mela và hàng trăm ngàn người đă bị thất lạc trong lễ hội. |
Hàng trăm ngàn người bị lạc
Saraswati Devi ngồi co ro bên cạnh một đám lửa nhỏ, nước mắt trào xuống gương mặt bà. Chiếc áo sari rách nát quấn chặt lấy thân h́nh nhỏ bé. Người đàn bà 73 tuổi đang sống tại một ngôi làng nhỏ ở bang Madhya Pradesh của Ấn Độ này, đă tới rất sớm cùng em dâu để tham dự Kumbh Mela, một lễ hội lớn của Hindu giáo được tổ chức bên lề sông Hằng linh thiêng.
Nhưng trong đám đông hỗn loạn, với số lượng người tham dự lễ hội có thể đạt mốc 100 triệu vào năm nay, hai người bị lạc nhau. Devi đi lang thang trong hoảng loạn, cho tới khi được các viên cảnh sát t́m thấy và dẫn bà vào một căn lều của Bharat Seva Dal, tổ chức thiện nguyện đă giúp các thành viên gia đ́nh t́m lại nhau.
Devi nói rằng bà chưa từng đi một ḿnh bao giờ và không biết cách mua vé tàu nên đă rất dễ bị tổn thương ở nơi đất lạ. "Tôi lo lắm, tôi thậm chí c̣n không chắc ḿnh muốn tới đây. Em dâu đang cầm áo khoác của tôi", bà kể.
Giống Devi, Sharphya Harijan, một cụ bà đă già yếu, tuổi gần 80 tới từ một ngôi làng gần Varanasi, đă ngồi khóc sụt sùi trên một chiếc ghế nhựa tại một trung tâm xử lư "thất lạc và t́m thấy" do Bharat Seva Dal lập ra.
"Tôi đang đi vào khu vực tắm và nắm tay con gái tôi. Nhưng do sức ép từ quá nhiều người, tôi đă bị tách ra khỏi con tôi và lạc vào đám đông. Tôi đă nhờ cảnh sát giúp đỡ và họ đưa tôi tới đây", bà nói. Xung quanh bà, gần một chục người phụ nữ khác với khuôn mặt rầu rĩ cũng ngồi quanh chờ người đón.
Và họ không phải là những người duy nhất bị thất lạc. Trong lễ hội Kumbh Mela dài 55 ngày và được tổ chức trên một khu vực rộng tới 19 km2, hàng trăm ngàn người đă bị lạc khỏi thân nhân của họ. Nhưng phần lớn đă t́m đường tới với những căn lều như Devi.
Những căn lều này mang tên khoya paya shivir (thất lạc và t́m thấy). Kể từ khi lễ hội khai trương vào ngày 14/1, khoảng 275.000 người đă bị lạc, với 100.000 người bị lạc trong ngày 10/2, thời điểm xảy ra một vụ giẫm đạp làm 36 người thiệt mạng.
"Hiệp sĩ" giúp đoàn tụ các gia đ́nh thất lạc
Nhân viên xă hội Raja Ram Tiwari, 86 tuổi, sáng lập viên Bharat Seva Dal, nói rằng ông đă thành lập tổ chức của ḿnh một cách t́nh cờ. Năm 1946, ông đă tham dự lễ hội Kumbh Mela đầu tiên của ḿnh, trong đó những người hành hương sẽ tắm trong sông thiêng như biện pháp tẩy rửa tâm hồn.
Kumbh Mela là lễ hội hành hương của người theo đạo Hindu, được xem là lễ hội lớn nhất hành tinh.
Diễn ra từ tháng 1 đến tháng 3 và kéo dài trong 55 ngày, mùa lễ hội năm nay dự kiến sẽ đón khoảng 100 triệu tín đồ Hindu giáo.
Một trong các hoạt động diễn ra trong chương tŕnh lễ hội là ngâm ḿnh dưới ḍng sông thiêng Ganges.
Theo tín ngưỡng của đạo Hindu, nước sông Hằng sẽ giúp rửa trôi mọi tội lỗi, giúp t́m thấy mục đích sống của cuộc đời.
|
Trong ngày đó, ông bất ngờ thấy một người phụ nữ cao tuổi đang khóc như mưa. Ông bèn dựng một căn lều tạm để bà ngồi ở đó và dùng một chiếc loa phóng thanh tự chế để gọi tên con cái bà cụ, cho tới khi đôi bên đoàn tụ.
Người phụ nữ đă cảm ơn Tiwari và chạm vào chân ông, một cử chỉ thể hiện ḷng kính trọng. "Tôi đă rất vui, tâm hồn tôi phơi phới và tôi cảm ơn sông Hằng", Tiwari kể lại.
