Khi Mỹ đối đầu với cả Nga và Trung Quốc

Tuần qua, thế giới chứng kiến sự đối đầu gay gắt giữa Mỹ với cả Nga và Trung Quốc. Sự đối đầu giữa các cường quốc hàng đầu thế giới này đang diễn biến theo chiều hướng ngày một nghiêm trọng khiến nhiều người lo ngại.

Sẽ có một cuộc chiến Nga-Mỹ ở Syria?

Cuộc đối đầu giữa hai cựu địch thủ thời Chiến tranh Lạnh Nga-Mỹ bắt đầu nổi lên từ vấn đề Syria. Ngay từ khi các cuộc biểu tình chống chính phủ Syria nổ ra từ cách đây nhiều tháng, giữa Nga và Mỹ đã bắt đầu nảy sinh mâu thuẫn về cách xử lý cuộc khủng hoảng này. Washington liên tục gây sức ép đòi chính phủ của Tổng thống Syria Bashar Assad phải từ chức trong khi Moscow phản đối sự can thiệp của phương Tây vào đây. Khi Mỹ đưa ra những lời đe dọa, cảnh báo đối với Tổng thống Assad thì Nga tuyên bố sẽ không để phương Tây biến Syria thành Libya thứ hai.

Mâu thuẫn giữa Nga và Mỹ ở Syria đã trở nên căng thẳng một cách đáng lo ngại trong tuần này. Điều đó được thể hiện thông qua việc hai nước thi nhau triển khai tàu chiến, vũ khí tối tân đến vùng lãnh hải gần Syria. Hồi giữa tuần, Nga đã triển khai một loạt tàu chiến và xe tăng đến Syria. Ngoài ra, có tin Moscow còn cung cấp một loạt hệ thống phòng không hiện đại S-300 cũng như các hệ thống radar đến cho Syria. Đáp lại, Mỹ cũng kéo rất nhiều tàu chiến tối tân, trong đó có cả tàu sân bay hạt nhân, đến khu vực lãnh hải ngoài khơi Syria. Trước những động thái quân sự gây giật mình này, nhiều người đang tự hỏi liệu có thể xảy ra một cuộc chiến tranh giữa Nga và Mỹ ở Syria hay không?

Moscow rõ ràng đang quyết tâm ngăn chặn bất kỳ cuộc tấn công nào của NATO và Mỹ vào Syria bởi đây là khu vực “sân sau” của họ. Nga sẽ mất rất nhiều lợi ích nếu để Syria bị tấn công. Moscow vốn có mối quan hệ gắn bó mật thiết với chính phủ của ông Assad và Syria cũng là một trong những đồng minh hiếm hoi của Nga trong khu vực. Hơn nữa, Syria là khách hàng vũ khí lớn tiềm năng của Nga và là nơi Nga có một căn cứ hải quân quan trọng tại bờ biển Địa Trung Hải.

Với việc Moscow tỏ rõ quyết tâm ngăn chặn bất kỳ hành động can thiệp quân sự nào vào Syria thì liệu Washington có dám thực hiện một chiến dịch như ở Libya vào Syria hay không. Theo nhiều nhà phân tích, rất khó có khả năng Mỹ sẽ đánh Syria. Lý do là nếu xảy ra một cuộc chiến như vậy, Mỹ sẽ không chỉ phải đối đầu với quân đội Syria mà còn phải đối đấu với Nga và một loạt những nước, những nhóm đồng minh của Syria như Iran, nhóm Hezbollah ở Lebanon... Ngoài ra, quân đội Mỹ giờ đây đã quá căng sức và dàn trải để có thể đương đầu với một cuộc chiến tranh mới, nhất là trong bối cảnh nước này đang chìm vào một cuộc khủng hoảng kinh tế.

Cuộc đối đầu giữa hai cựu kẻ thù thời Chiến tranh Lạnh không chỉ dừng lại ở vấn đề Syria. Tuần này, thế giới còn phải chứng kiến một cuộc khẩu chiến giữa Nga và Mỹ liên quan đến kế hoạch lá chắn tên lửa.

Hôm 23/11, Tổng thống Dmitry Medvedev đã lên tiếng cảnh báo, Nga sẽ triển khai một loạt tên lửa ở khu vực biên giới với các nước NATO nhằm thẳng vào hệ thống lá chắn tên lửa của Mỹ nếu Washington cứ cố tình thiết lập hệ thống này ở Đông Âu như kế hoạch.

