WikiLeaks: Iran đã đủ khả năng chế tạo bom nguyên tử

LONDON, Anh Quốc - Trong một hồ sơ mật của Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ vừa được WikiLeaks cho công bố trên tờ The Guardian số ra ngày 20 tháng 1 tại London, ngay từ đầu năm 2009 Hoa Kỳ đã tin rằng Iran có đủ khả năng làm giàu uranium, một bước thiết yếu để tiến tới việc chế tạo bom nguyên tử.

Bức công điện từ Tòa Ðại Sứ Hoa Kỳ ở Áo gởi về Bộ Ngoại Giao báo cáo cuộc họp của các chuyên gia nguyên tử ở thủ đô Vienna ngày 20 tháng 4 năm 2009 trong đó đại diện Hoa Kỳ khẳng định là “việc sử dụng hệ thống ly tâm của Iran chứng tỏ họ có đủ khả năng sản xuất uranium tinh chế tới mức độ cao (HEU = highly enriched uranium) nếu họ muốn”.

Không phải tất cả các nước Tây phương chia sẻ nhận định này với Hoa Kỳ nhưng rõ ràng là biện pháp cấm vận quốc tế đã không ngăn cản được Iran đạt tới kỹ năng cần thiết để chế tạo bom nguyên tử. Sản xuất HEU là trở lực lớn nhất cho mọi quốc gia nào có ý định làm bom nguyên tử.

Ảnh minh hoạ - Google

Chiến lược của các nước Tây phương là làm chậm tiến triển của Iran với hy vọng áp lực kinh tế sẽ buộc quốc gia này từ bỏ chương trình phát triển nguyên tử. Kế hoạch đạt được một số kết quả bằng những hành động phá hoại bí mật như đưa vào computer “con bọ” Stuxnet mà người ta tin là do Hoa Kỳ và Israel phối hợp thực hiện.

Trong công điện ngoai giao Hoa Kỳ còn nêu ra một số những chi tiết khác trong kế hoạch này:

- Nga cam kết không để Iran sản xuất nhiên liệu cho nhà máy điện nguyên tử do Nga thiết lập ở Bushehr và không cung cấp kỹ thuật cho Iran làm các điện trì nguyên tử ấy.

- Anh dự đoán Iran sẽ tập trung được khoảng 20 tấn uranium cấp thấp vào năm 2014, đủ để chế tạo 19 trái bom.

- Pháp cho biết kho nguyên liệu của Iran chỉ còn khoảng 100 tấn quặng uranium.

- Hoa Kỳ đã tìm cách cắt nguồn tiếp liệu thép cao cấp - được gọi là maraging steel - và sợi carbon.

Các giới chức Tây phương nhìn nhận là Iran có thể tìm ra cách đi vòng tất cả mọi nỗ lực ngăn chặn nhưng ít nhất những biện pháp này sẽ làm họ bị chậm trễ, và điều quyết định nhất vẫn là do ở sự thay đổi chính sách của giới lãnh đạo Iran.

(H.C.)-Nguoi Viet

Iran Họp Với Ngũ Cường Về Nguyên Tử Tại Thổ Nhĩ Kỳ

ISTANBUL - Hôm Thứ Sáu, đại diện của Iran gặp 5 cường quốc thành viên thường trực của HĐ Bảo An - Thổ Nhĩ Kỳ là nước chủ nhà nhưng không dự phần.

Với các viên chức Iran, đến Istanbul họp là thoải mái vì các liên lạc giữa họ và Thổ Nhĩ Kỳ là tốt đẹp. Thổ Nhĩ Kỳ cũng đang trở thành 1 đấu thủ có tầm quan trọng trong các dàn xếp khu vực.
Kỳ này, ngũ cường tỏ ra đoàn kết hơn bao giờ hết, trong khi ảnh hưởng của 4 đợt trừng phạt của HĐ Bảo An bắt đầu gây thiệt hại kinh tế đáng kể và gia tăng sự cô lập chế độ Tehran.

Ảnh biếm hoạ tổng thống iRan - Google

Nhưng, chính quyền Hồi Giáo Iran chưa yếu sức đủ để nhân nhượng hầu các trừng phạt ngưng hay nới lỏng.
Nhà báo nhắc lại : đối thoại có vẻ gần khai thông năm 2009 khi Tehran đồng ý chuyển uranium ra ngoài tinh chế để nhận lại các thanh nhiên liệu cần dùng cho lò phản ứng nguyên tử nghiên cứu phục vụ y học. Nhưng, sau cùng, lãnh tụ tối cao ngăn cấm.
Bây giờ, các nhà ngoại giao tìm cách thuyết phục Iran trở lại phương thức ấy.
Tính cho đến giờ nghỉ trưa để ăn uống, hội nghị Istanbul diễn ra trong không khí tích cực, tuy là quá sớm để có thể thẩm định là thành công hay không và đến mức nào.

Viet Bao