USA MAHA vào Washington: Bác sĩ Casey Means và phép thử niềm tin sức khỏe công cộng dưới thời RFK Jr.

[Gibbs]

KFF: 59% cử tri không hài lòng với RFK Jr.
Một chuỗi thay đổi chính sách y tế gây tranh cãi đã làm lung lay niềm tin vào nỗ lực của Robert F. Kennedy Jr. trong việc xử lý bệnh mạn tính và “đặt lại câu hỏi” với khoa học. 59% người Mỹ hiện không tán thành cách ông vận hành cương vị Bộ trưởng Y tế & Dịch vụ Nhân sinh (HHS), theo khảo sát KFF gần đây.

Sáu Surgeon General lưỡng đảng lên tiếng: “Gây nguy cho sức khỏe quốc gia”
Sáu cựu Surgeon General thuộc cả hai đảng, gồm cả người phục vụ trong nhiệm kỳ đầu của Tổng thống Donald Trump, cho rằng RFK Jr. đang đe dọa sức khỏe quốc gia. Cựu Surgeon General Jerome Adams thậm chí nói ông nên bị cách chức.

Casey Means – gương mặt được kỳ vọng “Making America Healthy Again”
Ứng viên Surgeon General do Trump đề cử, Bác sĩ Casey Means (38 tuổi), tốt nghiệp Stanford, là doanh nhân wellness, tác giả sách bestseller “Good Energy” và là đồng minh thân cận của Kennedy. Bà từng chất vấn các chuẩn mực khoa học, nhưng diễn giải như một cách trao quyền cho người dân tự chủ sức khỏe.

Mạng lưới ủng hộ: từ Nhà Trắng đến “Good Energy”
Means có sự hậu thuẫn của các nhân vật chủ chốt trong chính quyền: Stephen Miller và Katie Miller sớm bày tỏ ủng hộ; Susie Wiles cũng bị ảnh hưởng bởi thông điệp “Good Energy”. Bên ngoài chính trường, Means gây tiếng vang qua các cuộc phỏng vấn thu hút hàng triệu lượt xem và bản tin riêng định hình một “wishlist” chính sách y tế: siết xung đột lợi ích trong nghiên cứu công, cải cách bữa ăn trường học/phúc lợi, hạn chế quảng cáo dược…

Vai trò đặc biệt của Surgeon General và cái nhìn hoài nghi
Lịch sử cho thấy Surgeon General có thể định hướng dư luận (từ nhãn cảnh báo rượu đến thuốc lá, e-cigarette). Tuy vậy, các tổ chức như Center for Science in the Public Interest phản đối đề cử Means, viện dẫn kinh nghiệm lâm sàng hạn chế và các quan điểm gai góc (hoài nghi vắc xin, thuốc tránh thai, cách lý giải đơn nhân tố về tự kỷ) lệch khỏi dòng chính khoa học.

MAHA tiến vào thủ đô: đề cử thay người và “sức hút ngôi sao”
Trump chọn Means sau khi rút đề cử trước đó; lý do ngắn gọn: “Vì Bobby nói cô ấy tuyệt vời.” Means cùng anh trai Calley Means—cố vấn của Kennedy và người vận động cho MAHA—trở thành hạt nhân tư tưởng “Make America Healthy Again”.

Tranh cãi trung thành, vắc xin và xung đột lợi ích
Trong nội bộ phe ủng hộ Trump cũng có hoài nghi: nhà hoạt động Laura Loomer nhiều lần công kích năng lực và động cơ của Means; một số người lo ngại MAHA và gia tộc Means có thể liên hệ tới tham vọng chính trị tương lai của Kennedy (điều này đã bị phủ nhận).
Về xung đột lợi ích, Means đồng sáng lập Levels (thiết bị đeo theo dõi đường huyết) nhưng khai báo đã rời vị trí CMO, cam kết thoái vốn và từ nhiệm vai trò cố vấn nếu được phê chuẩn. Bà cũng cam kết thoái các đầu tư gia đình vào Altria. Chỉ trích cho rằng chiến dịch khuyến khích wearables có thể đem lại lợi ích cho người có liên quan đã được nêu ra; phía Means tuyên bố sẽ chấm dứt mọi ràng buộc tài chính.

Chặng đường phê chuẩn: thăng bằng mong manh với Thượng viện
Do đóng cửa chính phủ, điều trần bị trì hoãn, nhưng Means đã gặp các Thượng nghị sĩ/nhân viên Ủy ban HELP. Bà đứng giữa hai làn sóng: trấn an Thượng viện—nơi lo ngại niềm tin vắc xin suy giảm—và đáp ứng kỳ vọng của cử tri MAHA muốn lập trường cứng rắn hơn với vắc xin. Chủ tịch HELP Bill Cassidy công khai quan ngại về niềm tin vắc xin; sự kiện một ứng viên lãnh đạo CDC bị thay sớm vì bất đồng khuyến nghị vắc xin càng khiến tiến trình thêm nhạy cảm.

Lập trường chính sách của Means
Means ủng hộ chấm dứt bảo hộ trách nhiệm cho nhà sản xuất vắc xin, đặt câu hỏi về lịch tiêm chủng trẻ em (đồng thời nói đây không phải chuyên môn chính). Bà tập trung vào sức khỏe phụ nữ/gia đình, thực phẩm và thuốc trừ sâu, nêu mối quan hệ giữa nông nghiệp công nghiệp, pesticides và vấn đề môi trường—một chủ đề nhạy cảm chính trị với các bang nông nghiệp.

Nếu được phê chuẩn: định hình lại thông điệp sức khỏe quốc gia
Theo các nhà hoạch định, Surgeon General là “người phát ngôn số 2” trong khủng hoảng y tế; MAHA cần một đầu mối truyền thông mạnh. Calley Means cho biết ưu tiên của Casey là thực hành phổ quát: ăn uống lành mạnh, vận động, trao quyền người dân “kiểm soát sức khỏe của chính mình giữa vô vàn thách thức từ hệ thống”.

Bức tranh lớn
Tương lai của MAHA tại Washington—và mức độ tin cậy của công chúng—đang gắn với hai biến số: hiệu suất điều hành của RFK Jr. (trong bối cảnh 59% không hài lòng) và cách Casey Means dung hòa nghiên cứu chính thống với mạch “trao quyền” của phong trào. Nếu khéo léo, bà có thể mở rộng chiếc lều MAHA bằng những chính sách chạm đến cuộc sống thường nhật; nếu không, các tranh cãi khoa học và xung đột lợi ích sẽ phủ bóng lên chiếc áo trắng Surgeon General ngay từ ngày đầu.