Theo Tổng thống Medvedev, Nga sẵn sàng triển khai các tên lửa Iskander có tầm bắn lên tới 500km ở khu vực phía nam Krasnodar và Kaliningrad. Đây là nơi gần biên giới với hai nước thành viên NATO là Ba Lan và Lithuania. Ông Medvedev còn cho biết thêm, Moscow có thể sẽ triển khai các hệ thống vũ khí ở phía nam, gần với Gruzia và Thổ Nhĩ Kỳ. Mục đích của kế hoạch triển khai này là nhằm để xóa bỏ mọi mối đe dọa từ phía hệ thống phòng thủ tên lửa mà Mỹ đang định dựng lên ở Châu Âu.

Phản ứng trước những lời đe dọa của Tổng thống Medvedev, Nhà Trắng tỏ ra không hề nao núng, tuyên bố Washington sẽ không thay đổi kế hoạch triển khai dự án thiết lập hệ thống phòng thủ tên lửa ở Châu Âu.

Giữa Nga với NATO và Mỹ từ lâu đã đối đầu với nhau về vấn đề lá chắn tên lửa. Dù đã có nhiều cuộc đàm phán diễn ra nhưng mâu thuẫn giữa Moscow và Washington liên quan đến vấn đề này đến nay vẫn chưa được hóa giải.

Những diễn biến đầy căng thẳng trên trong quan hệ giữa Nga và Mỹ đang đe dọa phá hỏng tiến trình “cài đặt” lại mối quan hệ song phương giữa hai nước mà Tổng thống Obama đã khởi động cách đây hơn 3 năm khi ông này bước vào Nhà Trắng.

Trung-Mỹ tranh giành ảnh hưởng ở Châu Á

Không chỉ đối đầu với Nga, thời gian này, cường quốc số 1 thế giới còn gây mâu thuẫn với cả Trung Quốc.

Tiếp nối mối quan hệ căng thẳng từ tuần trước do các hoạt động ngoại giao sôi động của giới lãnh đạo Mỹ ở khu vực Châu Á-Thái Bình Dương gần đây gây ra, Mỹ và Trung Quốc tuần này vẫn tiếp tục đối đầu với nhau. Một trong những động thái của Mỹ khiến Trung Quốc lo lắng và tức giận nhất là việc Tổng thống Obama mới đây thông báo về kế hoạch triển khai hàng nghìn quân đến Australia. Rõ ràng, việc Mỹ đưa quân đến gần Trung Quốc không thể không khiến Bắc Kinh cảm thấy bất an.

Ngoài ra, việc Ngoại trưởng Hillary khi ở thăm Philippines đã đưa ra cam kết sẽ bảo vệ nước này trong một cuộc tranh chấp lãnh hải ở khu vực cũng làm cho Bắc Kinh “đứng ngồi không yên”. Cam kết này rõ ràng ám chỉ đến Trung Quốc bởi giữa nước này với Philippines đang có cuộc tranh chấp lãnh hải ở khu vực Biển Đông.

Dù quan hệ Mỹ-Trung gần đây đã được cải thiện nhiều nhưng giữa hai cường quốc hàng đầu thế giới này từ lâu vốn tồn tại sự nghi kỵ, ngờ vực lẫn nhau. Vì thế, những động thái tìm kiếm vị trí lãnh đạo ở khu vực Châu Á của Mỹ trong những ngày vừa qua đã nhanh chóng thổi bùng lên ngọn lửa căng thẳng trong mối quan hệ giữa hai nước Trung-Mỹ.
Bắc Kinh tin rằng, Mỹ đang tìm cách xâm phạm vào vùng ảnh hưởng của họ và tìm cách bao vây họ.

Trung Quốc tuần này tuyên bố sẽ tiến hành một cuộc tập trận hải quân ở khu vực Thái Bình Dương. Dù Bắc Kinh khẳng định đây chỉ là một cuộc tập trận định kỳ được lên kế hoạch từ trước nhưng nhiều người cho rằng đây chính là đòn đáp trả đầu tiên của Trung Quốc đối với Mỹ.

Kiệt Linh