Mỗi năm kể từ đó, ông đều trở lại Kumbh Mela. Tổng cộng ông đă tới 65 lễ hội cả thảy và giúp đoàn tụ hơn 1 triệu người lớn và 20.000 đứa trẻ cùng thân nhân của họ. Phương thức t́m thân nhân của ông đă trở nên ngày càng hiện đại hơn. Giờ đây ông có trong tay hàng chục t́nh nguyện viên, những người sẽ tỏa vào trong đám đông và dùng loa phóng thanh gọi tên thân nhân của người bị lạc.
Tiwari nói rằng về cơ bản, những người bị thất lạc đều t́m thấy thân nhân của họ trong vài giờ, hoặc vài ngày. Trong một trường hợp hiếm hoi, Tiwari phải mất tới 10 ngày mới giúp được một người phụ nữ cao tuổi bị câm điếc đoàn tụ với gia đ́nh của bà.
"Không có chuyện thất lạc vĩnh viễn trong lễ hội. Chuyện này chỉ có trong phim mà thôi", ông nói.
Thật không may, chuyện không hẳn giống như lời Tiwari nói. Năm 2011, số liệu của Cục lưu trữ Hồ sơ phạm tội Quốc gia cho hay, gần 60.000 đứa trẻ đă được báo cáo mất tích trên toàn quốc và 1/3 trong số đó không bao giờ được t́m thấy.
Các nhóm chăm sóc trẻ em cho biết nhiều đứa trẻ đă bị thất lạc trong các chuyến đi của gia đ́nh, như tới lễ hội Kumbh Mela, bị bỏ rơi, bị bắt cóc hoặc do lũ trẻ tự động bỏ trốn.
Dữ liệu của người lớn khó xác định hơn, với một số gia đ́nh quá nghèo tới mức họ không có cả ảnh của người thân mất tích để cho nhà chức trách thấy. Nhưng tại bang Andhra Pradesh, khoảng 5.700 người được báo mất tích sau khi tham dự Kumbh Mela và các lễ hội khác vào cuối năm 2009 cho tới nay vẫn chưa t́m thấy.
Đủ kiểu chống ly tán
Thời gian gần đây, t́nh trạng thất lạc đă giảm đi khi điện thoại di động trở nên phổ biến ở Ấn Độ. Giờ phần lớn những người thất lạc chỉ c̣n là trẻ em hoặc người già, không có đủ tiền để mua vé tàu, chưa nói là tới điện thoại.
Để giảm bớt t́nh trạng thất lạc, cảnh sát đă đề nghị những người tham gia Kumbh Mela gắn tên và số điện thoại liên lạc lên các thành viên gia đ́nh dễ bị tổn thương. Những người khác sử dụng các phương thức "truyền thống" hơn. "Chị tôi và tôi đều có một chiếc điện thoại bên người. Chúng tôi nắm tay nhau thật chặt để không bị thất lạc".
Và t́nh trạng thất lạc ở Kumbh Mela c̣n giảm đi nhiều nhờ tổ chức của Tiwari, vốn hoạt động hoàn toàn t́nh nguyện và không hề thu phí. Sự thành công và nổi tiếng của Tiwari đă khiến nhiều người học theo. Ví dụ như tổ chức từ thiện Hemvati Nandan Bahuguna chỉ tập trung t́m các bé gái và phụ nữ thất lạc.
Trong khi đó Trung tâm thất lạc và t́m kiếm lại sử dụng phương tiện công nghệ cao để giúp đoàn tụ những người thất lạc, họ đưa những bức h́nh mà người bị lạc cung cấp rồi chiếu h́nh ảnh lên một màn h́nh TV lớn để cho thân nhân họ có thể dễ dàng nhận ra.
Với Tiwari, những người tới sau, với công nghệ trang bị tận răng như thế, dường như chỉ đang t́m cách đánh bóng tên tuổi thay v́ giúp đỡ người thất lạc thực sự.
"Ai có thời gian mà nh́n vào những bức ảnh chụp cả đại gia đ́nh như thế kia?", ông nói. Nỗ lực giúp người của Tiwari đă khiến ông hai lần được Chính phủ trao tặng giải Padma danh giá, một giải thưởng mà Devi và hàng ngàn người khác như bà tin rằng ông xứng đáng được nhận.
"Người của ông ấy cho tôi ăn và cho tôi chăn để đắp", bà nói không lâu trước khi đoàn tụ với người em dâu. "Họ là những người lương thiện, những người tốt, tốt hơn nhiều chính gia đ́nh của tôi".
Tường Linh
Nguy cơ mất gia đ́nh trong lễ hội lớn nhất hành tinh
